اهمیتِ یافتنِ علت خستگی در میان سالمندان

به گزارش فرارو؛ شب قبل هر چقدر هم که خوابیده بود خسته از خواب بیدار می‌شد. او می‌گوید اطرافیان‌اش به وی می‌گفتند می‌دانی که داری پیر می‌شوی. او می‌گوید این جملات باعث ایجاد احساس بدی در او شد. او می‌گوید در آن صورت احساس می‌کرد که هیچ کاری نمی‌تواند از نظر ذهنی یا فیزیکی برای مقابله با این شرایط انجام دهد.خستگی همراه مشترک بسیاری از بیماری‌هایی است که افراد مسن‌تر معمولا افراد بالای ۶۵ سال را درگیر می‌کند: بیماری قلبی، سرطان، آرتریت روماتوئید، بیماری ریوی، بیماری کلیوی و بیماری‌های عصبی مانند مالتیپل اسکلروزیس.

براساس نتیجه ارزیابی‌ای صورت گرفته در سال ۲۰۲۱ میلادی توسط پژوهشگران دانشگاه ماساچوست خستگی یکی از شایع‌ترین علائم مرتبط با بیماری مزمن است که ۴۰ تا ۷۴ درصد از افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. میزان خستگی در آنان بیش از خستگی پس از یک روز بسیار شلوغ یا یک شب کم‌خواب است. این یک احساس دائمی و حس نداشتن انرژی در کل بدن است.یکی از کاربران به نام "رنه" در یک گروه فیس‌بوک برای افراد مبتلا به پلی سیتمی ورا یک نوع سرطان خون نادر نوشت: "احساس می‌کنم که تقریبا همیشه باتری بدن‌ام خالی شده است. مثل آن است که یک پارچه ظرف سائیده شده باشید".

"کورت کرونکه" دانشمند پژوهشی در حوزه تحقیات پزشکی در ایندیاناپولیس می‌گوید: "خستگی لزوما نشان‌دهنده خسته شدن شما در طول روز نیست. باید ببینید چند هفته یا چند ماه است که احساس خستگی می‌کنید".هنگامی که او و همکاران اش از نزدیک به ۳۵۰۰ بیمار ۶۰ ساله و بالاتر در یک کلینیک مراقبت‌های اولیه بزرگ در ایندیاناپولیس در مورد علائم آزاردهنده پرسش‌هایی را مطرح کردند ۵۵ درصد خستگی را ذکر نمودند البته پس از درد اسکلتی عضلانی (۶۵ درصد) و بیش‌تر از کمردرد (۴۵ درصد) و تنگی نفس (۴۱ درصد).

یک چرخه معیوب
به طور جداگانه نتیجه مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ میلادی که در نشریه انجمن سالمندان امریکا منتشر شد نشان می‌داد که ۳۱ درصد از افراد ۵۱ ساله و بالاتر یک هفته پیش از طرح پرسش‌ها خسته بوده‌اند.براساس نتیجه مطالعه‌ای انجام شده در سال ۲۰۰۱ میلادی توسط محققان دانشگاه ییل خستگی دلیل اصلی محدودیت فعالیت در افراد ۷۰ ساله و بالاتر اعلام شد. مطالعات دیگر خستگی را با اختلال در تحرک، محدودیت در توانایی افراد در انجام فعالیت‌های روزانه، شروع یا بدتر شدن ناتوانی و مرگ زودرس مرتبط دانسته‌اند.

اغلب افراد مسن مبتلا به خستگی فعالیت خود را متوقف می‌کنند که منجر به از دست دادن و ضعف عضلانی می‌شود که خستگی را تشدید می‌کند. "ژان کاتنر" پروفسور پزشکی و مدیر ارشد پزشکی در بیمارستان دانشگاه کلرادو می‌گوید: "این به یک چرخه معیوب تبدیل می‌شود که به مواردی مانند افسردگی دامن می‌زند که می‌تواند شما را خسته‌تر کند".برای جلوگیری از آن جانسون پس از اطلاع از بازگشت سرطان ریه خود طرحی را ارائه کرد. او هر روز صبح اهداف کوچکی را برای خود تعیین کرد. یک روز بلند می‌شد و صورت‌اش را می‌شست. سپس دوش می‌گرفت. یک روز دیگر به فروشگاه مواد غذایی می‌رفت و پس از هر فعالیتی استراحت می‌کرد. در سه سال پس از بازگشت سرطان خستگی جانسون ثابت بوده است. با این وجود، او می‌گوید اکنون عملکرد بهتری دارد، زیرا آموخته که چگونه با سرعت خود حرکت کند و چیز‌هایی را بیابد که به او انگیزه می‌دهد مانند آموزش معلمی در یک کلاس و ورزش کردن تحت نظر یک مربی شخصی.

افراد مسن چه زمانی باید نگران خستگی‌شان باشند؟
"هالی یانگ" پزشک بیمارستان در سن دیگو و رئیس هیئت مدیره آکادمی طب تسکین دهنده آمریکا می‌گوید: "اگر کسی حال‌اش خوب بوده، اما اکنون مدام احساس خستگی می‌کند مهم است که ارزیابی شود". "اردشیر هاشمی" رئیس بخش مرکز طب سالمندان در کلینیک کلیولند می‌گوید: "خستگی زنگ خطری است که نشان می‌دهد مشکلی در بدن وجود دارد، اما به ندرت به عنوان تنها عامل وجود مشکل ظاهر می‌شود بلکه معمولا چندین عامل باید در کنار یکدیگر قرار گیرند تا نشان دهند پای وجود یک بیماری در کار است".

از جمله مواردی که پزشکان باید بررسی کنند طرح این پرسش‌ها هستند: آیا سطح تیروئید شما طبیعی است؟ آیا با خواب مشکل دارید؟ اگر بیماری زمینه‌ای دارید آیا به خوبی کنترل می‌شود؟ آیا عفونت زمینه‌ای دارید؟ آیا به طور مزمن دچار کم آبی در بدن تان شده اید؟ آیا کم خونی (کمبود گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین)، عدم تعادل الکترولیت یا سطوح پایین تستوسترون دارید؟ آیا پروتئین کافی می‌خورید؟ آیا اخیرا بیش‌تر احساس اضطراب یا افسردگی کرده اید؟ آیا ممکن است دارو‌هایی که مصرف می‌کنید در ایجاد خستگی نقش داشته باشند؟

هاشمی با اشاره به اینکه چنین تغییراتی در فعالیت متابولیک بدن با بالا رفتن سن افراد رایج است می‌گوید: "دارو‌ها و دوز‌ها ممکن است یکسان باشند، اما توانایی بدن شما برای متابولیسم آن دارو‌ها و پاکسازی آن از سیستم شما ممکن است تغییر کرده باشد".بسیاری از عوامل بالقوه خستگی را می‌توان مورد توجه قرار داد. اما اغلب اوقات، علت خستگی را نمی‌توان با یک بیماری زمینه‌ای توضیح داد. این اتفاق برای "ترزا گودل" ۶۴ ساله یک پرستار بازنشسته که در خارج از پورتلند زندگی می‌کند رخ داد. در جریان بازدید ماه دسامبر از آریزونا او ناگهان در حالی که در حال پیاده روی بود دچار خستگی و تنگی نفس شد علیرغم آن که در شرایط جسمانی خوبی قرار داشت.

در یک مرکز مراقب فوری تشدید آسم در مورد او تشخیص داده شد و تحت مداوا از طریق استروئید قرار گرفت. با این وجود، استروئید‌ها به او کمکی نکردند. پس از آن گودل ساعت‌های زیادی را در تختخواب می‌گذراند و خستگی و ضعف عمیقی را احساس می‌کرد. حتی فعالیت‌های کوچک نیز او را خسته می‌کرد، اما هیچ یک از آزمایش‌های پزشکی که او در آریزونا و متعاقبا در پورتلند انجام داده بود از جمله رادیوگرافی قفسه سینه و سی تی اسکن، آزمایش خون و تست استرس قلبی علائمی از ناهنجاری را نشان ندادند.او به "واشنگتن پست" می‌گوید: "هیچ مدرک عینی دال بر بیماری وجود نداشت و این باعث می‌شود که کسی باور نکند که شما بیمار هستید". گودل شروع به بازدید از وب سایت‌ها و اتاق‌های گفتگوی طولانی برای افراد مبتلا به آنسفالومیلیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن کرد. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری یکی از شایع‌ترین علائم کووید طولانی مدت خستگی است که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کند. "کریستین سینکلر" استادیار طب تسکینی در سیستم بهداشتی دانشگاه کانزاس می‌گوید: "در بیماران سرطانی فعالیت بدنی مانند یوگا و پیاده روی توصیه می‌شود. هدف آن است که به تدریج استقامت بیماران افزایش یابد".

درمان شناختی رفتاری می‌تواند به افراد مسن مبتلا به خستگی کمک کند تا یاد بگیرند که چگونه انتظارات خود را تعدیل کنند و افکار مزاحم مانند "من باید بتوانم کار‌های بیش‌تری انجام دهم" را کنار بگذارند. برنامه‌های مدیریتی برای بیماران مسن‌تر مبتلا به خستگی معمولا شامل استراتژی‌هایی برای رسیدگی به فعالیت بدنی، سلامت خواب، تغذیه، سلامت عاطفی و حمایت خانواده و دوستان است.