روسیه و چین به دنبال برهم زدن معادلات خاورمیانه

گروه بین الملل: خبرگزاری فرانسه در گزارشی به قلم دو تن از تحلیل‌گران خود به تلاش روسیه و چین برای بهره‌برداری از بحران جاری در خاورمیانه به منظور تغییر موازنه در معادلات جهانی به نفع خود پرداخته است.
در این گزارش آمده است که ایالات متحده در راس یک ائتلاف بین‌المللی گسترده در دفاع از کی‌یف، پس از حمله روسیه به اوکراین به دنبال منزوی کردن مسکو و تا حدی پکن بوده است اما درگیری‌های جاری بین اسرائیل و جنبش حماس دامی بزرگ در خلاف این مسیر پیش روی دیپلماسی آمریکایی پهن کرده است.
تحلیل‌گران خبرگزاری فرانسه معتقدند که ایالات متحده با دفاع بی‌قید و شرط از اسرائیل و تسلیح این کشور در جنگ با حماس خطر از دست دادن حمایت‌ها در جهان عرب را پذیرفته و این رویکرد که با کاهش نفوذ پیشین آمریکا در این کشورها همراه است کاملا در راستای منافع روسیه و به ویژه چین ارزیابی می‌شود.
اجماع غیرممکن در شورای امنیت سازمان ملل بر سر آتش‌بس در غزه در این گزارش به عنوان نمونه‌ای از مشکلات پیش‌روی راهبرد دیپلماتیک تازه آمریکا قلمداد شده است.
ایالات متحده هفته گذشته پیش نویس قطعنامه ارائه شده توسط برزیل با محوریت آتش‌بس بشردوستانه در غزه را به بهانه عدم صراحت در اشاره به «حق اسرائیل برای دفاع از خود» وتو کرد.
واشنگتن پس از آن پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت ارائه کرد که در آن بر «حق همه کشورها در دفاع از خود» تاکید شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا که کشورش زیر فشار مضاعف درخواست‌های مکرر برای موافقت با آتش‌بس قرار گرفته در نهایت روز سه‌شنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد از چراغ سبز کشورش تنها با یک «وقفه بشردوستانه» و نه با «آتش‌بس» برای تسهیل در روند کمک‌رسانی به غیرنظامیان در غزه خبر داد.
بیش از ۱۴۰۰ نفر از زمان حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر کشته شده‌اند و حدود ۲۲۰ گروگان اسرائیلی، خارجی یا دوتابعیتی توسط مقامات محلی شناسایی شده اند.
در گزارش فرانس‌پرس آمده است که روسیه رویکرد خاورمیانه‌ای ایالات متحده و بویژه حمایت بی قید و شرط این کشور از اسرائيل را به چالش کشیده و در موضعی آشکار که احیانا نوعی تلاش برای جلب توجه جهان عرب قلمداد می‌شود، آمریکا را به تشدید درگیری از طریق تقویت حضور نظامی در خاورمیانه متهم کرده است؛ حال ٰآنکه چین نیز وتوی قطعنامه‌های پیشنهادی برای آتش‌بس توسط آمریکا را محکوم کرد.
مقامات ایالات متحده اما سرزنش‌های چین و روسیه را کم اهمیت می‌دانند و تردید دارند که مسکو و پکن به تلاش‌های دیپلماتیک گسترده در این زمینه همانند آنچه آنتونی بلینکن اخیرا در سفر به کشورهای منطقه انجام داد، مباردت ورزند.به اعتقاد نویسنده گزارش، ایالات متحده از نظر تاریخی همیشه در حمایت از اسرائیل نسبتاً منزوی بوده است، حتی اگر یپذیریم که در حال حاضر، متحدان اروپایی واشنگتن عمدتاً به رویکرد جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در حمایت «تزلزل ناپذیر» از اسرائيل بپیوندند.
جو بایدن در ابتدای دوره ریاست جمهوری خود، پیچیدگی‌های بحران خاورمیانه را نادیده گرفت و چین را بزرگترین چالش برای کشورش در دراز مدت قلمداد کرد.
لزلی وینجاموری، مدیر برنامه ایالات متحده در اندیشکده روابط خارجی «چتم هاوس» مستقر در لندن با اشاره منطقه خاورمیانه می‌گوید: «این منطقه ای نیست که ایالات متحده بخواهد ردپایی قوی در آن به جا بگذارد و فعالانه با آن تعامل داشته باشد؛ حال آنکه این رئیس جمهور (جو بایدن) در عین حال عمیقاً به اسرائیل متعهد است.»
به اعتقاد این تحلیل‌‌گر اندیشکده «چتم هاوس»؛ چین «بسیار تمایل دارد که توجه ایالات متحده» را از نگرانی اصلی استراتژیک خود منحرف کند.
یوجین رومر، مدیر برنامه روسیه در بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، می‌گوید: «هیچ‌کس انتظار ندارد روسیه چه در موضوع آتش‌بس، چه به جهت ایفای نقش برای آزادی گروگان‌ها، به نتیجه برسد.»او می‌گوید: «از سال ۲۰۲۲ همه چیز حول محور اوکراین می‌گردد، بنابراین وقتی این حادثه روی داد، هدیه‌ای برای پوتین بود زیرا ناگهان توجه‌ها به سوی دیگری منحرف شد.»
جو بایدن روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین را هم‌ردیف حماس قرار داده است؛ رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی هفته گذشته خود گفت که هر دو (روسیه و حماس) به دنبال «محو کامل دموکراسی» در همسایگی خود هستند.روسیه اما در واکنش به این اظهارات، آن را رد و محکوم کرد. واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد  در نشست شورای امنیت، ایالات متحده را به عدم پاسخگویی به درخواست‌های مکرر بین‌المللی برای آتش‌بس متهم کرد.
در مورد چین و ایالات متحده، باید گفت که هر دو کشور به دنبال بهره‌برداری دیپلماتیک از این بحران هستند و انتظار می رود این موضوع محور گفتگوهای آتی آنتونی بلینکن و وانگ یی، وزیر امور خارجه چین باشد که قرار است پایان این هفته به ایالات متحده سفر کند.ایالات متحده به ویژه چین را تحت فشار قرار داده است تا در این میان از نفوذ خود بر ایران، متحد نزدیک حماس، استفاده کند.
پکن اما بدون آنکه حمله حماس را به صراحت محکوم کند، فرستاده‌ای را راهی منطقه کرد تا حمایت تاریخی چین از آرمان فلسطین را یادآوری کند.
به اعتقاد جاناتان فولتون، تحلیل‌گر اندیشکده شورای آتلانتیک، پکن احتمالاً به امید جلب حمایت جهان عرب، مناقشه کنونی را «فرصتی مناسب برای امتیاز گرفتن از ایالات متحده» می‌داند؛ حال آنکه مقامات چینی مدت‌ها است که خود با اتهامات نسل‌کشی علیه مسلمانان اویغور روبرو هستند.به گفته این تحلیل‌گر، منافع اصلی پکن در خاورمیانه همچنان اقتصادی است و دومین اقتصاد بزرگ جهان به شدت به واردات نفت وابسته است.
جاناتان فولتون می‌گوید بدیهی است که «برای چین بهتر است ایالات متحده درگیر بحران جاری در خاورمیانه و خلیج فارس باشد.»