گروه اقتصادی: هوا در اروپا به تازگی سرد شده است، هنوز پایان ماه ژانویه نرسیده و ماههای سرد فوریه و مارس نیز در پیش است. افراطی به نظر میرسد اگر بگوییم زمستان در اروپا به پایان رسیده است اما پرونده زمستان برای بازار گاز طبیعی اروپا بسته شده است و دیگر نگرانی در این خصوص وجود ندارد. اکنون اروپا در حال عبور از نیمه فصل سرمای خود است.
به گزارش تجارت نیوز، به طور متوسط روزهای آتی از سردترین روزهای سال برای این منطقه هستند و از برلین تا لندن دما به سطح انجماد کاهش یافته است. اما حتی اگر ادامه این زمستان از حد طبیعی سردتر شود، این منطقه برای رویارویی با بدترین سناریو ممکن یعنی اتمام منابع گاز در نتیجه کاهش صادرات روسیه به عنوان بخشی از استراتژی علیه متحدان اوکراین نیز به اندازه کافی ذخیره گاز دارد.
سرمای هوا برای معاملهگران گاز چراغ سبزی برای فروش است. قیمت عمدهفروشی گاز در اواسط هفته گذشته به پایینترین سطح خود در 17 ماه گذشته یعنی 55 پوند (60 دلار) رسید و از اوج خود در اواخر ماه آگوست یعنی قیمت 350 پوندی بیش از 80 درصد سقوط کرد. قیمت عمدهفروشی یکساله برق آلمان نیز به عنوان یک معیار منطقهای سقوط کرد است و در حدود 150 یورو در هفته گذشته معامله شد که از اوج 1000 یورویی خود در شش ماه گذشته کاهش به شدت چشمگیری داشت.
اگر سرمای هوا در دو ماه آینده پایدار باشد، قیمتهای گاز و برق مجددا رو به افزایش میروند اما این افزایشها محدود خواهند بود. با وجود پشت سر گذاشتن نیمی از زمستان و ذخایر کافی گاز، صعود شدید قیمتی شبیه به ماه اگوست کاملا غیرممکن است. اما تمام اینها هزینههای زیادی به همراه داشتند.
هزینه بحران گاز برای اروپا چه بود؟
دولتهای اروپایی حدود هزار میلیارد یورو برای کمک به تامین گاز هزینه کردهاند. اما با این وجود هم قیمت گاز طبیعی و هم قیمت برق از سطوح قبل از بحران انرژی بالاتر رفتند. دولتها تاکنون توانستهاند خانوادهها را از آسیب این بحران وافزایش قبوض انرژی محافظت کنند. به همین دلیل در آینده کاهش چندانی در این قبوض اتفاق نمیافتد. فعلا هیچ نشانهای از کاهش قیمتها به سطوح پیش از سال 2022 وجود ندارد.شرکت مشاور Cornwall Insight پیشبینی میکند قبض گاز و برق برای یک خانواده متوسط بریتانیایی در نیمه دوم سال 2023 حدود 2 هزار و 800 پوند باشد. این خانوادهها در 4 سال گذشته 1500 پوند پرداخت میکردند. اما باز هم از پیشبینی 5 هزار پوندی بسیار کمتر است.
چگونه اروپا از بحران گاز جان سالم به در برد؟
پیش از هر چیزی این منطقه بسیار خوش شانس بود، چون با آبوهوا یعنی عاملی که نمیتواند آن را کنترل کند و نتیجه یک فاجعه گستردهتر است روبرو بود. با اینکه برای فعالان محیط زیست هوای بهاری در شب سال نو میلادی اتفاق نگرانکنندهای است، اما برای آنان که نگران قیمت گاز بودند مانند یک هدیه کریسمس بود.از 19 دسامبر تا 16 ژانویه، منطقه کلیدی مصرف کننده گاز شمال غربی اروپا، 29 روز متوالی از دمای بالاتر از حد نرمال داشت. این بالاتر از 37 روز متوالی هوای گرم از اواسط اکتبر تا اواسط نوامبر بود. با در نظر گرفتن درجه روز گرمایشی به عنوان معیاری برای تقاضای انرژی در مقایسه با میانگین دمای محلی، زمستان اروپا تاکنون حدود 12 درصد گرمتر از میانگین 30 ساله خود بوده است که از نظر مصرف گاز، تفاوت زیادی ایجاد میکند.
با در نظر گرفتن سرمای اوایل ماه دسامبر، آسیبپذیری اروپا در برابر تغییرات دما کاملا قابل درک است. تنها چند روز سرد و بدون باد طول کافی بود تا قیمت گاز افزایش پیدا کند. قیمت کوتاهمدت برق نیز به بالاترین حد خود رسید اما هوای سرد تقریباً به همان سرعتی که از راه رسیده بود از بین رفت.علاوه بر آن اروپا تقاضای گاز صنعتی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است، به طوری که برخی از کارخانهها فعالیت خود را متوقف کرده و برخی دیگر به مصرف گازوئیل روی آوردهاند. به عنوان مثال، تولید مواد شیمیایی در آلمان کاهش و مصرف زغال سنگ نیز افزایش یافته است. نیروگاههای آلمان، به ویژه، برای صرفهجویی در مصرف گاز، آلایندهترین سوختهای فسیلی را میسوزانند.
به طور کلی تقاضای گاز اروپا 20 درصد کمتر از میانگین پنج ساله بوده است. در آلمان، مصرف گاز در اوایل ژانویه 38 درصد کمتر از میانگین بود. با کاهش شدید تقاضا، اروپا ذخایر گاز خود را با سرعتی که انتظار میرفت تخلیه نکرده است. در حال حاضر، مخازن ذخیره سازی 82 درصد پر است، در حالی که میانگین پنج ساله در این زمان از سال 62 درصد است.حتی تکرار سختترین زمستان اروپا یعنی زمستان سال 2013 نیز ذخایر گاز آن را تا حدود 45 درصد کاهش میدهد. با این وجود دولتهای اروپایی نیازی به خرید گاز در بهار و تابستان نخواهند داشت و زمستان بعدی برای آنها دیرتر آغاز میشود.