گروه سياسي: محمد جواد ظریف پس از پایان پنجمین دور مذاکرات ایران و 1+5 در وین در نشستی خبری در جمع خبرنگاران ایرانی گفت: مذاکرات این دور بسیار فشرده بود و هنوز هم ادامه دارد.
رییس دستگاه دیپلماسی پس از 5 روز مذاکرات فشرده میان ایران و گروه 1+5 در وین در جمع خبرنگاران افزود: دیشب همکاران تا یک و نیم بامداد مشغول بودند و از امروز صبح هم رایزنیها ادامه داشته و یک دور بنده با خانم اشتون دیدار داشتم و اکنون هم با معاون خانم اشتون همکاران ما بر روی مقدمه کار میکنند. ظریف گفت: ما در این دور بر روی نگارش کار کردیم. ولی هنوز نمیتوانیم بگوییم متنی وجود دارد. در برخی مسایل هم درباره محتوان و هم نحوه نگارش اختلاف نظر است. فعلا درباره عنوان توافق داریم همچنین درباره یک چارچوب کلی و بخش زیادی از مقدمه اختلاف اساسی نیست اما درباره محتوا و نحوه نگارش اختلافنظر است.
وی گفت: با توجه به عمر موضوع هستهای طبیعی است و توقع داشتیم که کار دشوار باشد. احساس من این است که طرف مقابل هنوز برای یک مذاکره جدی بر اساس واقعیات وارد کار نشده است. البته این طبیعی است که مذاکرهکنندگان مسایل را برای جلسات آخر بگذارند و این هم طبیعی است. وزیر خارجه گفت: نیاز است به جای تکرار مواضع به روشهای حل موضوع برسیم.
وزیر خارجه کشورمان اظهار کرد: بر اساس سیاستهایمان و آنچه در برنامه اقدام مشترک در ژنو توافق کردیم راهحلهایی پیشنهاد شد که باید همزمان نگرانیهای برخی کشورها رفع شود و ایران برنامه صلحآمیز هستةای خود را داشته باشد. پیشنهادهایی ما مخصوصا در مرحله نهایی داشتیم که به طور جدی در استانبول ارایه شد، بیش از آنکه مواضع باشد راه حل هایی است که هم حقوق ایران حفظ شود و هم اگر نگرانی است آنها برطرف شود. وی تاکید کرد: سلاح هسته ای در دکترین دفاعی ما جای ندارد و حذف این سلاحها از بهترین راهها برای ایجاد آرامش در دنیاست و کشورهای هستهای که ما با آنها مذاکره میکنیم باید سلاحها را از بین ببرند.
ظریف تاکید کرد: در طرف مقابل ما هنوز احساس میکنیم تلاش برای مواضع زیادهخواهانه وجود دارد و فکر می کنم طرف های ما باید از مواضع خود صرفنظر کنند. ما از ابتدا حرف منطقی زدیم و بر اساس حقوق بینالملل حرف میزنیم. ما برای توافق و تفاهم آمدیم و نیاز هم به اتلاف وقت نداریم. ما با اطمینان خاطر و اعتماد به نفس مذاکره میکنیم با حفظ حقوق ملت ایران. نزدیک به 10 ساعت به طور منسجم روی متن کار کردند دو طرف، البته این به غیر از صدها ساعت بحث و بررسی داخلی در هر یک از طرفهاست.
وزیر خارجه گفت: الان دو طرف این امکان را دارند که به دیدگاههای دو طرف که بر روی کاغذ آمده بیشتر فکر کنند و دیدگاههای ما منطقی است و امیدواریم برای آنها هم به همین سمت برود.از 2 جولای (11 تیرماه) به وین میآییم و تا زمانی که مذاکرات مفید و نیاز باشد ادامه میدهیم تا به نتیجه برسیم و امیدواریم با واقعبینی طرف مقابل مواجه شویم. وی با اشاره به گزارش ماهانه آژانس گفت که آژانس یک بار دیگر پایبندی ایران به تعهداتش را اعلام کرد.
وزیر خارجه کشورمان گفت: نیازهای عملیمان را به طور شفاف ارایه کردیم و گفتیم که مجموعه فعالیتهای هستهای مان در مسیر مشخص حرکت میکند که نشان دهنده حقانیت و حسننیت ایران است. همه تاسیسات ایران برای تولید سوخت بوشهر تعریف میشوند. این که به چه شکل و با چه سرعتی در این روند حرکت کنیم در مذاکرات بحث شده است. البته دیدگاههای افراطی در مذاکرات مطرح شده است که اصلا نباید در مذاکرات جای داشته باشند.
ظریف در پاسخ به این که درباره لغو دائمی تحریمها در مذاکرات چه گفته شد و چه شنیده شد با توجه به حضور ویلیام برنز معاون وزیر خارجه آمریکا اظهار کرد: ما با دولتها صحبت میکنیم در عرصه روابط بینالملل. از نظر ما به عنوان یک موضوع مذاکره مهم نیست که آمریکاییها چگونه میخواهند با مساله تحریمها برخورد کرده و آنها را رفع کنند؛ این مشکل آنهاست. اگر دولت آمریکا تعهدی را میدهد و توافقی را انجام میدهد باید به آن عمل کند و باید طبق توافق ژنو همه تحریمها برداشته شود.
وی افزود: البته با آقای برنز در اینباره صحبت نشد اما او هم میداند برای رسیدن به توافق باید تحریمها رفع شود. وی درباره مهمترین اختلافنظرها و پرانتزهای متن گفت: این متن شاید بیشتر از کلمات پرانتز دارد. امیدواریم تا دو هفته دیگر به برکت ماه رمضان همه سر عقل بیایند و با واقعبینی وارد شوند. ظریف درباره محدودیت زمان برای مذاکرات گفت: دیدگاههای ما برای رسیدن به یک تفاهم بر اساس واقعیات است و نمیتوان این واقعیات را نادیده گرفت و در مقالهام در واشنگتن پست به دقت توضیح دادم این مساله را. این یک فرصت است که وجود دارد و امیدوارم در مدت زمان باقی مانده به نتیجه برسیم و به این مساله امیدوارم.
رییس تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: هفته آینده 1+5 جلسه داخلی دارند و تا قبل از 11 تیر جلسهای نداریم. وی درباره مقدمه بحث گفت: احتمال اینکه در مقدمه هم پرانتز زیاد باشد هست اما فکر میکنیم در مقدمه تفاهم بیشتر است. ظریف ادامه داد: مقدمه به اهداف، چارچوب کار، اجرای توافق و زمانبندی و نتیجه اجرای توافق میپردازد که در همان شکل مقدمه توافق ژنو است.
وی درباره دیدارش با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و درخواست ایران برای بستن پرونده چاشنیهای انفجاری گفت: مجموعه صحبتهای ما درباره همکاریها با آژانس است. در برنامه اقدام مشترک به عنوان ناظر و نظارت بر برنامه هسته ای آژانس درگیر است. ما در بحث چاشنیها به سمت حل و فصل پیش رفتیم و امیدواریم آژانس هم بر اساس کارهایی که انجام شده تصمیم لازم را بگیرد.
وی درباره اجرای تعهدات از سوی 1+5 اظهار کرد: ما تعهداتمان را اجرا کردیم و طرف مقابل هم کمابیش تعهداتش را هر چند با اکراه و تاخیر انجام داده است. برخی کاغذبازیهای بروکراتیک از سوی طرف مقابل مشکلاتی را برای بازرگانان ما ایجاد کرد که میبایست این گونه نمیبود. وزیر خارجه کشورمان درباره تعداد اختلافنظرها گفت: معمولا همه صبر میکنند و از مواضعشان عدول نمیکنند تا لحظه آخر اما من دیدگاه دیگری دارم و پیشنهادات و راهحلها را به طور شفاف ارایه دادیم.
وی ادامه داد: مقدمه، کارهای ایران و کارهای طرف مقابل عناصر برنامه اقدام مشترک جامع است. درباره زمانبندی اجرای توافق هنوز در حال بحث هستیم. وی درباره سانتریفیوژها گفت: هدف ما از برنامه هستهای مان مشخص است و این نشاندهنده صلحآمیز بودن برنامه ماست. همه طرفها برای رسیدن به راهحل جدی هستند. در دیدار با برنز و اشتون تعهدات مقامات عالی آمریکا برای اجرای توافق را تا 29 تیر اعلام کردند. بنابراین همه طرفها در گفتهها و هم در سرمایهگذاری زمانی که برای مذاکرات میشود تمایل به توافق دارند اما هنوز در مواضع این جدیت و خواست برای توافق را ندیدهایم.
وی افزود: من فکر میکنم جامعه بینالملل به این نتیجه رسیده که ایران به دنبال حل مساله است و اگر به نتیجه نرسیم همه میدانند که به خاطر کوتاهی ایران نبوده است بلکه کوتاهی 1+5 بوده است. فشار جز تاثیر سیاسی اثر دیگری نداشته و به لحاظ اقتصادی بر اقشار ضعیف اثر گذاشته که اهداف دیگری را تداعی میکند. وی ادامه داد: ساختمان تحریمها ترک جدی برداشته و با سیاست مدبرانه ایران امکان برقراری همان ساختار قبلی دیگر وجود ندارد و امیدواریم تحریمها را از پایه منهدم کنیم و فشارها را کاهش دهیم و همانطور که رهبری گفتنند باید بدون امید به دیگران کارها را در اقتصاد ادامه دهیم.
ظریف گفت: وزارت خارجه در سطح قائم مقام وزیر، جلسات مستمر برای رسیدن به نتیجه در اقتصاد مقاومتی برگزار میکند. ظریف درباره احتمال تمدید چند هفتهای مذاکرات گفت: ما باید ظرف یکسال به توافق جامع برسیم و دوران اقدامات مقدماتی 29 تیر تمام میشود و برای تمدید دو طرف باید اقداماتی را انجام دهند که نیاز به توافق دارد و الزاما به این ربط ندارد که تاریخ پایان مذاکرات کی است. در آذرماه یا در نهایت دیماه ما میتوانیم مذاکرات را ادامه دهیم اما ما فکر میکنیم بهترین فرصت تا 29 تیر است.
وی تاکید کرد: ما همیشه تاکید داشتیم که با سوالات بیپایان همکاری نمیکنیم. ما مبانی ادعاهایی که درباره برنامه هستهای ایران مطرح شده را مبهم میدانیم. ضمن اینکه برخی سعی در تبلیغات سوء علیه ایران دارند. ظریف گفت: سانتریفیوژها برای خودمان است و درباره تعدادشان خودمان توافق میکنیم و برای یک بازه زمانی فعالیت آنها صحبت میکنیم که به تفاهمهایی برسیم اما برنامه غنیسازی متعلق به مردم است و درباره چیزهایی که به مردم کشورمان تعلق دارد گفتوگو نمیکنیم.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اجرای تعهدات 1+5 در چارچوب توافق ژنو گفت: طرف مقابل هم کمابیش اما با تاخیر تعهداتش را اجرا کرده متاسفانه ولی از نقض جدی تعهد طرف مقابل خبر ندارم اما میدانم که با اکراه و تردید این تعهدات اجرا شده و داراییها مسترد شده و بانک مرکزی گزارشهایش را ارایه کرده است. یعنی طرف مقابل هم کمابیش تعهداتش را انجام داده اما با تاخیر اجرا کرده است و از نقض جدی تعهدی از سوی طرف مقابل خبری نیست. البته ما توقع داشتیم این کندی وجود نداشته باشد علاوه بر این برخی مقررات بروکراتیک در این زمینه باعث شد تا بازرگانان واردکنندگان و صادرکنندگان با مشکلاتی مواجه شوند.