گروه بینالملل: یک مقام وزارت خارجه تاجیکستان میگوید که تروریسم و پدیدههای مخربی که افغانستان در طول ۲۰ سال گذشته در برابر آن مقاومت میکرد، اکنون قدرت بیشتری پیدا کردهاند و نظام امنیتی منطقه و فراتر از آن را به شکل وسیعتری تهدید میکنند.
شرف رحیمی، رئیس سازمان تحقیقات راهبردی وزارت خارجه تاجیکستان، که در نشست «گفتوگوهای امنیتی هرات» در شهر دوشنبه تاجیکستان سخنرانی میکرد، از کشورهای منطقه و جهان خواست مردم افغانستان را در برابر ظلم گروههای تروریست تنها نگذارند. یازدهمین دور نشست «گفتوگوهای امنیتی هرات» که به میزبانی انستیتو مطالعات استراتژیک افغانستان برگزار میشود، در روزهای ششم و هفتم آذر با مشارکت نمایندگان گروههای سیاسی افغانستان و نمایندگانی از کشورهای منطقه در شهر دوشنبه تاجیکستان ادامه دارد. در این نشست درباره مسائل مختلف و مهم افغانستان از جمله گفتوگوی ملی برای توسعه دموکراسی، برابری جنسیتی، ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم و همبستگی با همسایگان این کشور بحث میشود.
نماینده وزارت خارجه تاجیکستان در این نشست تاکید کرد که به باور تاجیکستان، یکی از عوامل مهم حفظ ثبات و امنیت در آسیای مرکزی حل هرچه زودتر قضیه افغانستان است. او با ابراز نگرانی از تهدیدهای امنیتی برآمده از خاک افغانستان برای کشورهای منطقه تاکید کرد: «رئیسجمهوری تاجیکستان بارها به جامعه بینالمللی طرح ایجاد کمربند امنیتی را پیشنهاد کرد که اجرای آن کل افغانستان را دربرمیگیرد. ما همواره بر تقویت همکاری در مسیر تامین امنیت منطقهای تاکید کردهایم.»
شرف رحیمی خاطرنشان کرد که تاجیکستان همیشه طرفدار روی کار آمدن دولتی مستقل و آزاد و افغانستانی عاری از جنگ، ترویسم و مواد مخدر بوده است. به باور او، اگر «وقایع پرتضاد» افغانستان همچنان در حال گسترش باشد، این ناآرامیها تمام منطقه را تهدید خواهد کرد.
رئیس سازمان تحقیقات راهبردی وزارت خارجه تاجیکستان تصریح کرد: «ما با در نظر داشتن واقعیت امروز افغانستان معتقدیم که منفعت و خواست مردم این کشور دوست باید در اولویت قرار داده شود. ما تاسیس حکومت واقعا فراگیر با شرکت فعال نمایندگان همه گروهای سیاسی و قومیتهای افغانستان را عامل اساسی و ضامن دستیابی به صلح، ثبات و شکوفایی در این کشور میدانیم.»
قاسمشاه اسکندر، رئیس یک مرکز مطالعاتی در تاجیکستان به نام مرکز مطالعات افغانستان و منطقه هم در نشست گفتوگوهای امنیتی هرات تاکید کرد که برگزاری این گفتوگوها در دوشنبه، گواه توجه بیاندازه تاجیکستان و رئیسجمهوری این کشور به تامین امنیت، صلح و ثبات در منطقه و بهویژه در افغانستان است.
او تاکید کرد که در دو سال گذشته با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، وضعیت در این کشور در عرصههای مختلف نگرانکننده شده است. به گفته اسکندر، هرچند طالبان ادعا میکنند که هیچ تهدیدی از افغانستان متوجه کشورهای منطقه و جهان نیست، منطقه نمیتواند با حضور ۲۵ تا ۳۰ گروه تروریستی در افغانستان نگران اوضاع نباشد.
وضعیت انسانی و حقوق بشر در افغانستان از نگرانیهای دیگر نمایندگان تاجیکستان در نشست گفتوگوهای امنیتی هرات بود. آنها بر لزوم اعطای کمکهای بشردوستانه بیشتر از سوی سازمانهای بینالمللی و کشورهای جهان به مردم افغانستان تاکید کردند.
شرف رحیمی تاکید کرد که وضعیت انسانی در افغانستان بهشدت نگرانکننده است. او با تکیه بر آمارهای سازمان ملل متحد گفت که بیش از ۹۰ درصد جمعیت افغانستان در حال حاضر در ناامنی غذایی به سر میبرند.
این دیپلمات تاجیک در مورد وضعیت حقوقبشر در افغانستان گفت که افغانستان تنها کشوری در جهان است که تحصیل دختران در آن ممنوع است. او تاکید کرد: «حقوق زنان و دختران برای کار و تحصیل و اشتراک در جامعه تامین نمیشود. افغانستان یگانه کشوری است که زنان حق تحصیل ندارند. از لحاظ کمکهای بشردوستانه سازمانهای بینالمللی فعالیتهای آزاد ندارند. دامن زدن به مسائل قومی، زبانی و مذهبی هم از مسائل نگرانکننده دیگر است.»
تاجیکستان پس از تسلط طالبان بر افغانستان در طول دو سال گذشته بارها از تهدیدهای ناشی از خاک افغانستان ابراز نگرانی کرد و دهها پاسگاههای امنیتی در مرز با افغانستان ایجاد کرده است. این کشور بهتازگی در ماه اکتبر از تاسیس ۲۴ پاسگاه امنیتی در مرز با افغانستان خبر داد. این پاسگاههای جدید در شهرستانهای لخش، شمشالدین شاهی، روشان، اشکاشم، مرغاب منطقه خودمختار خاروغ تاسیس شدهاند.
پاسگاههای امنیتی در منطقه خودمختار خاروغ پس از آن تاسیس میشوند که در ماه آوریل، کامران رجبزاده، رئیس کمیته امنیت ملی شهر خاروغ تاجیکستان، در یک درگیری با قاچاقچیان مواد مخدر در مرز افغانستان و تاجیکستان کشته شد.