گروه جامعه: فروش شیرخشک با کدملی از روز ۲۰ مهرماه انجام میشود. مسئولان میگویند، چون برای حمایت از مصرفکننده به شیرخشک ارز ۴۲۰۰ تومانی تعلق میگیرد گاهی شیطان توی جلد بعضیها میرفته و شاهد سوءاستفادههایی از جمله قاچاق و انتقال شیرخشک به بخش شیرینیفروشی بودیم؛ بنابراین از هفته سوم مهرماه، شیرخشک با کدملی توزیع میشود و فروشندگان تاریخ تولد نوزاد را نیز در سامانه ثبت میکنند.
بهگزارش فرارو؛ فروش شیرخشک با کدملی از روز ۲۰ مهرماه با کمک سامانه تیتک انجام میشود، ولی قرار نیست مردم دچار زحمت و دردسر شوند؛ بلکه فقط توزیعکنندگان و فروشندهها ملزم هستند با ثبت اطلاعات خریداران، ثابت کنند آنچه در قالب سهمیه فروش شیرخشک تحویل میگیرند را نهایتا به دست مصرفکننده واقعی میرسانند.
علت فروش شیرخشک با کدملی
فروش شیرخشک با کدملی یک طرح نظارتی است. سامانه تیتک طراحی شده تا بر زنجیره تامین، توزیع و عرضه محصولات سلامت محور از جمله دارو، فرآوردههای طبیعی گیاهی و سنتی، غذا، آرایشی و بهداشتی، تجهیزات و ملزومات پزشکی نظارت کند. کار اصلی سامانه تیتک رهگیری و ردیابی محصولاتی از این دست عنوان شده است. همچنین اگر بر فرض دارویی زیانبار تشخیص داده شد، فراخوان جمعآوری آن را در سامانه تیتک منتشر میکنند.
فروش شیرخشک با کدملی پس از ثبت گزارشهای مختلفی در سراسر کشور درباره کمبود شیرخشک مطرح شد. چون در بخش تولید شیرخشک کمبودی وجود نداشت، معلوم شد کاسهای زیر نیمکاسه است. بررسی بیشتر نشان داد تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات مواد اولیه مورد نیاز تولید شیرخشک باعث میشود قیمت تمام شده آن در کشور پایین بیاید و شیرخشک ایرانی برای قاچاق به خارج کشور جذاب شود. همچنین تخلفاتی در حوزه قنادیها شکل گرفته بود. شیرخشک در تولید کیک و شیرینی کاربرد دارد و شیرخشک تولید شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی میتواند قیمت این ماده اولیه را بهشکل چشمگیری کاهش دهد. سود معامله آنقدر چشمگیر است که بعضیها را وسوسه میکند چشم روی شرافت و انصاف ببندند و شیرخشک کودکان را فدای منافع شخصی کنند.
فروش شیرخشک با کدملی پس از شدت گرفتن گزارشهایی مبنی در کمبود شیرخشک در سراسر کشور، بهعنوان یک ایده مطرح شد. زیرساختها و سامانه لازم برای نظارت هم از قبل وجود داشت، پس دیگر تردید جایز نبود و اعلام شد از ۲۰ مهرماه ۱۴۰۲، فروش شیرخشک با کدملی و الزام ثبت تاریخ تولد نوزاد در سامانه تیتاک صورت میگیرد.
تاثیر کمبود بازار بر قیمت شیرخشک
فروش شیرخشک با کدملی از ۲۰ مهرماه الزامی است تا این محصول در زنجیره تامین از تولید تا عرضه و مصرف زیر ذرهبین قرار بگیرد. گلایه و شکایت از کمبود شیرخشک مدت مدیدی ادامه داشته. پیش از این اخباری درباره نایابشدن شیر خشک به گوش میرسید، اما هر بار مسئولان میگفتند حداقل در بخش تولید مشکلی احساس نمیکنند.
کمبود شیرخشک اگرچه بهعنوان گلایهای سراسری مطرح شد ولی در چند استان از شدت و حدت بیشتری برخوردار است. جستجو میان اخبار رسمی نشان میدهد حداقل در نیمه اول امسال، مردم سیستانوبلوچستان، فارس، خوزستان، اصفهان، بوشهر، یزد، کرمان، قزوین و... از کمبود شیرخشک و بهطور خاص کمبود شیرخشک رژیمی شکایت داشته اند و گلایهشان به اخبار رسانههای این استانها راه پیدا کرده است. کمبود شیرخشک مثل اغلب موارد مشابه، گردن قاچاق و سوءاستفاده افتاد. بخش عرضه با تاکید براینکه خروجی خط تولیدشان دو برابر میزان نیاز کشور است، خودش را کنار کشید و اشکالات احتمالی را متوجه بخش توزیع و مصرف انداخت.
قیمت شیرخشک در بازار بدون توجه به این حرفها راه خودش را میرود و در عرض یکسال گذشته حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد گران شده است. بهعنوان مثال شیرخشک NAN1 برند نستله که در بستهبندی ۴۰۰ گرمی عرضه میشود، در یکسال با رشد ۳۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، از ۴۳ هزار و ۷۰۰ تومان به ۷۸ هزار تومان رسیده است. این محصول برای کودکانی که تا رسیدن به مرز ششماهگی نمیتوانند از شیرمادر استفاده نمیکنند، تنها سه تا چهار روز کافی خواهد بود.
نگاهی به وضعیت بازار فروش شیرخشک
بازار شیرخشک عمدتا در قبضه سلطه برندهای نستله، ببلاک و بیومیل است. برندهای هیپ، تروویتال، آپتامیل، فاسکا، سیمیلاک، گیگوز، نیدو و پدیاشور هم هر کدام سهمی از بازار را برای خود برداشتهاند. شیرخشک نان ۲ مدل HA از برند نستله و شیرخشک ۲ از برند ببلاک را میتوان از ششماهگی کودک به بعد استفاده کرد. هر دو محصول در بستهبندی ۴۰۰ گرمی عرضه شدهاند، ولی قیمت شیرخشک نستله ۶۰ هزار تومان و قیمت شیرخشک ببلاک ۷۲ هزار تومان است.
قیمت شیرخشک نان ۱ مدل HA از برند نستله ۵۱ هزار تومان است و شیرخشک ببلاک ۱ را هم باید ۷۱ هزار و ۵۰۰ تومان بخرید. زمان ماندگاری شیرخشک هردو برند ۱۲ ماه است و آنها را میتوان از بدو تولد به نوزاد داد.
شیرخشک رگولار پرفروشترین مدل است، چون برای نوزادان عادی کاربرد دارد. برندهای مختلف شیرخشکهای خود را معمولا در قوطی ۴۰۰ گرمی عرضه میشود و خریداران عمدتا از محصولاتی با قیمت ۵۰ تا ۷۵ هزار تومان استقبال میکنند. اگرچه بهعنوان مثال قیمت شیرخشک برند پرو ۱ از برند SMA با وزن ۸۰۰ گرم بین ۹۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان است و احتمالا باید عنوان گرانترین شیرخشک بازار را برایش کنار بگذاریم. شیرخشک برند هیپ نیز در قوطی ۳۵۰ گرمی، ۴۳۰ تا ۴۴۰ هزار تومان فروخته میشود. از آنطرف وقتی مردم میخواهند هزینه کمتری برای شیرخشک بپردازند، سراغ شیرخشک ببلاک میروند که در پاکت ۲۰۰ گرمی، با قیمت ۲۵ هزار و ۵۶۰ تومان عرضه شده است.
شیوه فروش شیرخشک با کدملی
فروش شیرخشک با کدملی از ۲۰ مهرماه الزامی است. یعنی از این تاریخ هر فردی که برای تهیه شیرخشک به داروخانه مراجعه میکند باید کدملی نوزاد و تاریخ تولد او را بداند، چون متصدی داروخانه موظف است برای فروش شیرخشک این اطلاعات را در سامانه تیتک ثبت کند. اگر قاچاق شیرخشک یا انحراف بخش توزیع به سمت سایر مصارف واقعیت داشته باشد، این کار مانع ایجاد میکند و حداقل دست بخشی از متخلفان رو میشود. در کنار این مسئله میتوانیم آمار دقیق و قابل استنادی از نیاز بازار به شیرخشک تهیه کنیم.
داروخانههایی که از قانون و قاعده فروش شیرخشک با کدملی پیروی نکنند، خودشان مجازات خواهند شد، اما خیلی اهمیت دارد بدانید هیچ سقفی برای داروخانه و مصرفکننده در بخش فروش تعیین نشده و مردم میتوانند هرچقدر قوطی که نیاز دارند سفارش دهند. معاونت غذا و داروی نیز موظف شده با همکاری ادارات ثبت استانی یک کد مجازی تهیه کند تا فروش شیرخشک به اتباع و افراد فاقد شناسنامه نیز انجام شود.