گروه فیلم: طوطیهای خانگی ممکن است بر اثر انزوا افسرده شوند؛ اما آزمایشی جالب نشان میدهد که تماس ویدئویی میتواند راهکاری مفید برای خوشحالکردن آنها باشد.درست مثل ما که میتوانیم از برقراری ارتباط ویدئویی با دوستان و نزدیکانمان خوشحال شویم، طوطیها هم میتوانند از تماس تصویری با دوستان پرندهی خود کلی لذت ببرند.
یافتههای مطالعهای جدید که بهدست محققان دانشگاه نورث ایسترن و آزمایشگاه رسانه MIT در ایالات متحده و دانشگاه گلاسکو در بریتانیا انجام شده، نشان میدهد که محققان برای زندگی بهتر دهها میلیون طوطی در سراسر جهان که در خانه بهعنوان حیوان خانگی نگهداری میشوند، راههای جالبی پیشنهاد دادهاند.
در پژوهش اخیر، ۱۵ طوطی بهطور داوطلبانه با استفاده از تلفن هوشمند و تبلت، با تعدادی از طوطیهای دیگر تماس تصویری گرفتند. این پرندگان معمولاً در بازهی زمانی مجاز از زمان تماس به بهترین نحو استفاده کردند و در طول ارتباط ویدئویی به انجام دوچندان حرکات نمایشی، خودنمایی، آواز خواندن و بازی پرداختند.
در این میان دوستیهایی نیز شکل گرفت و طوطیها نشان دادند که در صورت داشتن حق انتخاب، ترجیح میدهند با کدام طوطی تماس بگیرند. محبوبترین طوطیها نیز آنهایی بودند که بیشترین تماسهای تصویری را آغاز کردند و سطح قابلتوجهی از رفتارهای متقابل اجتماعی را از خود نشان دادند.
ایلینا هیرسکیج داگلاس، محقق علوم کامپیوتری از دانشگاه گلاسکو در بریتانیا میگوید:در روزهای اولیه همهگیری کووید که قرنطینه برای کاهش سرعت انتشار ویروس حیاتی بود، فناوری تماس تصویری به افرادی که در انزوا به سر میبردند کمک بسیاری میکرد. در ایالات متحده ۲۰ میلیون طوطی در خانههای مردم به عنوان حیوان خانگی زندگی میکنند و ما از طریق انجام این آزمایش قصد داشتیم بررسی کنیم که آیا این پرندگان هم ممکن است بتوانند از تماس تصویری بهرهمند شوند یا خیر. اگر به آنها فرصت بدهیم تا با طوطیهای دیگر تماس بگیرند، آیا آنها میتوانند این کار را انجام بدهند و آیا این تجربه به نفع طوطیها و خانوادههای آنها است؟
طوطیها یکی از باهوشترین حیوانات همراه انسان هستند و این موضوع آنها را به گزینهای عالی برای انجام آزمایش بدل میکند. طوطیها علاوه بر داشتن قدرت دید خوبی که باعث میشود بتوانند حرکات روی صفحه نمایش را به سادگی تشخیص دهند، بسیار خوشصحبت و خوشصدا هستند.
درطول یک دوره آموزشی مقدماتی دو هفتهای، به طوطیها آموزش داده شد که زنگی را به صدا درآورند تا از صاحب خود بخواهند که تبلتی برای برقراری تماس تصویری برای آنها بیاورد. به صدا درآوردن زنگ برای طوطیها روشی بود تا داوطلبانه تماس تصویری را آغاز کنند. این تماس میتوانست تا پنج دقیقه طول بکشد و در صورت وجود هرگونه نشانهای از استرس، عدم همکاری یا صرفاً ترک فضا، پایان بگیرد.
صاحبان طوطیها گزارش دادند که کیفیت ارتباطشان با طوطیهایشان افزایش یافته و برخی از طوطیها حتی با انسانهای طرف دیگر تماس تصویری نیز رابطهی خوبی برقرار میکنند. به نظر میرسید طوطیها از اینکه مورد توجه سایر افراد و طوطیهای دیگر قرار بگیرند لذت میبرند. تا دو ماه بعد، در مجموع ۱۴۷ تماس تصویری ثبت شد که این اتفاق توسط برخی از صاحبان طوطیها بهعنوان «متحولکننده» توصیف شده است.
جنیفر کونا دانشمند علوم کامپیوتری از دانشگاه نورث ایسترن در ماساچوست میگوید:نتایج بسیار دلگرمکنندهای از این آزمایش مشاهده شده است. به نظر میرسد طوطیها متوجه شدهاند که واقعاً میتوانند از طریق صفحهنمایش با پرندگان دیگر ارتباط برقرار کنند و رفتار آنها اغلب نشانگر همان چیزی است که از تعاملات بین این نوع پرندگان در زندگی واقعی انتظار میرود. مشاهده شده که بعضی از این پرندگان برای اولین بار کندوکاو کردن را آموختهاند، و یکی از صاحبان طوطیها گزارش داده که پرندهاش پس از برقراری تماس تصویری برای اولین بار پرواز کرده است. همهی شرکت کنندگان در این آزمایش گفتهاند که این تجربه برای آنها بسیار ارزشمند بوده و میخواهند در آینده به استفاده از این سیستم برای طوطیهایشان ادامه بدهند.
طوطیها در طبیعت در دستههای بزرگ زندگی میکنند و بدیهی است که هنگام نگهداری در خانه، بسیار منزوی خواهند شد. وجود انواع بیماریهای واگیردار باعث میشود که صاحبان طوطیها ملاقات کردن با طوطیهای دیگر را برای آنها ناامن تلقی کنند. انزوا و ملال میتواند در طوطیها به وقوع انواع مشکلات روحی و روانی منجر شود که از راههای مختلفی ظاهر میشود؛ مثلاً ممکن است میلههای قفس خود را بجوند یا پرهای خود را بچینند یا روی نشیمنگاهشان بیش از حد تکان بخورند.
محققان میگویند که متوجه شدهاند طوطیها در طول تماس تصویری همان فعالیتهایی را که در طبیعت در مواجهه با دیگر طوطیها دارند، انجام میدهند. این اتفاق نشان میدهد که این تماسهای تصویری میتواند در راستای جبران کمبودها و تجربههای ازدسترفته، به آنها کمک کند. در حال حاضر محققان توصیه میکنند که بدون نظارت و آموزشهای لازم این کار را در خانه انجام ندهید، ولی بر اساس تجربههای فوقالعادهای که در جریان این آزمایش به دست آمده، وعدههای بسیار امیدوارکنندهای در راه است.
یکی از این تجربههای جالب، داستان دو ماکائوی مسن و نسبتاً بیمار است که در طول تماسهای تصویری رابطهی عمیقی با یکدیگر ایجاد کردند. قبل از انجام آزمایش، این دو طوطی به سختی با سایر پرندگان همنوع خود تعامل داشتند. این دو طوطی در طول تماس تصویری با هم میرقصیدند و آواز میخواندند و زمانی که یکی از همبازیها از قاب ویدیو خارج میشد با گفتن: «آهای! بیا اینجا! سلام!» واکنش نشان میدادند.
هیرسکیج داگلاس میگوید: این تجربه نشان میدهد که پرندگان چقدر از نظر شناختی پیچیده هستند و چقدر توانایی دارند تا خود را بیان کنند. تماشای این دو پرنده، برای من واقعاً زیبا بود. این پژوهش در سال ۲۰۲۳ در کنفرانس ACM CHI در مورد عوامل انسانی در سیستمهای محاسباتی ارائه شد و از این نشانی در دسترس است.