این در شرایطی است که خصوصا بعد از همهگیری کرونا زندگی عمومی مردم بسیار بیشتر از قبل به اینترنت و کیفیت آن وابسته شده است. پس از شیوع ویروس کرونا، بسیاری از کارمندان همچنان به دورکاری خود ادامه دادند، بسیاری از نیروهای متخصص به صورت فریلنسری فعالیت میکنند و اتکا به اینترنت یک شیوه کاری در ایران شده است. همچنین بسیاری از بازارهای مالی مانند بورس به اینترنت وابستهاند. مردم برای تماس و ارتباط از پیامرسانها استفاده میکنند و برای تماشای فیلم به پلتفرمهای VODمراجعه میکنند. با فیلترینگ واتس اپ و اینستاگرام، اختلالات و قطعیهایی که براساس گزارش کلوفلر عامدانه بوده، اتصال به اینترنت برای مردم دشوار شده و حقوق شهروندیشان نقض شده است. از سویی دیگر فعالان اکوسیستم استارتاپی دیگر امیدی به ادامه فعالیت در این شرایط ندارند و بسیاری نیز کسب و کار خود را تعطیل کردهاند.
مسئولان دولتی واقعیت فیلترینگ عمدی شبکه های اجتماعی را پذیرفتهاند اما در مقابل قبول نمیکنند که کیفیت اینترنت برای فعالیتهای عادی که نیاز به فیلترشکن ندارند هم افت چشمگیری پیدا کرده. وزیر ارتباطات در چند نوبت افت سرعت و افزایش اختلال را ناشی از استفاده مردم از فیلترشکنها خوانده و گفته که اینترنت برای استفاده از پلتفرمهای داخلی و سایتهای آزاد، دچار مشکل نیست. با این وجود بررسیهای فنی درباره این موضوع حقیقتی متفاوت را آشکار میکنند.
اختلالات اینترنتی در هفته گذشته
بر اساس دادههای منتشر شده در وبسایت آیودا، از شب شنبه در کشورمان اختلالات اینترنتی شدیدی ایجاد شده بود. که از ۷ شب گذشته تا ۱۰ و نیم امروز صبح ادامه داشت. همچنین در روز جمعه نیز از ۵ و ۴۰ دقیقه عصر تا ساعت ۹ صبح روز بعد، اینترنت در کشورمان با اختلالات شدیدی همراه بود.
به طور کلی در طول هفته گذشته اختلالات اینترنتی شدیدی را شاهد نبودیم. اما از پنجشنبه اختلالات اینترنتی از نیمه شب آغاز و تا ۱۱ صبح روز بعد ادامه داشت. در روزهای جمعه، شنبه و یکشنبه این هفته نیز اینترنت با اختلالاتی همراه بود.این وضعیت نشان از شرایط غیرطبیعی اینترنت در ایران طی روزهای اخیر دارد. چیزی که مغایر با ادعاهای مقامات وزارت ارتباطات است. ابهامی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است که چنین حجم مستمری از اختلالات اینترنتی احتمالا نمیتواند اتفاقی و بدون برنامهریزی باشد.
اختلالات در اردیبهشت ماه
هفتم اردیبهشت ماه نیز برخی از اپراتورهای کشور با اختلالات شدید در اینترنت مواجه بودند. شاتل اعلام کرده بود که با قطعی بزرگ در دیتاسنتر مواجه شده است. البته این اپراتور مانند گذشته خدمات رسانی نمیکند و مشتریانش همواره از شیوه خدمات رسانی آن ناراضی هستند. در صورتی که پیش از این یکی از برترین اپراتورهای اینترنت کشور بود. حتی در مواردی تمدید اشتراک اینترنت مشتریان نیز با مشکلات و اختلالاتی چندروزه مواجه میشوند. ترافیک داخلی اینترنت نیز اختلالات شدیدی داشت به طوری که حتی رادار ابرآروان نیز آنرا نشان داد. براساس دادههای نت بلاکس از هفتم اردیبهشت، اینترنت کشور بارها با اختلالات شدیدی مواجه بوده است.
اینترنت بر مدار خط قرمز
هفته گذشته بود که محمد جعفرپور، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادعا کرد اختلالات اینترنتی خط قرمز آنهاست. جناب معاون وزیر، خط قرمز شما بارها رد شده است.از ۷ ماه گذشته تاکنون اینترنت کشور همواره دچار محدودیت و کندی بوده و بارها دچار اختلال شده است. جعفرپور گفته است که اختلال در اینترنت معنایی ندارد. عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ماه گذشته مدعی شده بود که در ایران هیچ قطعی یا اختلال از پیش برنامهریزی شدهای وجود ندارد.
ایران در ۲۰۲۳ بیشترین اختلالات را داشته
به تازگی گزارشی در کلادفلر منتشر شده که بر اساس آن، در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۳ میلادی، ایران با بیشترین میزان قطعی اینترنت صدرنشین اختلالات اینترنتی است. براساس اطلاعات منتشر شده توسط کلاودفلر، قطعی اینترنت در ایران در زمره قطعی های عامدانه توسط دولت قرار گرفته است.
براساس گزارش این شرکت زیرساختی، در ۶ ماه گذشته ایران بیشترین اختلالات و قطعی اینترنت در سطح جهان را داشته که توسط دولت و عامدانه اعمال شدهاند. بزرگترین قطعی اینترنت در ۲۰۲۳ میلادی مربوط به محدودیت گسترده در ژانویه است که برای جلوگیری از تقلب در کنکور اعمال شد. در این روز اینترنتهای موبایلی دو اپراتور اول ایران، ایرانسل و همراه اول برای مدت نسبتا طولانی قطع شده و در استانهای البرز، فارس، خوزستان و خراسان رضوی نیز ترافیکهای بسیار پایین ثبت شده است.