گروه اقتصادي: پرداخت یارانه نقدی به شیوه کنونی که از همان ابتدای مطرح شدن توسط محمود احمدی نژاد مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی قرار گرفته بود، در حالی که گاهی قرار بود سه برابر و حتي پنج برابر شود، برای دولت روحانی به یادگار مانده است. یادگاری دردسرساز که شاید اگر چارهای اندیشیده نشود، استقراضها از بانک مرکزی ادامه خواهد یافت و اقتصاد کشور از مشکلات کنونی رهایی نخواهد یافت.
در همان ابتدای اجرای این قانون بر اساس نامه رسمی دولت دهم به مجلس، احمدی نژاد برای پرداخت یارانه نقدی در فاز اول هدفمندی، حدود 6500 میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی استقراض کرده که در حقیقت برداشت از درآمدهای نفتی برای پرداخت یارانه نقدی بوده است. اما نکته مهمتری که در این میان مطرح است، سهم 58 درصدی حاملهای انرژی برای پرداخت یارانه نقدی است. این در حالی است که بر اساس قانون باید تمام یارانههای نقدی از اصلاح قیمت حاملهای انرژی تامین میشد که با اعلام نصف شدن این سهم، نیمی از منابع پرداخت یارانه نقدی غیرقانونی اعلام شده است.
با این تفاسیر، دولت تدبیر و امید تلاش خود را آغاز کرد تا یارانه نقدی را از منابع غیر قانونی تامین نکند و برای همین وقتی طراح نماد کلید، در آذر ماه کمپینی را راه اندازی کرد تا افراد بی نیاز از این مبلغ ناچیز را به انصراف داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی تشویق کند، مورد استقبال سیاستمداران، هنرمندان و ورزشکاران، کارشناسان و حتی دانشجویانی که درآمد انچنانی ندارند، قرار گرفت. کمپینی که به " نه به یارانه نقدی" شهرت یافت و به تدریج جای خود را در فضای مجازی باز کرد تا افراد زیادی از جمله شخص رییس جمهور و معاون اولش از آن حمایت کنند.
به این ترتیب بود که مصطفی حسنی، طراح نماد کلید روحانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری در این طرح که با استقبال در شبکههای اجتماعی مواجه شده بود از کارشناسان، هنرمندان، ورزشکاران و سایر افراد سرشناس درخواست کرد تا با حمایت از این کمپین، موج رهایی از غول یارانه را عمومی تر کنند. در این میان حسن روحانی اولین کسی بود که با حمایت از این کمپین به صورت نمادین از دریافت یارانه نقدی انصراف داد.
چه کسانی به یارانه نه گفتند؟
این کمپین در ابتدا مورد حمایت قاطع کارشناسان و دست اندرکاران اقتصادی چون سعید لیلاز، حسین راغفر، محمد خوش چهره، موسی غنی نژاد، بهمن آرمان، محسن بهرامی، مهدی تقوی و علی قنبری قرار گرفت. کارشناسان مذکور هر کدام با بررسی گوشه ای از مشکلات ناشی از پرداخت یارانه نقدی بر روش های داوطلبانه در حذف افراد یارانه بگیر به خصوص ثروتمندان تاکید کردند. علاوه بر این هنرمندانی چون فرزاد حسنی ، محمود پاک نیت، امین زندگانی، مسعود فروتن، تهمینه میلانی، گوهر خیر اندیش، همایون ارشادی ، مجید صالحی و سام درخشانی نیز از این کمپین حمایت کردند.
هنرمندان سینما درباره این کمپین چه گفتند؟
فرزاد حسنی در خصوص انصراف داوطلبانه افراد بی نیاز از دریافت یارانه با اشاره به عدم دریافت یارانه نقدی در روزهای ابتدایی انجام این طرح گفت: صرفا به این جهت که احساس می کنم افراد نیازمندتری نسبت به من در جامعه وجود دارند که به دریافت این مبالغ از جانب دولت نیارمند هستند، به عنوان یک فرد از این جامعه وظیفه خود می دانم که با عدم دریافت یارانه شرایط فعلی را به سمت تئوری اقتصاد مقاومتی که از سوی نظام مطرح شده است سوق دهم. وی با اشاره به اینکه به تازگی زندگی مشترکش را با آزاده نامداری از مجریان معروف تلویزیون آغاز کرده با بیان اینکه همسرش نیز از دریافت یارانه انصراف داده است، تاکید کرد: من و همسرم از ابتدا یارانهای دریافت نکرده ایم و همچنان یارانه ای دریافت نخواهیم کرد تا به امید خدا این مبلغ در اختیار کسانی قرار گیرد که قشر ضعیف و کم درآمدتر جامعه را تشکیل می دهند.
همچنین بازیگر زن سینما و تلویزیون ضمن درخواست از افراد غنی برای انصراف یارانه نقدی، از مسئولان نیز درخواست کرد تا در شناسایی افراد دریافت کننده یارانه با دقت عمل کنند. گوهر خیر اندیش در خصوص کمپین «نه به یارانه نقدی» نیز گفت: بنده از ابتدای اجرا طرح پرداخت یارانه نقدی از جانب دولت، با آن طرح مخالف بودم و در عوض خواستار کمک به کشاورزان و بخشهای تولیدی موجود در کشور که بخش تولیدات را به انجام می رسانند بودم تا روحیه تولید گری همچنان در جامعه پا بر جا باقی بماند. وی با بیان اینکه از همان زمان نیز یارانه ای دریافت نکردم، گفته: بنده نیازی به این مبلغ ندارم و این مبلغ باید به دست افرادی که به آن نیازمند هستند برسد بنابراین در حال حاضر نیز به همان فکر معتقد هستم.
محمود پاک نیت هنرمند باسابقه کشورنیز انصراف داوطلبانه ثروتمندان از یارانه نقدی را یک وظیفه ملی دانست و تقاضا کرد با کناره گیری از این مبلغ به حل مشکلات در جامعه کمک کنیم. وی با مثبت ارزیابی کردن «کمپین نه به یارانه» و تاکید بر انصراف افراد غنی از دریافت یارانه نقدی گفت: از این کمپین حمایت می کنم. اگر افرادی هستند که احتیاجی به دریافت یارانه نقدی ندارند خوب است داوطلبانه از ادامه دریافت یارانه نقدی انصراف دهند. امین زندگانی هم با حمایت از کمپین «نه به یارانهها» از افراد بینیاز درخواست کرد از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند و در نهایت این مبلغ توسط دولت در جهت رفاه عمومی هزینه شود و این در حالی است که موج پیوستن هنرمندان به انصراف داوطلبانه از در یافت یارانه نقدی همچنان ادامه دارد.
ورزشکاران در کمپین نه به یارانه نقدی
در این میان اما ورزشکارانی چون خداداد عزیزی و علی انصاریان نیز از طرفداران پر و پا قرص "نه به یارانه " بودند. خداداد عزیزی، چهره شناخته شده فوتبال کشور در خصوص لزوم انصراف اقشار پردرآمد از دریافت یارانه نقدی گفت: خدا را شکر از نظر مالی احتیاجی به دریافت یارانه نداشته ام و تا به این زمان یارانهای دریافت نکردم، در حالی که میتوانم این مبالغ را دریافت کنم و ایرادی نیز در پی این قضیه وجود نخواهد داشت، اما نظر و عقیده بنده بر این است که یارانه حق ضعفا و قشر مستمند جامعه است.
وی با بیان اینکه امیدوارم کسانی که نیازی به یارانه نقدی ندارند به صورت داوطلبانه از دریافت آن انصراف دهند گفت: کشور ما یک خانواده بزرگ به اسم ایران است که همه نوع قشری در آن زندگی می کنند، همانطور که اگر در خانوادهای مشکلی برای فردی از خانواده به وجود بیاید همه ی اعضا با همدلی سعی در رفع مشکل دارند، در حال حاضر در کشور ما نیز باید همین همدلی اتفاق بیفتد. از سوی دیگر، مدافع سابق تیم پرسپولیس نیز ضمن حمایت از «کمپین نه به یارانه»، از افراد بی نیاز در خواست کرد در جهت کمک به نیازمندان از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند.
علی انصاریان در این خصوص گفت: به عقیده بنده در حدود 20 تا 30 درصد از اقشار جامعه ما احتیاجی به دریافت یارانه های نقدی ندارند و در عوض افرادی در جامعه وجود دارند که نیازمند دریافت یارانه های نقدی هستند. وی افزود: افرادی که در ماه درآمدی بالغ بر دو الی سه ملیون تومان دارند با انصراف داوطلبانه خود از دریافت یارانهها می توانند به فراگیر شدن این امر کمک کرده و اقتصاد کشور در این روزها یاری برسانند.
سیاسیونی که به کمپین یارانه نقدی پیوستند
در میان سیاسیون نیز از شورای شهری ها و مسوولان اجرایی گرفته تا بهارستان نشین های فعلی و سابق از کمپین حمایت کردند تا فراگیرتر شود. به طوریکه افراد شناخته شده ای چون علی مطهری، احمد مسجد جامعی، الهه راستگو، مسعود سلطانی فر، داریوش قنبری، محمد رضا خباز، علی تاجرنیا، علی شکوریراد، احمد شیرزاد و کمال الدین پیر موذن از این کمپین حمایت کردند. علی مطهری یکی از سیاسیونی بود که از این کمپین حمایت کرد. نماینده مردم تهران در مجلس حتی راهاندازی کمپین «نه» به یارانه نقدی را اقدامی ابتکاری و منطبق بر تعلیمات اسلامی دانست.
وی در این خصوص گفت: راهاندازی کمپین «نه» به یارانه نقدی ناشی از اصل اخوت و برادری اسلامی است. کمالالدین پیرموذن عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت نیز با بیان اینکه تشکیل کمپین "نه به یارانه نقدی" توسط حسنی پیشنهاد دهنده نماد کلید به دکتر روحانی را به فال نیک میگیریم، گفت: بهاء دادن به اقتصاد مولد و اشتغالزا در آموزههای دینی و بینش اسلام ما است که ما در طول 10 سال گذشته بر لزوم توجه به این موضوع تاکید داشتیم.
وی با تاکید بر اینکه باید به جای دادن ماهی به مردم ماهیگیری یاد دهیم، تاکید کرد: برای پیشرفت برنامههای دولت و مطالبات ملت و منافع مردم به عنوان یک نماینده مجلس از دولت میخواهم که همین امروز یارانه من و خانوادهام را قطع کند و آن را برای تحقق حماسه اقتصادی هزینه کند.این یارانههای نقدی میتواند برای حل مشکلات عدیده معیشیتی و اقتصادی مردم و ایجاد فرصتهای شغلی هزینه شود. از سوی دیگر، رییس شورای اسلامی شهر تهران هم با اعلام حمایت از «کمپین نه به یارانه» از افراد بینیاز جامعه درخواست کرد داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند.
احمد مسجدجامعی راهاندازی کمپین نه به یارانه را اقدامی مثبت ارزیابی و اظهار کرد: بنده از تمام کسانی که میتوانند با انصراف داوطلبانه از یارانه در جهت حمایت از افراد نیازمند قدمی بردارند حمایت و تقدیر میکنم. وی ضمن تصریح حمایت خود از این کمپین، بر موج آفرینی این حرکت تاکید کرد و یادآور شد: فضای اجتماعی که این کمپین به وجود آورده بسیار ارزشمند است.
حمایت کارفرمایان از کمپین "نه به یارانههای نقدی"
در این میان صنعت گران هم از این کمپین حمایت کردند.به عنوان مثال دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اعلام حمایت از کمپین "نه به یارانههای نقدی" گفت: همه باید به این نتیجه برسند که ادامه توزیع پول بین مردم به شیوه فعلی اصلا به صلاح کشور نیست و این رویه باید اصلاح شود. محمدرضا مرتضوی با اشاره به اینکه براساس توافقی که بین انجمنها و تشکلها شده قرار است کارفرمایان از کمپین "نه به یارانههای نقدی" حمایت کنند، گفت: قصد داریم به کمک کارفرمایان موج اجتماعی را در کشور به وجود آوریم تا همه کارفرمایان از دریافت یارانه نقدی به نفع هزینهکرد آن در بخشهای بهداشت، آموزش و ... به ویژه برای کارگران صرفنظر کنند.
او با اشاره به اینکه از نظر اخلاقی درست نیست خودمان را به درآمدهای نفتی وصل کنیم، افزود: بهترین خدمتی که در شرایط فعلی میتوان به بنگاههای تولیدی کرد این است که اقداماتی در جهت افزایش میزان سلامت و درجه رضایت نیروهای کار انجام داد که یکی از این اقدامات نیز صرفنظر کردن کارفرمایان از دریافت یارانه نقدی است.
نه معنادار دانشجویان به یارانه
دانشجویان نیز که همواره ثابت کرده اند در جنبش های داوطلبانه پیشگام بوده اند، علی رغم همه مشکلات اقتصادی که با آن دست و پنجه نرم می کنند در اطلاعیه هایی به سم اقتصاد کشور نه گفتند. انجمن فرهنگ و سیاست دانشجویان دانشگاه شیراز در همان روزهای ابتدایی با انتشار بیانیهای رسما با برشمردن دلایل خود، به صف حامیان این کمپین پیوسته است.
علاوه بر این 20 تشکل دانشجویی دانشگاه آزاد در حمایت از «نه به یارانه» بیانهای منتشر کردند که در بخشی از آن آمده بود :«پیرو بیانات ریاست محترم جمهوری جناب آقای دکتر روحانی در گفتوگوی تلویزیونی اخیر و در پاسخ به فرمایشات ایشان مبنی بر انصراف داوطلبانه دهکهای بالای جامعه از دریافت یارانهی نقدی به نفع دهکهای پایین و قشر ضعیف و نیازمند به نمایندگی از جمعی از دانشجویان و دانشگاهیان بر آن شدیم تا با حمایت از کمپین « نه به یارانه » گامی هرچند کوچک در راستای ارتقای سطح معیشت اقشار آسیب پذیر جامعه برداریم.»
در ادامه اقبال گروه های دانشجویی تشکل دانشجویی آرمان در حمایت از « نه به یارانه» بیانهای منتشر کردند که در این راستا گامی هرچند کوچک، در راستای ارتقای سطح معیشت اقشار آسیب پذیر جامعه برداشته باشند. در ادامه نیز انجمن اسلامی دانشجویان واحد میناب، انجمن اسلامی دانشجویان واحد قشم، کانون اسلامی دانشجویان واحد بندرعباس، انجمن اسلامی دانشجویان واحد بوشهر، تشکل راه امید واحد یاسوج، مجمع فاطمیه واحد دهاقان، انجمن اسلامی دانشجویان واحد حاجی آباد، انجمن اسلامی دانشجویان واحد بندر لنگه، تشکل گفتمان انقلاب اسلامی واحد واحد تنکابن، تشکل هم اندیشی آیین واحد نکا، انجمن اسلامی دانشجویان متحد واحد کازرون، تشکل پویا واحد چالوس، تشکل انتظار واحد کرمانشاه، مجمع اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد ( اتحادیه سوم)، کمیته دانشجویی حقوق بشر کانون وکلای کرمانشاه، جمعیت دانشجویی همراهان واحد گچساران، تشکل انصار الزهرا (س) واحد دزفول، انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام (ره) واحد یاسوج و فعالین دانشجویی استان البرز نیز حمایت خود را از بیانیه «آرمان» اعلام کردند.
کمپین نه به یارانه در حالی با حداقل امکانات توسط جوانان فعال به طراحی مصطفی حسنی از سوی هنرمندان، ورزشکاران و سیاسیون مورد استقبال قرار می گیرد که 20 فروردین (امروز) ثبت نام مجدد و پر کردن فرم های خود احضاری برای حذف یارانه پردرآمدها آغاز شده و دولت اعتدال، امید به همکاری مردم باور دارد تا شاید بتواند با حذف یارانه پردرآمدها، یکی از قفل های بزرگ اقتصاد کشور را بگشاید و گامی بلند در راه بهبود و توسعه اقتصاد کشور بردارد.