گروه اقتصادی: در حالی که ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، هفته گذشته در دل قاره آفریقا به دنبال پیدا کردن بازار صادراتی برای کالاهای ایرانی بود، اینجا در تهران، پایتخت ایران، قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ از 110 هزار تومان هم عبور کرد. نفوذ تورم بر سفره مردم و قدرت خرید آنها باعث شده تا اکنون بسیاری از رستورانها در کنار منوی اصلی خود یک منوی غذای اقتصادی هم اضافه کنند تا با استفاده از این ترفند مشتریان خود را از دست ندهند.
به گزارش تجارت نیوز، شاید تا چندی پیش چنین منوهایی بیشتر برای افراد کمبرخوردار اقتصادی کاربرد داشت، اما مدتهاست که دیگر در کمتر کافه و رستورانی غذای کامل کمتر از 200 هزار تومان پیدا میشود. اتفاقی که باعث شده تا دهکهای بالاتر جامعه هم این روزها قید مصرف وعده کامل غذایی را بزنند و به استفاده از پرسهای نصف و نیمه برنج، یک لقمه کوچک و یا یک برش پیتزا بسنده کنند.
در این بین رستورانها و فستفودیها که بهتازگی بحران اقتصای کرونا را پشت سر گذاشته بودند، برای ادامه فعالیت خود و جلوگیری از زیان چارهای جز گنجاندن غذای اقتصادی به منوی خود نداشتند.البته با توجه به افزایش شدید هزینههای اولیه، استفاده از این ترفند هم برای بسیاری از رستورانها کارساز نشد و طعم تلخ ورشکستگی چاشنی کسب و کارشان شد.اردیبهشت ماه امسال رئیس اتحادیه رستورانداران اعلام کرد که در پی افزایش شدید قیمت مواد غذایی و کاهش قدرت خرید مردم بین ۳۰ تا ۳۵ درصد از رستورانداران جواز کسب خود را باطل کردهاند و تغییر شغل دادهاند.
غذای اقتصادی با قیمت لاکچری
حالا به نظر میرسد کسانی که در این شغل ماندهاند هم برای جذب مشتری بیشتر به دنبال کاهش حجم غذا هستند. البته همین غذای اقتصادی کمحجم هم قیمتهای چشمگیری دارد.برای مثال یک برش پیتزا در یکی از رستورانهای شمال شهر بین ۷۵ هزار تا 80 هزار تومان قیمت دارد. بدین صورت پیتزای هشت برشی حدود 640 هزار تومان قیمت میخورد. بدین صورت این غذاها را چندان اقتصادی نباید دانست.
همچنین قیمت یک پرس چلو جوجه کباب اقتصادی با ۱۵۰ گرم جوجه، به ۱۱۰ هزار تومان رسیده است.
قیمت یک وعده غذای اقتصادی خانواده 2.7 برابر دستمزد کارگران
در حالی غذای اقتصادی اکنون به قیمتهای لاکچری رسیده است که در سال جاری حداقل دستمزد ۱۴۰۲ پایه حقوق کارگران (با افزایش ۲۷ درصدی نسبت به سال قبل) پنج میلیون و ۳۰۷ هزار و ۳۳۰ تومان تعیین شد که با محاسبه مبلغ حق مسکن، بن خواربار و حق اولاد در بهترین حالت به هشت میلیون تومان میرسد. بر این اساس حداقل دستمزد روزانه کارگران در حال حاضر نزدیک به ۱۷۷ هزار تومان است.
بر این اساس حتی اگر یک خانواده چهار نفره بخواهند یک وعده غذای اقتصادی سفارش دهند باید ۴۴۰ هزار تومان پرداخت کنند. البته علاوه بر این، هزینه ۹ درصدی مالیات بر ارزش افزوده و پیک هم به این مبلغ اضافه میشود و در مجموع با در نظر گرفتن ۱۰ هزار تومان هزینه پیک، یک خانواده باید حدود ۴۹۰ هزار تومان هزینه یک وعده غذای اقتصادی کند که این رقم بیش از ۲.۷ برابر دستمزد روزانه یک کارگر است.
همچنین قیمت چهار برش پیتزا، از یکی از رستورانهای شمال شهر معادل ۳۰۰ هزار تومان است. البته میتوان گفت این مورد خاص است. چراکه قیمت پیتزا عموما از حدود ۲۰۰ هزار تومان شروع میشود و برخی رستورانها هم پیتزای تک نفره به قیمت حداقل ۱۶۰ هرار تومان عرضه میکنند. بنابراین حتی اگر یک خانواده چهار نفره بخواهند دو پیتزای ۲۰۰ هزار تومانی هم تهیه کنند، با هزینههای مانند مالیات و … باید حدود ۴۴۶ هزار تومان هزینه کنند که معادل ۲.۵ برابر حقوق یک روز کارگران است.
افزایش افسارگسیخته قیمت مواد غذایی در ۵ سال
اما ماجرا جایی عجیبتر میشود که بدانیم قیمت پیتزا در حال حاضر بیش از ۱۰ برابر قیمت این غذا در سال ۹۷ است.یکی از کاربران شبکههای اجتماعی با انتشار فیش غذایی که مربوط به خرداد ۱۳۹۷ است به مقایسه آن با قیمتهای سال جاری پرداخته و همین عکس، نشاندهنده افزایش عجیب قیمتهاست.بر اساس تصویر فیش منتشرشده، در سال ۱۳۹۷ قیمت پیتزای فیله گوشت ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان بود و حالا قیمت یک برش پیتزا در رستورانهای لاکچری شهر، نزدیک چهار برابر قیمت یک پیتزای کامل در سال ۱۳۹۷ است.
تشویق به فرزندآوری بدون توجه به افت تقاضای مواد غذایی
البته افزایش چشمگیر قیمت مواد غذایی باعث شده، قیمت غذایی که در منزل پخته میشود هم دست کمی از این قیمتها نداشته باشد. در حال حاضر برنج ایرانی بین ۷۰ هزار تا ۱۱۵ هزار تومان، هر کیلو مرغ بیش از ۱۱۰ هزار تومان و روغن آفتابگردان ۱.۵ لیتری بیش از ۹۶ هزار تومان قیمت دارد.
اما در چنین شرایطی که برطرف کردن نیازهای ابتدایی با مشکل مواجه است، دولت با در نظر گرفتم وام و اختصاص خودرو به مادران دارای سه فرزند، به دنبال تشویق شهروندان به فرزندآوری است. وامهایی که حالا صفهای طولانی در بانکها دارند و بعید به نظر میرسد به این زودی صف متقاضیان آن جمع شود.
در این میان، اخیرا اظهارات نگرانکنندهای درباره افت تقاضای مواد غذایی مطرح شده است. برای مثال مشاور عالی اتحادیه مرغداران گوشتی اخیرا گفته که سرانه مصرف مرغ تا پیش از حذف ارز دولتی کالاهای اساسی، حدود ۳۲ کیلوگرم به ازای هر نفر بود که پس از گذشت یک سال از اجرای این طرح، مقدار مذکور حدودا ۲۶ کیلوگرم شده است.
همچنین گزارشها حاکی از ادامه روند نزولی مصرف لبنیات در کشور است. بر اساس اعلام سید محمدرضا بنیطبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی ایران، سرانه مصرف لبنیات در کشور در خوشبینانهترین حالت ۷۰ کیلوگرم است. این رقم در سال ۱۳۹۰ حدود ۱۲۷ کیلوگرم بوده که یعنی در ۱۲ سال گذشته شاهد افت ۵۷ کیلویی سرانه مصرف لبنیات در کشور بودیم. این در حالی است که میزان مصرف سرانه لبنیات در جهان حدود ۱۶۰ کیلوگرم است.
بنابراین به نظر میرسد دولت پیش از دنبال کردن سیاستهای افزایش جمعیت و هزینه کرد برای تبلیغات گسترده در این رابطه در سطح شهر، باید به دنبال حل مشکلات ابتدایی در حوزه مسائل معیشتی باشد. مشکلاتی که ریشه اصلی آنها تداوم تورم بالای ۴۰ درصد در سالیان متمادی است و عزم جدی برای توقف آن دیده نمیشود.