گروه فرهنگ و هنر: در مراسم پایانی سیزدهمین دوره جایزه هوشنگ گلشیری از تلاشهای پنج دهه نویسندگی گلی ترقی در حوزه ادبیات داستانی تقدیر شد.
عصر جمعه پنجم اردیبهشتماه مراسم پایانی سیزدهمین دوره جایزه ادبی هوشنگ گلشیری در خانه فرزانه طاهری مدیر بنیاد گلشیری و همسر این نویسنده فقید برگزار شد. در این مراسم افرادی همچون محمود دولتآبادی، بابک احمدی، بهمن فرمانآرا، ضیاء موحد، حسین سناپور و مژده دقیقی حضور داشتند. در ابتدای مراسم فرزانه طاهری در سخنانی درباره برگزاری مراسم پایانی در خانهاش اظهار کرد: پس از آنکه از جاهای مختلف برای برگزاری مراسم عمومی این جایزه جواب رد شنیدیم تصمیم گرفتیم این مراسم به همین صورت و به شکل خصوصیتر برگزار شود. چون گفتیم اگر برای برگزاری مراسم در مکان عمومی حتی اگر بخواهیم از وزارت ارشاد هم مجوز بگیریم باز هم از وزارت اطلاعات استعلام میکنند و به همین خاطر کلا بیخیالش شدیم.
مدیر بنیاد گلشیری با بیان اینکه امسال داوران آثار برای داوری سختیهای زیادی کشیدهاند، اظهار کرد: دو دوره است که تنها به کتابهای اول جایزه میدهیم، اما دوستان این روزها بیشتر ما را تشویق میکنند که جایزه را در چهار بخش برگزار کنیم، اما فعلا و در شرایط و افقی که پیش رویمان است بعید میدانیم این اتفاق بیافتد. هرچند باز هم تلاش میکنیم که در آینده جایزه در چهار بخش برگزار شود. او سپس از تعدادی از هنرمندان و نویسندگان جوان که به تدارک و برگزاری این جایزه کمک کردهاند، تشکر کرد.
در ادامه فیلمی پخش شد که در آن هوشنگ گلشیری داستان «خانه روشنان» را که داستانی از زبان اشیاست میخواند. سپس بعد از گرامیداشت یاد درگذشتگان سال گذشته از جمله بهمن فرزانه، منصور کوشان، علیشاه مولوی، محمود استادمحمد و احمد کسیلا، بیانیه هیأت داوران در بخش مجموعه داستان خوانده شد و در این بخش بنا به نظر هیأت داوران دو اثر «در هوای گرگ و میش» محسن عباسی و «کاجهای مورب» علی چنگیزی به طور مشترک برگزیدگان این بخش شدند.
محسن عباسی پس از دریافت لوح و تندیس جایزه از محمود دولتآبادی، این روز را یکی از به یادماندنیترین روزهای زندگیاش دانست و از انتشارات رخداد نو برای انتشار داستانهایش در قالب یک کتاب و همچنین برگزارکنندگان این جایزه از جمله فرزانه طاهری تشکر کرد. او گفت: تا روزی که قلم به دست دارم برگزیده شدن در این جایزه برایم مایه امید است و امیدوارم در آینده افق روشنی برایم ترسیم کند تا زحمات دوستان در این جایزه را قدر بشناسم. علی چنگیزی هم پس از دریافت جایزهاش از حسین سناپور از برگزارکنندگان جایزه گلشیری تشکر کرد.
در ادامه مراسم از گلی ترقی به عنوان پیشکسوت داستاننویسی تقدیر شد. گفته شد این نویسنده ساکن فرانسه به دلایلی هنوز نتوانسته به ایران بیاید، بنابراین در غیاب گلی ترقی، کامران فانی سخنانی را درباره شخصیت آثار داستانی این نویسنده بیان کرد. فانی ابتدا درباره هوشنگ گلشیری اظهار کرد: گلشیری یکی از موثرترین افرادی بود که بر من و نسل من تأثیر گذاشت و نگرش نسل من و ما را به ادبیات تغییر داد. از این بابت همیشه مدیونش هستیم و یادش را گرامی میداریم. او سپس گلی ترقی را یکی از برجستهترین نویسندگان ادبیات داستانی ایران دانست و از دوران آشنایی خود با او در سال 1353 در دفتر مجله «الفبا» یاد کرد.
این چهره پیشکسوت همچنین از لطفالله ترقی - پدر گلی ترقی - به عنوان فردی که داستانها و مقالاتش بر روی او تأثیر گذاشته است، نام برد و در ادامه به مرور برخی از آثار گلی ترقی پرداخت و در اینباره اظهار کرد: اولین کتاب گلی ترقی «من چگوآرا هستم» نام داشت که در اواخر دهه 40 منتشر شد که داستان خیلی شبیه به داستان «شرم» جویس است. به دنبال این کتاب رمان «خواب زمستان» که نسبتا مفصل بود منتشر شد که در آن داستان هفت مرد که در هم تنیده شدهاند، روایت میشود. نویسنده در اینجا میخواسته نشان دهد که جامعه ما هنوز یک جامعه قبیلهیی است و هنوز ویژگیهای یک جامعه مدرن را ندارد. رمان نشان میدهد که ما در حال گذر از یک جامعه قبیلهیی به سمت تجدد و دنیای مدرن هستیم و داستانهای بعدی ترقی نیز درباره همین چگونگی تغییر است.
فانی کتاب «خاطرات پراکنده» ترقی را از مهمترین آثار این نویسنده خواند و سپس درباره کلیت آثار او اظهار کرد: به طور کلی آثار او کند و کاو در روح انسان ایرانی است که به دنبال آسایش و آرامشی است که با آمدن به دوران مدرن از ما دریغ شده است، به همین خاطر شیفتگی به گذشته در تمام آثار گلی ترقی دیده میشود. در آثار او این جادوی زبان است که ما را مجذوب خود میکند.
در ادامه مراسم لوح تقدیری از سوی بنیاد گلشیری برای پاسداشت گلی ترقی تدارک دیده شده بود که به علت حضور نداشتن او این لوح توسط کامران فانی به نمایندگی به مژده دقیقی اهدا شد. مژده دقیقی نیز پیام کوتاهی از گلی ترقی را که حاوی تشکر از بنیاد گلشیری بود خواند.
در ادامه مراسم نوبت به معرفی برگزیده بخش رمان رسید که در این بخش محمد حسینی یکی از داوران این بخش با خواندن بیانیه هیأت داوران رمان «دکتر داتیس» نوشته حامد اسماعیلیون را برگزیده بهترین رمان اول سال 1391 معرفی کرد. لوح تقدیر و تندیس جایزه نیز توسط بابک احمدی به برادر اسماعیلیون اهدا شد چرا که خود او در خارج از کشور سکونت دارد. برادر حامد اسماعیلیون متن کوتاهی را از طرف برادرش در این جایزه خواند که شرحی بود درباره چگونه نوشتن رمان «دکتر داتیس» و همچنین تصمیم نویسندهاش برای مهاجرت.
سپس فرشته احمدی دیگر داور بخش رمان کتاب یک «رمانس دانشگاهی مرگبار» نوشته محمود سعیدنیا را به عنوان اثر قابل تقدیر این بخش معرفی کرد که لوح تقدیر این بخش نیز توسط ضیاء موحد به نماینده محمود سعیدنیا که در برنامه حاضر بود، اهدا شد. داوران بخش مجموعه داستان این دوره هلن اولیائینیا، شاپور بهیان، علی خدایی، مهدی ربّی، فرهاد کشوری و داوران بخش رمان این جایزه نیز فرشته احمدی، محمد حسینی و کامران سپهران بودند.