گره علمی: دو سال پس از کشف خیرهکننده مبنی بر اینکه یک سیارک نزدیک به زمین میتواند تکهای از ماه باشد، یک گروه پژوهشی دیگر دریافتهاند که یک مسیر نادر احتمالا این اتفاق را ممکن کرده است.به گزارش ایسنا، گروهی از ستارهشناسان «دانشگاه آریزونا»(UArizona) در سال ۲۰۲۱ گفتند یک سیارک نزدیک به زمین موسوم به «کاموئوالوا»(Kamo`oalewa) که اخیرا کشف شده است، میتواند تکهای از ماه باشد.
اکنون دو سال پس از این کشف خیرهکننده، یک گروه پژوهشی دیگر از دانشگاه آریزونا دریافتهاند که یک مسیر نادر احتمالا این اتفاق را ممکن کرده است.«رنو مالهوترا»(Renu Malhotra) استاد علوم سیارهای و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: تاکنون فقط سیارکهای دوردست ورای مدار مریخ به عنوان منبع سیارکهای نزدیک به زمین در نظر گرفته شدهاند. ما اکنون در حال اثبات کردن این موضوع هستیم که ماه منشا محتملتری برای کاموئوالوا است. این بدان معناست که تعداد زیادی از تکههای ماه در میان جمعیت سیارکهای نزدیک به زمین کشف خواهد شد.
پژوهشگران دانشگاه آریزونا به دو دلیل تصمیم گرفتند که کاموئوالوا را مطالعه کنند. کاموئوالوا از این جهت غیرمعمول به شمار میرود که «شبه قمر» زمین است. اصطلاح شبه قمر برای سیارکهایی استفاده میشود که مدارشان آن قدر شبیه به زمین است که حتی اگر واقعا به دور خورشید بچرخند، به نظر میرسد به دور زمین میچرخند.
«خوزه دنیل کاسترو سیسنروس»(Jose Daniel Castro-Cisneros) پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: جنبه عجیب دیگر کاموئوالوا طول عمر آن است. انتظار میرود کاموئوالوا میلیونها سال به عنوان همراه زمین باقی بماند که این ویژگی قابلتوجه آن است. در مقابل، سایر اجرام شناختهشده فقط برای چند دهه در این مدارهای مشابه زمین میمانند.
پژوهش سال ۲۰۲۱ نشان داد که طیف کاموئوالوا با سایر سیارکهای نزدیک به زمین متفاوت است اما بیشترین تطابق را با طیف ماه دارد. پژوهشگران بر این اساس، فرضیهای را مطرح کردند مبنی بر اینکه سیارک ممکن است در اثر برخورد با یک شهابسنگ، از سطح ماه به بیرون پرتاب شده باشد. مالهوترا گفت: قطعات ماه که انرژی جنبشی کافی را برای فرار کردن از سیستم زمین-ماه دارند، از انرژی زیادی نیز برای فرود آمدن در مدارهای زمینمانند شبه قمرها برخوردار هستند.
گروه مالهوترا با شبیهسازیهای عددی که دقیقا نیروهای گرانشی همه سیارات منظومه شمسی را محاسبه میکند، دریافتند که برخی از قطعات خوششانس ماه میتوانند راه خود را به سوی چنین مدارهایی بیابند. این پژوهش نشان میدهد کاموئوالوا میتواند یکی از آن قطعاتی باشد که طی چند میلیون سال گذشته در اثر برخورد با ماه ایجاد شده است.
مالهوترا توضیح داد: در طول تاریخ، ماه توسط سیارکها بمباران شده و این امر در دهانههای برخوردی متعددی که در سطح آن حفظ شدهاند، مشهود است. هنگامی که سیارکها یا شهابسنگها به سطح سیاره یا ماه برخورد میکنند، دهانههای برخوردی ایجاد میشوند. برخوردها به پرتاب شدن مواد ماه از سطح آن میانجامند اما بیشتر آن مواد معمولا به ماه برمیگردند.
وی افزود: برخی از مواد پرتاب شده روی زمین میافتند و این گونه است که ما شهابسنگها را از ماه میگیریم. از سوی دیگر، کسر کوچکی از این مواد میتوانند از گرانش ماه و زمین فرار کنند و در نهایت مانند سایر سیارکهای نزدیک به زمین، به دور خورشید بچرخد. شبیهسازی عددی نشان میدهد کاموئوالوا میتواند یکی از همین نمونهها باشد که وارد فضای مداری زمین شده است.
به گفته مالهوترا، یافتههای این پژوهش میتوانند به درک بیشتر سیارکهای نزدیک به زمین کمک کنند که برای زمین خطر محسوب میشوند. مطالعه دقیقتر کاموئوالوا و تعیین منشا این سیارک در یک دهانه برخوردی ویژه روی ماه، اطلاعات سودمندی را در مورد مکانیک ضربه ارائه میدهد.
سیسنروس خاطرنشان کرد که این گروه پژوهشی در حال برنامهریزی کردن برنامههای آینده برای شناسایی شرایط ویژهای هستند که ورود کاموئوالوا را به مسیر مداری امکانپذیر کرده است. همچنین، این گروه قصد دارند روی تعیین کردن سن دقیق کاموئوالوا کار کنند.
مالهوترا گفت: ما طیف کاموئوالوا را فقط به این دلیل بررسی کردیم که در یک مدار غیرعادی قرار داشت. اگر یک سیارک معمولی نزدیک به زمین بود، هیچ کس فکر نمیکرد طیف آن را پیدا کند و ما نمیدانستیم که کاموئوالوا میتواند یک قطعه از ماه باشد.