پیش‌بینی یک تابستان سخت در سال آینده

گروه جامعه:: تا آنجا که به آبیاری مربوط می‌شود، ساخت زیرساخت‌های هیدرولیک از جمله سدها و نیز کانال‌های آبیاری و زهکشی برای توزیع آب را بر عهده دارد. به گزارش اعتماد،همان‌طور که وزیر نیرو گفت مصرف انرژی به حوزه‌ها گوناگون از جمله کشاورزی مربوط است. وزارت کشاورزی مسوول نظارت بر تولید محصولات کشاورزی دیم و آبی است. در سال ۱۳۶۱ اولین قانون آب پس از انقلاب در ایران تصویب شد. در این قانون آمده است که وزارت نیرو مسوول تخصیص و صدور مجوز برای استفاده از آب برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی است. ماده ۱ قانون ملی شدن منابع آب در ایران بیان می‌کند که تمامی منابع آبی اعم از آب‌های سطحی و زیرزمینی ثروت ملی و متعلق به عموم مردم است. 

دولت مسوول مدیریت، حفاظت و استفاده از این منابع است
در ششم آبان ۱۴۰۲ نقشه راه آب کشور رونمایی شد. سخنگوی صنعت آب گفت که این نقشه در پاسخ به ناترازی‌های موجود قرار است اضافه بارگذاری‌های آبی را کاهش دهد و این منبع ارزشمند محیط‌زیستی را به سوی اشتغالزایی و تولید سرمایه برای شهروندان ایرانی هدایت کند.  دولت مسوول تامین آب است، بخش خصوصی به ‌شدت در حفر چاه سرمایه‌گذاری می‌کند. بیشتر چاه‌ها از سوی کشاورزان بهره‌برداری و مدیریت می‌شود. بخش خصوصی نیز به‌طور فزاینده‌ای در تامین مالی پروژه‌های آب، به ویژه سامانه ‌های آبیاری و زهکشی در سال‌های اخیر مشارکت داشته است. 

کشاورزی در ایران با 4.4میلیون شاغل و تولید محصول حدود 120میلیون تن در سال، تولید غذای مورد نیاز ایران را بر عهده دارد. در سال آبی 1402-1401 بارندگی 14.3 درصد کمتر از متوسط بلندمدت بود و به نحوی که سومین خشکسالی پیاپی ایران تجربه شد.

شرکت مدیریت منابع آب کشور اعلام کرد که میزان بارش سال آبی استان‌های خراسان رضوی، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، قزوین و تهران با کاهش بیش از 30 درصدی بارش نسبت به دوره بلندمدت روبه‌رو شد که موجب شد تا این استان‌ها بدترین شرایط را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ در سال آبی گذشته تجربه کنند. بر اساس آمار هر 6 حوضه آبریز درجه یک کشور نسبت به متوسط 21 ساله با کاهش بارندگی مواجه شد که بیشترین میزان کاهش در شمال شرق کشور با 56 درصد کاهش بارندگی نسبت به دوره بلندمدت به ثبت رسید. در حوضه‌های آبریز مهم نظیر دریاچه ارومیه کاهش بارش 11.3 درصدی نسبت به بلندمدت اتفاق افتاد. میزان ذخیره سدهای کشور به 21.9 میلیارد مترمکعب رسید. ورودی سدها 39.2 میلیارد مترمکعب بود. خروجی سدهای کشور حدود ۹۲ درصد رهاسازی شد. 

از میزان حدود ۲۵۰ میلیارد مترمکعب بارش در سال آبی گذشته حدود ۷۰ درصد تبخیر شده و الباقی حدود ۷۵ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر کشور بوده که اگر حدود ۲۰ میلیارد مترمکعب نفوذ کرده باشد حدود ۵۵ میلیارد مترمکعب به صورت رواناب سطحی جاری شده است. این بیلان نشان می‌دهد که در سال آبی گذشته فشار بی‌سابقه‌ای به دلیل برداشت گسترده از آب‌های زیرزمینی وارد شده است. حال می‌توان در نظر گرفت که با تداوم خشکسالی در سال آبی جاری به عنوان چهارمین سال خشکسالی شدید، مدیریت بهره‌برداری از آب به ویژه در کشاورزی که ۹۰ درصد آب را مصرف می‌کند باید مورد تجدیدنظر قرار گیرد.