مورچه‌های حیرت‌انگیزی که خود را به مُردن می‌زنند

محققان در هنگام بررسی جعبه آشیانه‌های صاریغ‌های کوتوله و خفاش‌ها در جزیره کانگورو، به یک کلونی از مورچه‌های Polyrhachis femorata برخوردند که به نظر می‌آمد که مرده‌اند. اما در کمال تعجب آنها، ناگهان یکی از این مورچه‌ها شروع به حرکت کرد.دانشمندان بر این باورندکه این مورچه‌ها به‌عنوان یک استراتژی دفاعی برای اجتناب از خطرات احتمالی خود را به مردن زده بودند. در گزارش منتشر شده، این اولین باری است که یک کلونی کامل از مورچه‌ها، تظاهر به مرگ می‌کنند. پروفسور اس.توپا پتی، بوم‌شناس حیات‌وحش و استادیار دانشگاه UniSa، گفته که از کشف یک کلونی از مورچه‌ها که در یکی از این جعبه آشیانه‌ها خود را به مردن زده بودند، حیرت زده شده:« تمارض آنها عالی بود. وقتی ما جعبه آشیانه را باز کردیم، به یک کلونی از مورچه های مرده برخوردیم؛ ولی ناگهان یکی از این مورچه‌ها کمی حرکت کرد. این نوع بی‌حرکتی دفاعی، تنها در میان چند گونه مورچه (آن هم در قالب یک یا چند مورچه و نه در قالب یک کلونی) دیده شده بود و تا به حال ندیده بودیم که یک کلونی از مورچه‌ها، همگی تمارض به مردن بکنند.»

او ادامه داد:« درک محرک‌هایی که منجر به چنین رفتارهایی در آنها شده، سخت و دشوار است.»
پروفسور پتی در ادامه به این نکته اشاره کرد که این جعبه آشیانه‌ها احتمالا فرصتی برای مطالعه تمارض مورچه‌ها به مرگ خواهد بود که این موضوع برای اکولوژیست‌های رفتاری که به بررسی تنوع گونه‌های جانوری می‌پردازند، بسیار جالب خواهد بود.

در جریان پروژه جعبه آشیانه‌ها در جزیره کانگورو که در آن، دانشمندان ۱۳ ویژگی متنوع را در راستای تلاش در بازیابی حیات‌وحش پس از آتش سوزی‌های ویرانگر سال ۲۰۲۰ مورد بررسی قرار دادند، ۹۰۱ جعبه آشیانه‌ها تحت نظارت قرار گرفت و در نهایت دانشمندان توانستند به این کشف مهم دست بیابند.

پیتر هاموند یکی از محققان ایستگاه تحقیقاتی جزیره کانگورو، گفته که او در گذشته، پروژه جعبه آشیانه‌ها را "دوستان بی‌مهره" می‌نامیده؛ چرا که معمولا موجودات بی‌مهره، تنها موجوداتی بودند که در جعبه آشیانه‌های خفاش‌ها و صاریغ‌های کوتوله زندگی می‌کردند. او دراین رابطه گفته:« ما در حال یادگیری نکات بسیاری در مورد بی‌مهرگان و همچنین مهره‌داران موردنظرمان هستیم. اکثریت جعبه آشیانه‌های ما در زمین‌های سوخته جزیره قرار دارند ولی تعدادی جعبه آشیانه هم در مناطقی که از آتش‌سوزی جان سالم به در برده‌اند قرار گرفته‌اند ؛ چون هدف ما تعیین اهمیت این جعبه آشیانه‌ها در بازسازی مناطق آسیب‌دیده در جریان آتش‌سوزی‌هاست.»

یافته‌های دانشمندان حکایت از آن دارد که این مورچه‌ها، زیستگاه‌های مختلفی را انتخاب می‌کنند:« ما بر این باور هستیم که گونه مورچه Polyrhachis femorata به شدت تحت تاثیر آتش‌سوزی‌های این جزیره قرار گرفته.»
پروفسور پتی هم معتقد است که هنوز نکات زیادی برای کشف کردن درباره این گونه از مورچه‌ها وجود دارد:« مورچه Polyrhachis femorata یک گونه از مورچه‌های زیبای درختی است که معمولا خجالتی است ولی ما اطلاعات کمی در مورد اکولوژی یا رفتارهای آنها داریم. ما با دنیای ناشناخته‌ای از دنیای مورچه‌های زیرپای‌مان و روی درخت‌ها روبرو هستیم. مورچه‌ها خدمات حیاتی و مهمی به اکوسیستم می‌دهند و عضوی تعیین کننده در اکوسیستم‌های کاربردی جزیره کانگورو و مناطق دیگر به حساب می‌آیند. تردیدی نداریم که مورچه‌های دیگر با رفتارهایی مشابه (در تمارض به مرگ) در استرالیا کشف خواهند شد.»