تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷ ساعت ۰۸:۴۸
کد مطلب : ۴۳۶۴۲۳
بلایی که پس از قتل مهرجویی بر سر ایرانی‌ها آمد
گروه جامعه: روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی وضعیت روحی - روانی شهروندان ایرانی پس از وقوع قتل تکان‌دهنده دایوش مهرجویی و همسرش را بررسی کرده است. بسیاری از روان‌شناسان بر این باورند؛ مواجه‌شدن جامعه با قتل داریوش مهرجویی و همسرش ترومای جمعی است. جامعه‌شناسان هشدار می‌دهند؛ تکانه‌های ناشی از ترومای جمعی، انگیزه را از انسان‌ها می‌گیرد و منزوی‌شان می‌کند.
تداوم این تروما اگر درمان نشود، افراد در معرض را به دام بیماری‌های روحی و جسمی می‌اندازد و حتی ممکن است با توجه به تکانه‌های مدامی که تجربه می‌کنیم در بلندمدت تمایل افراد را به انزوا و در نهایت به خودکشی افزایش داده.
این پدیده با نهادینه شدن خشم و فروریختن قبح خشونت و نحوه برخورد با این خشونت شکل می‌گیرد. ترومای جمعی، نوعی فشار روانی است که بر افراد زیادی از یک جامعه یا فرهنگ آن جامعه تاثیر می‌گذارد. این حالت روانی در واکنش به یک آسیب تخریبگر مشترک در سطح جامعه روی می‌دهد.
این نوع رویداد‌ها اغلب سیاست و احساسات ملی را عوض می‌کنند و حتی ممکن است بر تصمیمات شخصی افراد جامعه نظیر فرزندآوری تاثیر بگذارند. برای جامعه‌ای که رویداد تروماتیک را پشت سر می‌گذارد، دنیا دیگر آن جهان قبل نخواهد بود. کاهش اعتماد به نفس و بحران وجودی، افسردگی، استرس و اضطراب، ترویج بی‌اعتمادی، افزایش مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر از آسیب‌های روانی ناشی از ترومای مشترک است.
حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران می‌گوید: وقتی یک موضوعی اکثریت مردم را درگیر می‌کند مانند قتل مهرجویی، خودکشی کیومرث پوراحمد، زلزله، تصادف، جنگ و حتی مشکلات اقتصادی ابعاد مختلف سلامت انسان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد که خیلی مواقع مخرب و دردناک است. شنیده‌ایم بارها که بعد از دیدن این تصاویر فرد می‌گوید که حالم بد است.
ممکن است که فرد خودش را کنار بکشد و در فعالیت‌های جمعی شرکت نکند و دچار اختلالات روانی همچون استرس و اضطراب شود. همه اینها عوارض تروماهایی از این دست است. سقوط هواپیما، سیل، زلزله و تصادف و همه حوادثی از این دست در مرحله نخست سلامت را تهدید می‌کند. دوم احساس ناامنی را افزایش می‌دهد و باعث ناکارآمدی می‌شود و انگیزه افراد برای زندگی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
«بر اساس آمارهای رسمی، سال 96 در ایران حدود 4625 فوتی ناشی از اقدام به خودکشی ثبت رسمی شد. در سال 1400 اما تعداد این فوتی‌ها به 6244 نفر رسید. اگرچه آمار خودکشی در سال 1401 محرمانه است، اما می‌توانم بگویم که تعداد آنها بیشتر شد. به‌طور کلی روند فوتی‌های ناشی از اقدام به خودکشی در کشور افزایشی است.»
یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد که خبر «روایت تکان‌دهنده از قتل مهرجویی و همسرش» پس از یک ربع از بارگذاری در یک کانال تلگرامی بیش از 23هزار و اظهارات وکیل خانواده مهرجویی در مورد پرونده‌اش در 24ساعت نزدیک 80 هزار بازخورد در همین کانال داشته است. این فقط نمونه است که می‌توانیم آن را به میلیون‌ها کاربر فضای مجازی و رسانه‌های جمعی بسط دهیم.
دیدن این تصاویر و فیلم‌ها و خواندن داستان این افراد و نمایش بازسازی صحنه جرم قتل مهرجویی، خودش آسیب‌زننده است. وقتی سر کسی را می‌برند انسان را وحشت‌زده می‌کند و بعد از آن انگیزه کار و زندگی را از آدم می‌گیرد و تا مرز سقوط و خودکشی پیش می رود.
تداوم این تروما اگر درمان نشود، افراد در معرض را به دام بیماری‌های روحی و جسمی می‌اندازد و حتی ممکن است با توجه به تکانه‌های مدامی که تجربه می‌کنیم در بلندمدت تمایل افراد را به انزوا و در نهایت به خودکشی افزایش داده.
این پدیده با نهادینه شدن خشم و فروریختن قبح خشونت و نحوه برخورد با این خشونت شکل می‌گیرد. ترومای جمعی، نوعی فشار روانی است که بر افراد زیادی از یک جامعه یا فرهنگ آن جامعه تاثیر می‌گذارد. این حالت روانی در واکنش به یک آسیب تخریبگر مشترک در سطح جامعه روی می‌دهد.
این نوع رویداد‌ها اغلب سیاست و احساسات ملی را عوض می‌کنند و حتی ممکن است بر تصمیمات شخصی افراد جامعه نظیر فرزندآوری تاثیر بگذارند. برای جامعه‌ای که رویداد تروماتیک را پشت سر می‌گذارد، دنیا دیگر آن جهان قبل نخواهد بود. کاهش اعتماد به نفس و بحران وجودی، افسردگی، استرس و اضطراب، ترویج بی‌اعتمادی، افزایش مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر از آسیب‌های روانی ناشی از ترومای مشترک است.
حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران می‌گوید: وقتی یک موضوعی اکثریت مردم را درگیر می‌کند مانند قتل مهرجویی، خودکشی کیومرث پوراحمد، زلزله، تصادف، جنگ و حتی مشکلات اقتصادی ابعاد مختلف سلامت انسان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد که خیلی مواقع مخرب و دردناک است. شنیده‌ایم بارها که بعد از دیدن این تصاویر فرد می‌گوید که حالم بد است.
ممکن است که فرد خودش را کنار بکشد و در فعالیت‌های جمعی شرکت نکند و دچار اختلالات روانی همچون استرس و اضطراب شود. همه اینها عوارض تروماهایی از این دست است. سقوط هواپیما، سیل، زلزله و تصادف و همه حوادثی از این دست در مرحله نخست سلامت را تهدید می‌کند. دوم احساس ناامنی را افزایش می‌دهد و باعث ناکارآمدی می‌شود و انگیزه افراد برای زندگی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
«بر اساس آمارهای رسمی، سال 96 در ایران حدود 4625 فوتی ناشی از اقدام به خودکشی ثبت رسمی شد. در سال 1400 اما تعداد این فوتی‌ها به 6244 نفر رسید. اگرچه آمار خودکشی در سال 1401 محرمانه است، اما می‌توانم بگویم که تعداد آنها بیشتر شد. به‌طور کلی روند فوتی‌های ناشی از اقدام به خودکشی در کشور افزایشی است.»
یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد که خبر «روایت تکان‌دهنده از قتل مهرجویی و همسرش» پس از یک ربع از بارگذاری در یک کانال تلگرامی بیش از 23هزار و اظهارات وکیل خانواده مهرجویی در مورد پرونده‌اش در 24ساعت نزدیک 80 هزار بازخورد در همین کانال داشته است. این فقط نمونه است که می‌توانیم آن را به میلیون‌ها کاربر فضای مجازی و رسانه‌های جمعی بسط دهیم.
دیدن این تصاویر و فیلم‌ها و خواندن داستان این افراد و نمایش بازسازی صحنه جرم قتل مهرجویی، خودش آسیب‌زننده است. وقتی سر کسی را می‌برند انسان را وحشت‌زده می‌کند و بعد از آن انگیزه کار و زندگی را از آدم می‌گیرد و تا مرز سقوط و خودکشی پیش می رود.
پربينندهترين مطالب و خبرها
