گروه اقتصادی:ایران در حالی سودای تبدیل شدن به هاب انرِژی منطقه را دارد که اخیراً صادرات گاز به ترکیه که یکی از ملزومات این اقدام است، روند کاهشی را طی میکند.به گزارش تجارتنیوز، بهرغم مشارکت همیشگی ایران و ترکیه در بخش تجارت، اخیراً صادرات گاز به ترکیه کاهش یافته و ایران در حال از دست دادن جایگاه خود در بازار ترکیه است. درهمین رابطه میتوان به کاهش صادرات گاز به ترکیه به دلیل جنگ روسیه و اوکراین اشاره کرد.
حال پرسش این است که جنگ روسیه و اوکراین چگونه بر بازار صادرات گاز ایران تاثیر گذاشته و باعث کاهش صادرات گازی ایران به این کشور شده است؟
صادرات گاز به ترکیه متوقف شد؟
سال گذشته و در حالی که هنوز سه سال از قرارداد ۲۵ساله صادرات گاز ایران به ترکیه باقی مانده بود ایران برای دومین سال در فصل زمستان با ناتوانی در تحویل گاز به ترکیه مواجه شد و در زمستان 1401 برای دو هفته صادرات گاز به ترکیه را متوقف کرد و صنایع و نیروگاههای برقی جنوب شرق ترکیه با کسری شدید گاز مواجه شدند؛ اما در همان زمان جمهوری آذربایجان قطعی گاز ایران را با افزایش صادرات گاز به ترکیه جبران کرد.
ایران در زمستانها با کسری شدید گاز مواجه است و مجبور به مازوتسوزی گسترده در نیروگاههای برقی و صنایع کشور میشود که منجر به آلودگی شدید هوا در فصل زمستان خواهد شد.مسیر خطوط لوله گاز وارداتی ترکیه از روسیه نیز از میانه کشور و در امتداد غرب است و از طرفی پایانههای دریافت گاز مایع این کشور نیز در غرب کشور قرار دارد. به عبارتی، جمهوری آذربایجان تنها گزینه برای جبران کاهش صادرات گاز ایران به ترکیه است، چرا که خطوط لوله اصلی واردات گاز از ایران و جمهوری آذربایجان به شهر “ارزروم” ختم میشود و از آنجا به مناطق میانی و شرقی کشور توزیع میشود.
رقابت سنگین بین ایران وترکیه برای تبدیل شدن به هاب انرژی
حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، گفت: ترکیه پس از قرارداد با روسیه برای اینکه به تعادل برسد با ایران قرارداد بست و طبق این قرارداد تا 10 میلیارد مترمکعب که میتواند تا 20 میلیارد متر مکعب نیز افزایش پیدا کند قرارداد گازی ایران با ترکیه بود. البته زمان این قرارداد به انتها رسید، اما با توجه به اینکه ترکیه نیازمند گاز ایران است احتمالا به دنبال تمدید این قرارداد باشد. ترکیه با قیمت خوبی با ایران کار کرده و میتواند در تمدید مورد توجه ایران باشد.
وی افزود: باید توجه داشت که ترکیه قصد دارد به هاب انرژی منطقه تبدیل شود و ایران باید مانع از این امر شود چراکه ایران به مراتب شرایط مناسبتری برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه دارد؛ چراکه منابع دوم گاز دنیا را در اختیار دارد. ایران امروز جایگاهی دارد که میتواند به خوبی از منابعی که در اختیار دارد استفاده کند و باتوجه به اینکه باید در پارس جنوبی و شمالی ومیادین مشترک هم اقداماتی صورت بگیرد ایران میتواند صادرات گاز داشتیه باشد و به صورت پایپ و لوله و سی ان جی گاز صادرات کند، امروز قطر توانسته از موقعیت پارس جنوبی استفاده بیشتری داشته باشد.
صالحی ادامه داد: ایران کشوری چهار فصل است و از شمال به جنوب و از شرق به غرب مسیر انرژی دارد و این موارد میتواند برای رسیدن به هاب انرژی به ایران کمک کند اما شرایط نیازمند آن است که تولید گاز در کشور افزایش یابد و فضا هم برای سرمایه گذاری ایجاد شود و لازمه این فضا هم ایجاد امنیت اقتصادی برای سرمایه گذاران است تا تولید گاز به حد نصاب و لازم برسد. ترکیه هرگز نمیتواند جای ایران را بگیرد هرچند که ایران در سرمایهگذاری عقب است و این عقب ماندن باعث شده که شرایط مطلوب نباشد