«وعده آزاد» در رژیم‌های غذایی

هنگام تقلب در رژیم غذایی، به طور معمول دو راهکار «وعده تقلب» و «روز تقلب» استفاده می‌شود. با توجه به اولویت‌های رژیم هر فرد، روش‌های تقلب در برنامه غذایی متغیر است. بنا بر ذائقه افراد، غذاهایی که در وعده تقلب مصرف می‌شود، متفاوت است اما این غذاها پرکالری هستند. 

استفاده از راهکار تقلب در تمام رژیم‌های غذایی امکان‌پذیر نیست؛ چرا که تمام افراد نمی‌توانند رفتارهای خود را با یک الگو تنظیم کنند. به طور مثال، رژیم کتوژنیک به رعایت کامل و بدون انعطاف نیاز دارد؛ این در حالیست که استراتژی تقدم در رژیم‌های غذایی که قابلیت انعطاف‌پذیری دارند، استفاده می‌شوند. همچنین افراط و تخطی از حد مجاز دریافت کالری حتی در وعده تقلب می‌تواند افراد را به سمت شکسته فرایند کاهش وزن سوق دهد. 

به طور قالب ادعا می‌شود استفاده از وعده تقلب در رژیم غذایی به دلیل بهبود سطح هورمون «لپتین» که مسئولیت سرکوب حس گرسنگی را بر عهده دارد، می‌تواند سبب بهبود عملکرد متابولیک شود. نتایج برخی مطالعات بیانگر این است، پس از کاهش وزن قابل توجه، میزان سطح لپتین در بدن کاهش می‌یابد. 

نگرش افراد نسبت به غذا در میزان موفقیت در روند کاهش وزن نقش دارد. افرادی که در احساسات مرتبط با خوردن غذا مشکل دارند، ممکن است پس از دریافت وعده تقلب احساس گناه و ناامیدی داشته باشند. علاوه بر تمام این موارد، واژه «تقلب» در باور عامه دارای بار منفی است و این احتمال وجود دارد که موجب حس شرمساری به فرد و ناامیدی از تلاش برای ادامه روند کاهش وزن شود.

شاید بتوان گفت اگر وعده تقلب را با پیام‌های مثبت مانند «وعده سالم‌سازی» یا «وعده درمانی» جایگزین کنیم، نتایج بهتری در زمینه سالم سازی الگوهای رفتاری و کنترل بهتر رژیم غذایی حاصل شود. پرخوری، یکی از نگرانی‌های مرتبط با وعده تقلب و تبدیل آن به یک رفتار دائمی و در نتیجه شکست رژیم غذایی به حساب می‌آید. رویکرد تقلب در رژیم غذایی می‌تواند برخی افراد را با مشکلاتی مانند گرایش اعتیاد به غذا، اختلالات خوردن و ناتوانی در خود تنظیمی مواجه کند. این موارد سبب ایجاد اختلال در روند کاهش وزن می‌شود.

افرادی که از غذا خوردن به عنوان یک مکانیزم مقابله‌ای به منظور کنترل احساسات استفاده می‌کنند، به طور احتمالی بیشتر در معرض پرخوری قرار می‌گیرند. وعده تقلب باید با برنامه‌ریزی باشد؛ فرد نباید بی‌توجه به نشانه‌های گرسنگی و سیری نسبت به دریافت کالری افراطی و بی‌برنامه اقدام کند. هوشیاری در استفاده از رویکرد تقلب از نکاتی است که سبب موفقیت رویکرد تقلب در رژیم غذایی می‌شود.

غذا خوردن آگاهانه به معنای توجه به نشانه‌های سیری و گرسنگی و کنترل سرعت خوردن غذا و همچنین لذت بردن از وعده غذایی اطلاق می‌شود. تغذیه آگاهانه می‌تواند به پیشگیری از روند افزایش وزن و کاهش تمایلات احساسی و پرخوری کمک کند. 

هنگام برنامه‌ریزی برای وعده تقلب، استفاده از یک یا دو نوع خوراکی باید در کانون توجه قرار گیرد؛ چرا که احتمال بروز خطا و از دست دادن کنترل رژیم غذایی در این حالت کمتر است. این روش برای افرادی که در کنترل اشتهای خود مشکل دارند، رویکردی مفید به حساب می‌آید.

بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده می‌تواند احتمال تسلیم شدن در برابر وسوسه را کاهش دهد. به همین دلیل، بهتر است برای روزهای تقلب مانند روزهای معمولی برنامه‌ریزی مشخصی در نظر گرفته شود.استفاده و ترکیب غذاهایی که در کنار سالم بودن موجب لذت از خوردن می‌شوند حتی در روزهای معمولی رژیم غذایی می‌تواند در موفقیت رژیم غذایی موثر باشند. این کار می‌تواند خستگی رژیم غذایی را کاهش دهد و سبب پایبندی بیشتر به رژیم غذایی شود.