گروه علمي: خالقان بسیاری از اختراعات بشری، اساسا نه مخترع بودند و نه نیت آن را داشتند؛ آنها گمان نمیکردند که یک تصادف ساده تا این حد در حیات انسانها منشا اثر شود.
از چوب کبریت گرفته تا چیپس سیب زمینی و مایکروفر، خیلی از این اختراعهای تصادفی، بعضا ساده و برخی دیگر پیچیدهتر، بعدها نقش موثری را در زندگی بشر بازی کردند. کارشناسان میگویند بین ۳۰ تا ۵۰ درصد اکتشافها و اختراعات علمی، از راه خطا و تصادفی حاصل میشوند. چند کشف برتر تصادفی جهان در دو قرن گذشته را بشناسید:
چوب کبریت
جان والکر دانشمند انگلیسی در سال ۱۸۲۶ چوب کبریت را در آزمایشگاهش به طور تصادفی اختراع کرد. او موادی شیمیایی را روی چوب پهن کرده بود تا خشک شود اما وقتی خواست بقایای آن را از روی چوب بزداید، چوب آتش گرفت و این ایده اختراع کبریت به شکل امروزی آن را به ذهن دانشمند انگلیسی انداخت. هرچند کبریتی که والکر شروع به ساخت آن کرد از چوب نبود بلکه ماده اولیه آن را مادهای مقوایی تشکیل میداد.
آنیلین (رنگ بنفش صنعتی)
تا قبل از ۱۸۵۰ ماده الکنین که بسیار تلخ بود برای درمان بیماران مبتلا به مالاریا استفاده میشد. ویلیام برکینز دانشجوی شیمی در آن سال در حال ساخت دارویی برای این دسته از بیماران بود که توانست به طور اتفاقی به فرمول ساخت رنگ بنفش دست یابد. تا پیش از آن، رنگهای موجود، از موادی طبیعی مانند معادن، گیاهان و حتی حشرات استخراج میشدند اما این رنگها بعد از مدتی جلای خود را از دست میدادند...
پنی سیلین
الکساندر فلیمینگ دانشمند بزرگ زیست شناس در سال ۱۹۲۹ پنی سیلین را به عنوان آنتی بیوتیکی که بعدها فراگیری جهانی یافت زمانی کشف کرد که ظرفی را بدون قصد قبلی برای این کار در آزمایشگاه خود بدون سرپوش گذاشت. در واقع او فراموش کرده بود در ظرفی را که مملو از باکتری بود بگذارد. نتیجه، کپکهایی بود که روی ظرف را پوشاند و این ابتدای دورانی بود که خود نقطه عطف و دوران جدیدی را در خدمات پزشکی تشکیل داد؛ کشفی تصادفی که دقیقا نمیتوان گفت تا کنون جان چند میلیون انسان را نجات داده است.
دستگاه مایکروویو
مهندس بری اسپنسر آمریکایی در دهه ۴۰ گذشته میلادی در حال کار بر روی لولههای مغناطیسی جنگی بود که دریافت شکلات داخل جیبش به شکلی غیر عادی ذوب شد. تشعشعات مایکروویوی در موقعیتی مناسب، شکلات را ذوب کرده بود. از آن زمان اسپنسر به فکر ساخت دستگاهی برای پخت و داغ کردن سریع غذا افتاد. اولین دستگاه مایکروویو خانگی در سال ۱۹۶۷ ساخته شد.
پلاستیک
مواد ارگانیک در ابتدا برای ساخت پلاستیک به شکل سنتی آن به کار میرفت تا اینکه لئو بایکلند در سال ۱۹۰۷ از ترکیب تصادفی ماده فورمالید و وینول و حرارت دادن بالای آن به فرمول جدیدی برای ساخت پلاستیک مصنوعی دست یافت.
چیپس سیب زمینی
در سال ۱۸۵۳، جرج کروم آشپز، تصمیم گرفت یکی از مشتریانش را که از سیب زمینی سرخ کرده بدش میآمد، آزار دهد. کروم عمدا سیب زمینی را با برشهای نازک آماده کرد تا سیب زمینی سرخ کرده بیشتر به چشم آید. مقداری هم نمک به آن زد اما در کمال تعجب، مشتری از سیب زمینی سرخ شده به روش جدید خوشش آمد و این، آغاز شهرت جهانی چیپس سیب زمینی شد.
اشعه ایکس
ویلیلم رانتگن، فیزیکدان آلمانی اشعه ایکس را پس از آن کشف کرد که مشاهده شد اشعه نامرئی کاتود تاثیر درخشنده کنندگی روی قطعهای از برگ آغشته به ماده باریوم پلاتینوکیانید بر جای گذاشت و تمام اتاق را روشن کرد.
شیشه سکوریت
شیشه خودروها در ابتدا از مادهای بسیار نازک تولید میشد و همواره خطر شکستگی آن وجود داشت. ادوارد بندیکتس، شیمیدان فرانسوی به طور اتفاقی راهی برای این مشکل یافت، زمانی که یک بطری شیشهای در آزمایشگاهش به زمین افتاد اما نشکست.
علت آن بود که بطری از داخل با پلاستیک پوشیده شده بود و پلاستیک چسبندگی خاصی به ترکیب شیشه داده بود. بندیکتس، کشفش را به کارخانههای خودروسازی ارائه داد و پیشنهاد قوی کردن شیشه با ترکیب پلاستیکی را داد اما در آغاز، این طرح به علت هزینه بالای آن پذیرفته نشد، اما بعدها مبنایی محکم برای تولید شیشههای ایمنی شد.