گروه اقتصادی:روزانه 50 تا 60 نفر در ایران بر اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست میدهند؛ آماری که نشان از یک فاجعه میدهد. این گزارش به بررسی روند فوتیها و مصدومان ناشی از این حوادث با تکیه بر آمارهای پلیس، پزشک قانونی و اورژانس کشور میپردازد.
به گزارش تجارتنیوز، روزی نیست که حوادث رانندگی، خانوادههای ایرانی را داغدار نکند. شمال، جنوب، شرق یا غرب کشور هم ندارد. برخی از سرنشینان در دم جان میدهند و برخی هم عمری را با معلولیت سر میکنند.
چهار فوتی در بافق یزد، 2 فوتی در محور بوکان-سقز، پنج فوتی در گناباد، سه فوتی در مسیر خاش-سراوان و چهار فوتی در کرمانشاه؛ همه اینها گوشهای از حوادث رانندگی در جادههای کشور است.
برخی میگویند تصادفات دومین عامل مرگ و میر در ایران است و برخی هم میگویند سومین. روایتها متناقض است، اما هر دو جایگاه نشان از یک فاجعه میدهد. فاجعهای که عوامل مختلفی از جمله کیفیت خودروها، ناایمن بودن جادهها و بیاحتیاطی رانندگان در آن نقش دارند.
فوتیهای تصادفات در سال 1401
نگاهی به آمارهای رسمی، عمق فاجعه تصادفات رانندگی را در ایران نشان میدهد. بنا بر آمارهای سازمان پزشک قانونی کشور، سال گذشته حدود 19 هزار و 500 نفر بر اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند.
گزارش سازمان پزشکی قانونی از تصادفات سال 1400 نشان میدهد که آمار فوتی ناشی از حوادث رانندگی 16 هزار و 778 نفر بود. با این حساب تعداد فوتیهای سال 1401 نسبت به سال 1400 بیش از 16 درصد افزایش داشت.
بررسی روند فوتیهای حوادث رانندگی
آمارهای اعلام شده نشان از مرگ 50 تا 60 نفر در روز بر اثر تصادفات رانندگی در ایران میدهد. در همین مورد ایرنا در گزارشی به وضعیت مرگ و میر و مصدومان ناشی از تصادفات رانندگی در ایران پرداخت. در این گزارش آمده که بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی، تعداد فوتی حوادث رانندگی در سال 1384 در ایران 27 هزار و 755 نفر بود.
در ادامه این گزارش آمده که آمار فوتیها در آن سالها زنگ هشدار را به صدا درآورد دولت برای کاهش این تعداد مرگ برنامههای مختلفی از جمله اجباری کردن کمربند ایمنی و برنامههای آموزشی اجرا کرد. به مرور روند مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی به مدت حدود یک دهه کاهشی شد و به 16 هزار فوتی در سال رسید. اما بعد از آن روندی ثابت و گاه افزایشی پیدا کرد.
بنا بر آمارهای رسمی، از سال 1384 تا سال 1401 در مجموع 351 هزار و 996 نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادهاند. با توجه به آمار مرگ و میر در سالهای 82 و 83 میتوان گفت که در دو دهه گذشته یعنی از سال 1382 تا 1401 حدود 405 هزار نفر بر اثر این حوادث فوت کردهاند.
افزایش مصدومان تصادفات
سازمان پزشک قانونی در گزارشی از وضعیت حوادث رانندگی در کشور اعلام کرد که سال 1401 حدود 370 هزار نفر نیز بر اثر همین حوادث، مصدوم شدند. مصدومان ناشی از این حوادث در سال 1400 کمتر از سال گذشته بود.
سال 1400 تعداد مصدومان ناشی از تصادفات، 317 هزار و 120 نفر اعلام شد. بر این اساس، تعداد مصدومان تصادفات در سال 1401 نسبت به سال قبل از آن، بیش از 16 درصد افزایش داشت.
آمار مصدومان از دریچه دید سازمان پزشک قانونی
ایرنا در گزارش دیگری به وضعت مصدومان حوادث رانندگی در کشور پرداخت. در این گزارش آمده که به جز سال 1399 که تعداد مصدومان حدود 267 هزار نفر بود، تعداد این آسیبدیدگان به طور معمول بین 304 تا 369 هزار نفر و به طور معمول حدود 330 هزار نفر در سال بود.
در ادامه این گزارش آمده که آمارهای سازمان پزشکی گویای کل ماجرا نیست، زیرا این آمار فقط افرادی را نشان میدهد که برای دریافت خسارت و دیه در سازمان پزشک قانونی پرونده تشکیل دادهاند.
برخی افراد به دلایل مختلف به پزشک قانونی مراجعه نمیکنند؛ بنابراین در لیست آمارهای این سازمان هم ثبت نمیشوند.
تعداد مصدومان به روایت پلیس
تیمور حسینی، جانشین رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی درباره تعداد مصدومان حوادث رانندگی به ایرنا از اختلاف آمارهای پلیس با سازمان پزشک قانونی و اورژانس گفت.او توضیح داد: «سازمان پزشکی قانونی مرجع آمار رسمی اعلام آمار فوتیهای تصادفات رانندگی است. در مورد مصدومان اما مرجع اصلی اورژانس کشور است. پلیس هم آمار مصدومان اورژانس را قبول دارد.»
تیموری گفت: «بنا بر آمار پلیس، سال گذشته بالغ بر 340 هزار نفر مصدوم در حوادث رانندگی داشتیم. آمار اورژانش معمولا از آمار پلیس بسیار بیشتر است. زیرا در هر تصادف هر کسی که در خودرو باشد از نظر اورژانس مصدوم حساب میشود. زیرا احتمال میدهند فرد دچار آسیب باشد، حتی اگر در زمان حادثه وضعیت مطلوبی داشته باشد، ممکن است نیم ساعت بعد وضعیت نامناسبی پیدا کند.»
آمار اورژانس 2 برابر پزشک قانونی
بابک یکتاپرست، مدیر روابط عمومی اورژانس کشور درباره آمار مصدومان تصادفات جادهای به ایرنا گفت: «اگر کل مصدومان اعم از خفیف تا شدید را در نظر بگیریم، بر اساس آمار اورژانس در سال 1401 در مجموع 878 هزار و 617 نفر در تصادفات رانندگی مصدوم شدند.»مدیر روابط عمومی اورژانس کشور گفت این آماری است که در کل ماموریتهای مربوط به تصادفات رانندگی اورژانس کشور ثبت شده است.
کیفیت خودروها و وضعیت جادهها؛ عامل تصادفات
عوامل مختلفی در حوادث رانندگی دخیل هستند. اما یکی از متهمان ردیف اول این پرونده، کیفیت خودروهاست. فررودینماه سال جاری، اسماعیل حسین زهی، نماینده مجلس در این مورد به ایسنا گفت هر سال آمار فوتی حوادث رانندگی اعلام میشود، اما وزارت راه و شهرسازی هیچ توجهی به وضعیت جادهها ندارد.
او به ایسنا گفت: «کیفیت خودروها نیز عامل اساسی در بالا بودن آمار مرگومیر در تصادفات جادهای است. رقابتی در بازار تولید خودروهای داخلی وجود ندارد. نیاز است در کنار افزایش روزافزون قیمتها، مقداری هم به کیفیت و ایمنی خودرهای تولیدی داشته باشند.»پیشتر نیز کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور با اشاره به آمار مصدومان و فوتیهای نوروز امسال، گفت: «انواع پژو، بیشترین تصادفات فوتی و مجروخی را داشتند. بعد از خودروی پژو هم سمند و پراید در ردههای بعدی قرار گرفتند.»