«کَلانه» و «شِلکینه» دو نان محبوب کُردها

گروه گوناگون: «کلانه» و «شِلکینه» دو نان ـ غذای محلی کردستان است که در گذشته در فصل بهار تهیه می‌شده اما امروز به دلیل محبوبیت بین مردم در تمام روزهای سال در دسترس است و حتی مغازه‌هایی مخصوص برای فروش «کلانه» در شهر وجود دارند.
امیر صادقی ـ کارشناس مردم‌شناسی کردستان ـ در گفت‌وگو با ایسنا، درباره «کلانه» گفت: «کلانه» جزو نان ـ غذاهای محلی استان کردستان است که در گذشته در فصل بهار پخته می‌شد. «کلانه» با سه نوع گیاه طبخ می‌شود که در فصل بهار می‌رویند؛ کنیوال، پیچک و ساقه پیازچه.
او افزود: برای تهیه «کلانه» خمیر نان را اندازه نان لواش پهن می‌کنند و روی نصف آن یکی از سه گیاه نام‌برده را می‌ریزند و سپس لایه خالی را روی لایه پرشده می‌گذارند و کلانه را روی ساج می‌گذارند و هردو طرف آن را روی ساج می‌پزند. وقتی «کلانه» آماده شد، روی بشقاب با کره محلی چرب و سرو می شود و معمولا با ماست و دوغ خورده می‌شود.
صادقی اضافه کرد: این نان خیلی برای ذائقه غذایی کُردها مطلوب است و بسیار پرطرفدار است، به گونه‌ای که امروزه در تمام فصول پخته می‌شود و در دسترس مردم قرار دارد. گلخانه‌هایی برای پرورش پیازچه داریم و در فصل‌های دیگر سال این نان با پیازچه پخته می‌شود. در شهر نیز در خیابان فردوسی سنندج که رابط بین بافت قدیم و جدید شهر است، بیش از ۱۰ مغازه «کلانه‌فروشی» داریم.
این کارشناس مردم‌شناسی کردستان با بیان این‌که «شلکینه» یکی دیگر از نان ـ غذاهای محلی کردستان است، توضیح داد: «شِل» در زبان کُردی معنای همان «شُل» را می‌دهد. برای طبخ این نان از آرد، زردچوبه، تخم‌مرغ و نمک استفاده می‌کنند و بعد از مخلوط این مواد، مایه آبکی به دست می‌آید که آن را با ملاقه روی ساج می‌ریزند. این مایه روی ساج پخش می‌شود و شکل‌های مختلفی به خودش می‌گیرد. این نان سفت نیست و خیلی نرم است.
به گفته صادقی این دو نان ـ غذا در فهرست میراث‌ ناملموس کشور به ثبت رسیده است.