گروه اقتصادی: جمله «ایران بهترین جا برای پول درآوردن است»، در نگاه نخست بیشتر شبیه یک شوخیست؛ وجود سیل عظیم تورم آن هم نه به صورت دورهای بلکه به طور مستمر و مداوم، تصویب مقررات و بخشنامههای مختلف و اغلب محدودیتآفرین برای فعالیتها، کاهش روزانه ارزش واحد پول ملی و سایر موارد اینچنینی، میتواند از دلایل نقض این جمله باشد.
به گزارش اقتصاد24، اما زمانی که نگاهی گذرا به بازار، شیوههای تجارت و سرگذشت شکلگیری بسیاری از کسبوکارها بیندازیم میبینیم موضوع کمی پیچیدهتر است. با اعمال هر محدودیت واردات و یا حتی صادرات یک کالا، بازار سیاه برای آن بهوجود میآید. انحصار، تولید دست صنعتگران را باز میکند و حتی پایین بودن کیفیت تولید هم بازار فروش اقلام دست دوم یا لوازم یدکی را پررونق میکند. افزایش نرخ دلار، دلالی ارز را پرسود میکند و در نهایت مردم به دنبال تبدیل ریال خود به هر چیز ارزشمندتری میگردند.
آن کالای جایگزین میتواند مسکن، خودرو، رمز ارز و یا حتی طلا باشد. در این میان دولت به نیازهای ایجادشده در بین مردم بی توجه است و خود بعضی مواقع دستی در ایجاد برخی کسبوکارها و یا حتی سامانههای مختلف دارد. نمونه بارز این اتفاق را میتوان در بازار طلا و ایجاد طرح سندباکس به عنوان نخستین سکوی هوشمند معاملات فلزات گرانبها توسط وزارت صمت دید.
سرمایههای خرد، طلاهای خردتر
از آغاز پاییز امسال، تبلیغات گسترده در سطح شهرها و همچنین فضای مجازی برای خرید طلا به شیوه آنلاین آغاز شد؛ بیلبوردهای شهری، فضاهای تبلیغاتی در مترو و سایر محدودههای مناسب این کار، با تبلیغات سامانههای فروش طلای آنلاین پر شده و حتی در برخی از این تبلیغات ردپای بانکهای بزرگ را میبینیم؛ بانکهای همیشه حاضر در صحنه که از آب گلآلود اقتصاد بلدند چگونه ماهی بگیرند، این روزها وارد فضای سرمایهگذاری بر طلا شده و مردم را ترغیب به این کار میکنند.
علاوه بر این بسترهای فروش طلا که اغلب با شمش کار میکنند، کسبوکارهای آنلاین فروش طلا و جواهرات این روزها پرکارتر از قبل شدهاند؛ این اتفاق بهویژه برای کسبوکارهایی که تولیدات زیر یک گرم دارند، بیشتر رخ داده است. دلیل پرکاری آنها هم افزایش نرخ طلا در ماههای اخیر و محدود بودن بودجه ریالی مردم برای خرید طلای با اجرت است؛ زمانی که میتوان یک زنجیر یا پلاک زیر یک گرم را هم برای مصرف شخصی و هم سرمایهگذاری خرید، بدیهیست که سرمایههای خرد به آن جذب شوند.
ایران بستر تورم طلا را ساخت
حسین عبداللهخانی، کارشناس بازار ارز و طلا درباره رویکرد دولت به بازار طلا گفت: طی چند وقت اخیر دولت به منظور جلوگیری از کلاهبرداری در حوزه خرید و فروش طلا، اعلام کرده طلایی که قرار است به صورت آنلاین به مردم فروخته شود، ابتدا باید وجود فیزیکی آن محرز شود و سپس در خزانه بانک مرکزی نگهداری شوند.
عبداللهخانی تصریح کرد: این اتفاق به دلیل رشد پلتفرمهای آنلاین فروش شمش طلا و جذب سرمایههای مردم رخ داده است که به نوبه خود اتفاقی مثبت تلقی میشود؛ اما آنکه چقدر به این مسئله توجه شده و دولت بتواند فعالان این عرصه بهویژه بانکهایی که ورود پیدا کردهاند را مجاب به اجرای آن کند، امری مستقل و حائز اهمیت است.
وی ادامه داد: روندها و اطلاعات موجود، رشد سنگین و جدی را برای طلا در بازار جهانی پیشبینی نمیکنند؛ اما حال که تب و تاب سرمایهگذاری بر طلا در حال رشد بوده و ایران به طور قابل توجهی بر آن متمرکز است، به نظر میرسد در کشور شاید در آیندهای نهچندان دور با مسئله عدم توازن در عرضه و تقاضا و در نهایت نیاز بیشتر به واردات این فلز گرانبها برسیم که این خود عامل اصلی گرانی آن خواهد بود. دلیل اصلی تورم حبابی برای طلا، تلاشهای فعلی در بازار برای ترغیب مردم به سرمایهگذاری در این حوزه است.
دولت هم بازیگر بازار طلا شد
چندی پیش عضو هیئت رئیسه کمیته تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، مسئله خرید و فروش آنلاین طلا را یک موضوع مهم دانست و مجوزهای فعلی را برای مدیریت این حوزه ناکافی عنوان کرد. نگرانی بابت عملکرد ضعیف برای مدیریت سرمایههای وارد شده به بازار طلا و یا حتی ایجاد فرصت برای سودجویان، یک دغدغه به حق است.
حال که دولت هم خود یک سامانه را برای خرید و فروش آنلاین طلا راهاندازی کرده و هم مجوزهای این تبادلات را صادر میکند، باید دید در ادامه ابتدا خود به عنوان یک بازیگر چه عملکردی خواهد داشت و آیا جلوی حباب طلا را خواهد گرفت و در ادامه چگونه سایر بازیگران را مدیریت خواهد کرد؟