گروه علمی: ظاهر شدن ابرهای عجیب در آسمان ربطی به زلزله دارد؟ پای فناوری ناشناختهای در میان است؟ داستان چیست؟ یکی از شایعات پربازدید درباره زلزله ترکیه، دیده شدن ابرهای عجیب و غریب پیش از این رویداد دردناک طبیعی بود که به صورت گسترده و اشکال گوناگون در فضای مجازی وایرال شد.
ماجرا از یک صفحه فیسبوکی با ۴۰۰ هزار دنبالکننده شروع شد که یک ویدئوی تیکتاکی از ابری عجیب به اشتراک گذاشت و در توضیحی جنجالبرانگیز نوشت: «آیا ترکیه زمین آزمایش (یا قربانی) پروژه هارپ شده است؟» این جرقهای بود که به سرعت فضای مجازی را پر کرد و در تمام جهان از ژاپن تا آلمان پیچید.
در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۳، ابری که به عنوان ابر عدسی شکل شناخته می شود، در واقع بر فراز بورسا در ترکیه مشاهده شد. رسانههای متعددی از جمله بیبیسی و گاردین از «ابر شبیه بشقاب پرنده» خبر دادند که در طلوع خورشید ظاهر شد و حدود یک ساعت دست نخورده باقی ماند.
ابرهای عدسگون گرچه شکل غیرعادی به خود میگیرند اما پدیدهای طبیعی هستند که در گوشه گوشه دنیا روی میدهند. این ابرها منشأ کوهستانی دارد، اما ممکن است در نواحی نیمهکوهستانی نیز دیده شود. سخنگوی هواشناسی سلطنتی هلند درباره شکل گرفتن این ابرها در بورسا میگوید : «بورسا منطقهای ایدهآل برای شکلگیری این ابرها است.» او ایده تشکیل شدن این ابرها بر اثر فعالیت هارپ را کاملا رد میکند و میگوید : «هارپ نمیتواند باعث تشکیل این ابرها شده باشد. هیچ فناوری انسانی قادر به این کار نیست.»نکته جالب توجه این است شهر بورسا که محل دیده شدن این ابر بوده است، صدها کیلومتر با مرکز زلزله مرگبار ششم فوریه در ترکیه فاصله دارد.
شکلگیری ابرهای عدسگون
هنگامی که هوا در سرتاسر یک رشتهکوه میدمد، در شرایط خاص میتواند دنبالهای از امواج ایستاده بزرگ را در هوای پاییندست ایجاد کند؛ تقریباً شبیه ریزموجهایی که هنگام جریان یافتن آب رود بر روی یک مانع شکل میگیرند. اگر رطوبت کافی در هوا وجود داشته باشد، حرکت بالارونده این موج باعث متراکم شدن بخار آب و تشکیل ابرهای عدسگون با ظاهری منحصر به فرد میشود.