راه‌های کنترل قند خون صبحگاهی در افراد دیابتی

 پدیده داوون به این جهت است که از حدود ساعت سه تا چهار صبح به بعد، قند خون افزایش می‌یابد که سه یا چهار بار در هفته، این مسئله رخ می‌دهد. علت این افزایش، ترشح هورمون‌هایی مانند هورمون رشد به ویژه در دوره بلوغ مبتلایان به دیابت نوع یک است و این هورمون‌ها مخالف انسولین عمل می‌کنند و باعث افزایش قند خون می‌شوند.

 در افراد دیابتی که انسولین تزریق می‌کنند، کاهش اثر انسولین که هنگام شب تزریق شده و نیز استرس و فشار‌های عصبی، به تشدید پدیده داوون می‌انجامد. برای اطمینان از بروز این پدیده، لازم است طی شب، چندین بار قند خون را اندازه‌گیری کرد.  برای برطرف کردن این پدیده، از آن جا که نیاز به انسولین در هنگام صبح افزایش می‌یابد، با نظر پزشک، انسولین را باید دیرتر تزریق کرد.با توجه به این که در کشور ما بسیاری از افراد دیر شام می‌خورند، قند خون ممکن است طی شب افزایش یابد. در این مورد نیز باید در طول شب، چندین بار قند خون را کنترل کرد و اگر متوجه شدید که قند خون در طول شب افزایش یافته، به احتمال زیاد، میزان انسولین برای تزریق شبانه کم است.  میزان انسولین را باید زیر نظر پزشک معالج را افزایش دهید. کاهش قند خون در نیمه‌های شب نیز ممکن است سبب افزایش قند خون صبحگاهی شود؛ زیرا هنگامی که قند خون به شدت کاهش یابد، بدن انسان به طور خودکار هورمون‌هایی از جمله آدرنالین و گلوکاگن ترشح می‌کند که مخالف انسولین عمل کرده و باعث افزایش قند خون صبحگاهی می‌شوند.

 بیمار باید قند خون را چندین بار در طول شب کنترل کند تا متوجه کاهش احتمالی قند خون شود. میزان انسولین پایه و زمان تزریق آن باید زیر نظر پزشک تغییراتی داده شود و تغذیه نامناسب یا پرخوری نیز هر یک ممکن است به افزایش قند خون صبحگاهی بینجامد.

 برخی از افراد مبتلا به دیابت به جای شام، میوه زیاد مصرف می‌کنند یا به مقدار زیاد مواد پروتئینی، لبنیات و ماست می‌خورند که در طول شب، بخشی از این مواد در کبد تبدیل به قند یا گلوکز می‌شود و همین امر سبب افزایش قند خون صبحگاهی می‌شود.

 برای شام نباید مقدار فراوان پروتئین، مواد غذایی پر چرب و نیز مقدار زیادی میوه مصرف کرد. برای مهار افزایش قند خون صبحگاهی، اولین گام، تشخیص دلیل بروز آن است و در صورتی که قند صبحگاهی کنترل شود، کنترل قند خون در سایر اوقات روز نیز امری قابل دسترسی است.