«استقامت» در مریخ ۲ ساله شد

به گزارش ایسنا، دو سال پیش در ۱۸ فوریه، مریخ‌نورد «استقامت»(Perseverance) ناسا خود را به سطح یک جهان دیگر رساند.در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱، یک وسیله پرتاب مجهز به موتور موشک، مریخ‌نورد استقامت و همراه کوچک آن، بالگرد «نبوغ»(Ingenuity) را روی دهانه «جیزرو»(Jezero) در مریخ فرود آورد.

«استقامت» و «نبوغ» از آن زمان به شدت مشغول بوده‌اند و گردانندگان آنها روی زمین نیز مشغول هدایت کردن آنها هستند. این نقطه عطف دو ساله، فرصتی را برای همه فراهم می‌کند تا یک گام به عقب بردارند و از موفقیت‌ ماموریت‌هایی که تاکنون انجام شده‌اند، قدردانی کنند.

«کن فارلی»(Ken Farley)، دانشمند پروژه استقامت، پژوهشگر «مؤسسه فناوری کالیفرنیا»(Caltech) گفت: سالگردها زمان تأمل و جشن گرفتن هستند و گروه «استقامت» نیز در حال انجام دادن هر دوی آنها است.
وی افزود: «استقامت»، بررسی و جمع‌آوری داده‌ها را در مورد صدها ویژگی زمین‌شناسی جالب انجام داده، ۱۵ هسته سنگ را جمع‌آوری کرده و نخستین انبار نمونه را در یک جهان دیگر ایجاد کرده است. با آغاز کمپین علمی بعدی موسوم به «آپر فن»(Upper Fan) در ۱۵ فوریه، انتظار داریم که موفقیت‌های دیگری خیلی زود به این آمار اضافه شوند.

همان گونه که گفته‌های فارلی نشان می‌دهند، جمع‌آوری نمونه، یکی از اهداف اصلی ماموریت استقامت است. این مریخ‌نورد در حال حفاری هسته‌های سنگ‌ها و جمع‌آوری رگولیت مریخ است. گروه مشترک ناسا و «آژانس فضایی اروپا»(ESA) قصد دارند این نمونه‌ها را تا اوایل سال ۲۰۳۳ به زمین بازگردانند.استقامت تاکنون ۱۸ لوله از ۳۸ لوله نمونه تیتانیومی خود را پر کرده است. این مریخ‌نورد، پنج لوله را نیز حمل می‌کند که برای کمک کردن به گروه ماموریت طراحی شده‌اند تا بفهمند که آیا لوله‌های مهروموم‌شده ممکن است حاوی آلاینده‌های زمینی باشند یا خیر.

اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، استقامت نمونه‌های خود را به کاوشگر بازیابی نمونه خواهد برد که قرار است در دهانه جیزرو با عرض ۴۵ کیلومتر فرود بیاید. سپس موشک کاوشگر بازگشت نمونه، مواد مریخ را به مدار می‌فرستد تا مدارگرد بازگشت به زمین آنها را بگیرد و به زمین ببرد.

هیچ تضمینی وجود ندارد که «استقامت» در اواخر دهه ۲۰۲۰ همچنان سالم باشد. انبار نمونه‌ها در اینجا وارد می‌شود. مریخ‌نورد اخیرا ۱۰ لوله نمونه را به عنوان یک نسخه پشتیبان در بخشی از دهانه جیزرو رها کرده است که گروه ماموریت آن را «Three Forks» می‌نامند. در صورت نیاز، دو بالگرد مشابه بالگرد نبوغ که بر فراز کاوشگر بازگشت نمونه پرتاب می‌شوند، لوله‌های انبار نمونه را یکی‌یکی جمع‌آوری می‌کنند و به فرودگر بازمی‌گردانند تا پرتاب شوند.

پس از رسیدن نمونه‌های «استقامت» به زمین، آنها توسط دانشمندان در آزمایشگاه‌های مجهز سراسر جهان مورد بررسی قرار خواهند گرفت. بسیاری از این دانشمندان به دنبال نشانه‌هایی از حیات باستانی مریخ خواهند بود زیرا دهانه جیزرو زمانی یک محیط قابل سکونت بوده و میلیاردها سال پیش، یک دریاچه بزرگ و دلتای رودخانه داشته است.

این ربات شش‌چرخ در حال جستجوی زندگی در دهانه جیزرو است اما چنین کاری پیچیده است. اعضای گروه ماموریت می‌گویند که تایید حیات در مریخ ممکن است فراتر از توانایی یک ربات تنها با محموله علمی محدود باشد. به همین دلیل است که رساندن نمونه‌ها به زمین، برای ناسا و اخترزیست‌شناسان سراسر جهان از اولویت بالایی برخوردار است. گروه استقامت به زودی این مریخ‌نورد را از کف دهانه جیزرو، به بالای دلتای باستانی خواهد برد که مریخ‌نورد هنوز در آن کاوش نکرده است.قرار نبود که بالگرد نبوغ، نقش مهمی در ماموریت استقامت داشته باشد. این بالگرد ۱.۸ کیلوگرمی وظیفه داشت نشان دهد که به رغم جو نازک مریخ، اکتشافات هوایی در آن امکان‌پذیر هستند.

این بالگرد کوچک به سرعت این کار را انجام داد و ماموریت اصلی خود شامل پنج پرواز را پشت سر گذاشت. سپس، به پرواز کردن طی یک ماموریت طولانی ادامه داد که در آن به عنوان همراه استقامت خدمت می‌کند. استقامت اکنون در حال انجام دادن یک بررسی طی یک ماموریت طولانی است. ماموریت اصلی آن، یک سال مریخی به طول انجامید که معادل حدود ۶۸۷ روز زمینی است.

بالگرد نبوغ اکنون ۴۳ پرواز را در سیاره سرخ انجام داده است که مجموعا نزدیک به ۸.۹ کیلومتر از زمین آن را پوشش داده‌اند.استقامت از شریک هوایی خود خوش‌سفرتر است. این مریخ‌نورد از زمان فرود آمدن روی سیاره سرخ، ۱۴.۵۷ کیلومتر را روی کیلومترشمار خود ثبت کرده است و برخی از اعداد دیگر آن واقعا گیج‌کننده هستند.

اعضای گروه ماموریت در بیانیه‌ای گفتند: این مریخ‌نورد با دوربین‌های گوناگون خود، بیش از ۱۶۶ هزار تصویر از مریخ گرفته است. سیستم رادار نفوذکننده زمین استقامت تا به امروز ۶۷۶ هزار و ۸۲۸ ضبط صدای زیرسطحی را انجام داده و دوربین «سوپرکم»(SuperCam) آن نیز ۲۳۰ هزار و ۵۵۴ بار لیزر خود را روی سنگ‌های مریخ متمرکز کرده است. علاوه بر این، میکروفون سوپرکم از زمان فرود، ۶۶۲ مورد صدا ضبط کرده است.

استقامت و نبوغ، تنها ربات‌های ناسا نیستند که سطح مریخ را کاوش می‌کنند. مریخ‌نورد «کنجکاوی»(Curiosity) که تقریبا به اندازه استقامت است، از اوت ۲۰۱۲ دهانه‌ای به وسعت ۱۵۴ کیلومتر به نام دهانه «گیل»(Gale) را بررسی می‌کند.کنجکاوی اندکی پس از فرود آمدن تشخیص داد که دهانه گیل در گذشته باستانی مریخ، برای مدت طولانی میزبان یک دریاچه و جریان احتمالا قابل سکونت بوده است.این مریخ‌نورد از سپتامبر ۲۰۱۴، از «کوه شارپ»(Mount Sharp) که ۵.۵ کیلومتر از مرکز گیل به سوی آسمان بالا رفته، صعود کرده است. کنجکاوی در حال بررسی لایه‌های سنگ است و به دنبال سرنخ‌هایی درباره تغییرات محیطی مریخ می‌گردد که به مرور زمان رخ داده‌اند.