پشت پرده ممنوعیت رجیستری آیفون چیست؟

گروه اقتصادی: پس از معرفی آیفون ۱۵ عضو جدید خانواده گوشی‌های اپل و بحث رجیستری آیفون در ایران، بیشتر گمانه‌زنی‌ها به سمت استمرار محدودیت ورود و رجیستری آیفون ۱۴ به بالا بوده که این مسئله معارضان زیادی را به همراه داشت. در این میان صحبت‌های دبیر انجمن واردکنندگان موبایل، به شدت گلایه‌ها افزود.

به گزارش اقتصاد 24، مهدی عبقری، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل چندی پیش با اشاره به آخرین وضعیت واردات برخی مدل‌های آیفون از جمله سری‌های ۱۴ و ۱۵ گفت: به دلیل شرایط تحریمی، کمبود ارز و ارزبر بودن آیفون، واردات و رجیستری برخی مدل‌های آیفون همچنان ممنوع است.

 تصمیم ایران در ممنوعیت واردات آیفون می‌تواند به نوعی عملکرد متقابل در جهت تحریم فرش و پسته ایران توسط آمریکا نیز باشد. به دنبال این نظر، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی واکنشی تند نشان دادند؛ به عنوان مثال جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) اعلام کرد که مسئله رجیستری آیفون، پایه‌ریزی ایجاد بازار انحصاری برای تلفن همراه است.

او در حساب کاربری خود نوشت: با توجه به حرکت خطرناک و زیرپوستی جهت انحصاری کردن بازار موبایل به بهانه کمبود ارز، همان چیزی که برای خودرو اتفاق افتاد و حفظ کرامت مردم عزیز ایران، این موضوع را در مجلس پیگیری خواهم کرد.باید دید تاثیر کشمکش‌ها، اعتراضات و حتی همراهی‌ها با نظر دولت مبنی بر برقراری عدم رجیستری آیفون ۱۴ به بالا، در ادامه چه خواهد بود.

انحصار بازار با ممنوعیت واردات
رضا عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران  درباره رجیستری نشدن آیفون ۱۴ به بالا گفت: از سال گذشته، مصوبه‌ای توسط سازمان توسعه تجارت اعلام شد که بر اساس آن، واردات مسافری و تجاری آیفون ۱۴ و مدل‌های پس از آن نیز ممنوع شد.

از آن زمان تاکنون، تلاش زیادی از سوی فعالان این حوزه و تاجران انجام شد تا ممنوعیت‌های شکل گرفته رفع شود. این تلاش‌ها در بدنه هیئت مدیره پیشین و فعلی نیز انجام شد تا محدودیت برای فعالیت‌های تجاری درون اکوسیستم موبایل ایران برداشته شود. صحبت با تصمیم‌سازان و نهاد‌های دولتی مربوط به این امر، از جمله راهکار‌هایی بود که توسط فعالان امر صورت گرفت، اما هیچ یک از این رایزنی‌ها تا امروز به نتیجه مثبتی منجر نشدند.

وی ادامه داد: علیرغم استمرار ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و مدل‌های پس از آن، امید آن می‌رود تا در آینده، تغییرات مثبتی رخ دهد. انتظار داریم درک شرایط و مختصات فعالیت در حوزه تکنولوژی در بدنه مدیران دولتی بیشتر شود. نه‌تنها در بحث واردات آیفون، بلکه هر برند و مدل دیگر پرچمدار، نباید واردات آن‌ها در محدودیت قرار گیرد؛ موبایل یک وسیله مصرفی است و نمی‌توان مانند خودرو، به آن نگاه سرمایه‌ای داشت. استمرار و افزایش ممنوعیت‌ها برای واردات، می‌تواند به انحصار در بازار موبایل منجر شده و در نهایت این بازار را به سرنوشتی مشابه سرانجام بازار خودروی داخلی دچار کند.

سوءتفاهم‌ها درباره ممنوعیت واردات آیفون برطرف شود
عالیان در ادامه، به صحبت‌های دبیر انجمن واردکنندگان موبایل واکنش نشان داد و گفت: در رابطه با سخنان دبیر انجمن واردکنندگان موبایل که طی چند وقت اخیر برخی اعتراضات را به همراه داشته، باید گفت ایراد اصلی در انتقال پیام بوده است. انجمن واردکنندگان موبایل همواره در تلاش است تا ممنوعیت‌های واردات آیفون ۱۴ به بالا را بردارد. دلایل عنوان شده برای باقی ماندن محدودیت‌ها و مسائلی همچون مقابله با تحریم فرش ایران، گفته دبیر انجمن نیست و در اصل بازتاب نظر مدیران است که به انجمن منتقل شده است؛ بنابراین نمی‌توان صحبت‌های گفته شده را به این فرد نسبت داد و علیه آن موضع گرفت.

مصرف‌کنندگان قربانی اصلی ممنوعیت‌ واردات آیفون
 کارشناسان اقتصادی بر این باورند تشدید محدودیت رجیستری برای آیفون ۱۴ به بالا در شرایطی که تقاضای آن در بازار هر چند محدود وجود دارد، زمینه‌ساز ورود غیرقانونی این گوشی‌های تلفن همراه و استفاده از ارز آزاد برای واردات این موبایل می‌شود.

در اصطلاح ارز‌های خرد کف بازار برای واردات غیرقانونی تلفن همراهی که رجیستری نمی‌شود، خرج می‌شود اما خریداران تمامی مخاطرات آن را هنگام خرید می‌پذیرند. در شرایط بحران ارزی و حساس بودن بازار آزاد به کوچکترین تکانه، بستن مجرا‌های قانونی واردات شرایط را بدتر خواهد کرد، بنابراین دلایلی همچون بهبود منابع ارزی در این باره رد می‌شود.

از سویی دیگر نباید فراموش کرد به دلیل افزایش قیمت‌ها، خرید آیفون‌های ۱۴ به بعد، برای هر قشری از مردم امکانپذیر نیست. در این شرایط طبقه‌های اجتماعی جامعه، ترجیح می‌دهند به جای پرداخت هزینه گزاف برای موردی همچون آیفون ۱۵، با خرید گوشی‌های میان رده نیاز خود را برطرف کنند.

با این حال رجیستر نشدن برخی مدل‌های برند‌های پرچمدار، به طور مستقیم بازار موبایل را تحت تاثیر قرار داده و باعث افزایش قیمت موبایل می‌شود؛ بنابراین حتی افرادی که خواهان خرید آیفون ۱۴ به بالا نیز نباشند، از معایب رجیستر نشدن آن زیان می‌بینند.

با وجود تمامی این شرایط، وجود آیفون‌های ممنوعه در بازار نشان می‌دهد در بازار سیاه به روی خرید و فروش این کالا باز بوده و تنها التهابات قیمتی، گریبان بازار رسمی را گرفته است. این مسئله نشان می‌دهد که هر تصمیمی از سوی نهاد بالادستی تا چه حد می‌تواند بر اقشار مختلف جامعه و حتی درآمدزایی سودجویان تاثیر داشته باشد.