گروه اقتصادی: کشورها ممکن است اصلاحات اقتصادی دردناکی را اعمال کنند و همچنان هر سال به عنوان کشور سال انتخاب شوند. مورخان به سال ۲۰۲۳ به عنوان سالی شاد برای بشریت نگاه نمیکنند. جنگها شعلهور شد، رژیمهای خودکامه دست به فتنه زدند و در بسیاری از کشورها قدرتمندان قوانین را زیر پا گذاشتند و آزادی را محدود کردند. این پسزمینه تلخ جایزه «کشور سال» نشریه اکونومیست است. اگر جایزه ما برای مقاومت مردم عادی در برابر وحشت بود، نامزدهای زیادی وجود داشت، از فلسطینیها و اسرائیلیها و درگیریهای تلخشان گرفته تا سودانیهایی که پس از انفجار کشورشان میگریختند.
به گزارش کیان آنلاین،با این حال، از زمانی که نشریه اکونومیست از سال ۲۰۱۳ اعلام نام کشور سال را شروع کرد، به دنبال شناخت چیزهای متفاوتی بود: کشوری که بیشترین پیشرفت را داشته است. جستوجوی نقطهای روشن در دنیایی تیره و تار باعث شد برخی از کارکنان نشریه ناامید شوند و باربی لند، آرمانشهر صورتی خیالی فیلم پرفروش هالیوودی را به عنوان کشور سال پیشنهاد کنند. اما در زندگی واقعی، دو دسته از کشورها وجود دارند که در سال ۲۰۲۳ شایسته تقدیرند.
اولین مورد شامل مکانهایی است که در برابر قلدری همسایگان مستبد ایستادهاند. نمیتوان گفت که زندگی در اوکراین بهبود یافته، اما این کشور به مبارزه با روسیه ادامه داده است. مولداوی در برابر روسیه مقاومت کرد. فنلاند به ائتلاف ناتو پیوست و سوئد نیز به زودی از آن پیروی خواهد کرد. در آسیا، تعدادی از کشورها در مواجهه با تهاجم چین، اغلب با همکاری آمریکا، موقعیت خود را حفظ کردند. فیلیپین از مرزهای دریایی خود و قانون دریا در برابر کشتیهای چینی بسیار بزرگتر دفاع کرد.
در ماه اگوست ژاپن و کره جنوبی نارضایتیهای تاریخی خود را کنار گذاشتند تا همکاری خود را عمیقتر کنند. ایالت جزیرهای تووالو با ۱۱۰۰۰ نفر جمعیت، به تازگی معاهدهای را با استرالیا امضا کرده که جمعیت این کشور را در برابر تغییرات آب و هوایی بیمه میکند و شامل تضمین امنیتی برای جلوگیری از قرار گرفتن آن در دست چین است.
گروه دوم کشورها، آن دستهای بودند که در داخل از دموکراسی یا ارزشهای لیبرال دفاع کردند. لیبریای شکننده و آسیبدیده از جنگ، انتقال مسالمتآمیز قدرت را مدیریت کرد. تیمور شرقی نیز از شهرت خود را به خاطر احترام به حقوق بشر و مطبوعات آزاد حفاظت کرد. در برخی از کشورهای متوسط، مانند تایلند و ترکیه، با تلاش اپوزیسیون برای بیرون راندن رژیمهای استبدادی، امید سوسو زد، اما انتخاباتها نتیجه دیگری داشت.
یونان بزریل و لهستان؛ کشورهای سال ۲۰۲۳
سه کشور در این میان متمایز هستند. در برزیل پس از چهار سال پوپولیسم دروغین دوران ژایر بولسونارو، رئیس جمهور چپ میانه، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، سوگند یاد کرد. دولت جدید به سرعت کشور را به حالت عادی بازگرداند و سرعت جنگلزدایی در آمازون را نزدیک به ۵۰ درصد کاهش داد. با این حال، کارنامه چشمگیر برزیل به دلیل تلاش لولا برای جلب توجه پوتین و نیکلاس مادورو مستبد ونزوئلا مخدوش شد. در نتیجه برزیل جایزه کشور سال اکونومیست را از دست میدهد.
لهستان سال ۲۰۲۳ کارنامه قابل توجهی داشت: اقتصاد آن در برابر شوک جنگ همسایه مقاومت کرد. همچنان میزبان نزدیک به ۱ میلیون پناهنده اوکراینی بود؛ و برای جلوگیری از حمله روسیه، هزینههای دفاعی خود را به بالای ۳ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش داد و به همتایان خسیس خود در ناتو مثالی برای تقلید ارائه داد. بزرگترین مشکل این کشور تسلط حزب پوپولیستی-ناسیونالیست قانونو عدالت بوده که در هشت سال گذشته دولت را اداره کرده، استقلال دادگاهها را از بین برده، رسانههای دولتی را قبضه کرده و سرمایه داری وابسته را پرورش داده است.
در ماه اکتبر، رای دهندگان به نفع مجموعهای از احزاب اپوزیسیون ائتلاف کردند. در حال حاضر نخستین روزهای یک دولت ائتلافی جدید به رهبری دونالد تاسک، سیاست مدار میانهرو کهنه کار لهستانی است، و اگر در جبران آسیبهای وارده به نهادهای دموکراتیک خوب عمل کند، لهستان کاندیدای قوی برای جایزه ما در سال آینده خواهد بود.
برنده کشور سال اکونومیست، یونان است. این کشور ده سال پیش به دلیل بحران بدهی فلج شد و در والاستریت مورد تمسخر قرار گرفت. درآمدهایش کاهش یافته بود، قرارداد اجتماعی رو به زوال بود و احزاب افراطی چپ و راست بیداد میکردند.
دولت چنان مستأصل شد که خود را به آغوش چین انداخت و بندر اصلی خود، «پیرئوس» را به یک شرکت چینی فروخت. امروز یونان با کامل بودن فاصله زیادی دارد. تصادف ریلی در فوریه امسال فساد و زیرساختهای نامرغوب این کشور را آشکار کرده است. رسوایی استراق سمع و بدرفتاری با مهاجران نشان میدهد که آزادیهای مدنی همچنان باید ارتقا پیدا کند. اما پس از سالها بازسازی دردناک، یونان در صدر اقتصادهای ثروتمند سال ۲۰۲۳ قرار گرفته است.
دولت راست میانه در ماه ژوئن یک بار دیگر انتخاب شده است. سیاست خارجی این کشور به آمریکا و اتحادیه اروپا نزدیک است و از روسیه دوری میکند. یونان نشان داده که در آستانه سقوط میتوان اصلاحات اقتصادی محسوس انجام داد؛ قراردهای اجتماعی را بازسازی کرد، میهنپرست بود و همچنان در انتخابات پیروز بود. با توجه به اینکه نیمی از جهان سال ۲۰۲۴ باید پای صندوقهای رای حاضر شوند، یونان باید درس عبرتی برای سراسر جهان باشد.