دادگاه لاهه حکم بازداشت پوتین به عنوان جنایتکار جنگی را صادر کرد

دیوان کیفری بین‌المللی می‌گوید که رئیس دولت روسیه شخصاً مسئول خارج کردن غیرقانونی کودکان اوکراینی از مناطق اشغالی اوکراین و انتقال آن‌ها به فدراسیون روسیه است. حکم بازداشت ماریا لووا-بلووا، کمیسر حقوق کودکان در اداره ریاست‌جمهوری پوتین نیز صادر شده است. بر اساس پژوهش دانشگاه ییل آمریکا، روسیه حداقل شش هزار کودک اوکراینی را به اردوگاه‌های "تجدید تربیت" فرستاده است و با این کار خود به احتمال مرتکب جنایت جنگی شده است.
گزارش کارشناسان بخش "تحقیقات بشردوستانه" دانشگاه ییل که روز سه‌شنبه ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) منتشر شد، می‌گوید ۴۳ اردوگاه "تجدید تربیت" در روسیه و شبه‌جزیره کریمه اشغالی، شناسایی شده‌اند.
گفته می‌شود هدف از این اقدام، از جمله آموزش ‌"میهن‌پرستی روسی" توأم با تربیت نظامی است. در برخی موارد، کودکان آموزش اسلحه گرم دریافت کرده‌اند. اما نشانه‌ای دال بر اعزام کودکان به جبهه‌های جنگ دیده نمی‌شود.
ناتانیل ریموند، محقق دانشگاه ییل در این رابطه می‌گوید اقدامات روسیه "نقض آشکار" کنوانسیون چهارم ژنو در مورد حفاظت از غیرنظامیان در زمان جنگ است. او گفت، در برخی موارد شواهدی در دست است که می‌تواند "جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت" محسوب شوند. ریموند اقدامات روسیه را به آدم‌ربایی تشبیه کرد.
نویسندگان این پژوهش خواستار دسترسی ناظران مستقل به اردوگاه‌ها و پایان روند سپردن کودکان اوکراینی به فرزندخواندگی توسط روسیه هستند.
این پژوهش از جمله بر ارزیابی تصاویر ماهواره‌ای متکی است. بر این اساس، شمار واقعی کودکان اوکراینی که به اردوگاه‌ها منتقل شده‌اند باید به احتمال "بسیار بالاتر" از رقم حداقلی شش هزار نفر بوده باشد.
جوزپ بورل: این آغاز یک فرایند پاسخگویی است
جوزپ بورل، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی اعلام حکم دیوان کیفری لاهه در توییتی نوشت: «تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی در مورد صدور حکم بازداشت ولادیمیر پوتین به دلیل جنایت جنگی خروج غیرقانونی و انتقال کودکان از اوکراین به روسیه، آغاز یک فرآیند پاسخگویی است. ما از کار دیوان کیفری بین‌المللی قدردانی و حمایت می‌کنیم.»
هشدار به جامعه جهانی
دیوان لاهه گفته است که جنایات در مناطق اوکراینی تحت اشغال روسیه "دست‌کم از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲"، یعنی آغاز جنگ تهاجمی روسیه علیه اوکراین صورت گرفته است.
این احکام بازداشت برخلاف معمول به طور علنی منتشر شده‌اند، زیرا احتمال می‌رود این جنایات ادامه داشته باشند و اعلام عمومی آن می‌تواند به جلوگیری از تداوم ارتکاب جنایات بیشتر کمک کند. پیوتر هافمانسکی، رئیس دیوان کیفری بین‌المللی اعلام کرد که احکام بازداشت باید توسط جامعه بین‌الملل اجرا شوند. دادگاه فقط می‌تواند این احکام را صادر کند. این‌که دادگاه کیفری بین‌المللی حکم بازداشت یک رئیس دولت را صادر می‌کند، امری بسیار نادر است. از جمله این اتفاق در مورد عمر البشیر، رئیس‌جمهور سرنگون‌شده سودان نیز روی داد.
کی‌یف این تصمیم را یک "لحظه تاریخی" خواند
مقامات ارشد اوکراین از تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی استقبال کردند. آندری کوستین، دادستان ارشد جنایات جنگی این کشور گفت که این لحظه‌ای تاریخی برای اوکراین و نظام قضایی بین‌المللی است. افراد نزدیک به رئیس‌جمهوری ولودیمیر زلنسکی گفته‌اند که این تازه آغاز کار است.
اوکراین پیش از این اعلام کرده بود که بیش از ۱۴هزار و ۷۰۰ کودک از این کشور به روسیه منتقل شده‌اند. برخی از این قربانیان آزار جنسی دید‌ه‌اند.
واکنش روسیه
به گزارش رویترز، روسیه در همین روز اعلام کرد که حکم بازداشت دیوان بین‌المللی کیفری (ICC) در لاهه علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بی‌اهمیت است.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در کانال تلگرامی خود گفت: «تصمیمات دیوان کیفری بین‌المللی برای کشور ما بی‌معنا است، حتی از نظر حقوقی.» زاخارووا افزود: «روسیه طرف قرارداد اساسنامه رُم دیوان کیفری بین‌المللی نیست و هیچ تعهدی نسبت به آن ندارد.»