گروه بين الملل: سفیر سابق آمریکا در عراق بر این باور است که نوری مالکی برای غلبه بر اختلافات عمیق فرقهای و مذهبی در کشورش، فرد مناسبی نیست و عراق به یک نلسون ماندلا و یا واتسلاو هاول نیاز دارد.
جیم جفری سفیر سابق آمریکا در بغداد طی سالهای 2010 تا 2012 در گفتوگو با دویچه وله در خصوص تحولات جدید عراق و ریشه مشکلات این کشور سخن گفت. وی در پاسخ به این سوال که آیا عراق به عنوان کشور چند قومیتی در آستانه فروپاشی است، گفت: نه لزوما. من از طرفداران نوری مالکی (نخستوزیر عراق) نیستم و دو سال با او کار کردهام. مالکی مدعی است که از تشکیل دولتی فراگیر، چند قومیتی و چند مذهبی حمایت میکند، اما نتیجه این میشود که ایاد علاوی (رهبر فهرست الوطنیه) خواستار تشکیل دولت وحدت ملی اضطراری میشود و این نشان میدهد که هیچکس نمیداند مالکی درباره چه چیزی صحبت میکند.
این مقام آمریکایی گفت: مالکی چارهای ندارد جز اینکه دولتی با حضور برخی از سنیها و کردها تشکیل دهد. او نمیتواند دولتی تماما شیعه تشکیل دهد و از لحاظ اعتبار نیز مشروعیت ندارد. کل عراق هماکنون با تهدید روبروست. سنیها به مالکی اعتماد ندارند.وی با اشاره به پیامدهای بحران عراق برای کل منطقه گفت: بهترین حالت این است که عراق متحد بماند و یک دولت فراگیر بر شبهنظامیان دولت اسلامی عراق و شام (داعش) غلبه کند. این گروه یک اقلیت کوچک است و نامحبوب خواهد شد. این بهترین سناریو است. جیم جفری افزود: بدترین سناریو ممکن هم اینست که داعش به سمت مناطق شیعهنشین پیشروی کرده و بغداد را محاصره کند. در چنین شرایطی ایران مداخله خواهد کرد که همین امر موجب میشود کشورهای عربی یا از مردم عراق و یا از داعش و یا از قبایل سنی دفاع کنند. در نتیجه جنگ داخلی منطقهای از مدیترانه تا ایران به راه میافتد.
وی با اشاره به اقداماتی که ترکیه، آمریکا، ایران، سوریه و عربستان میتوانند برای ثبات این منطقه انجام دهند، گفت: تمام این کشورها منافعی در عراق دارند. قدرتهای غربی نیز در حمایت از دوستانشان منافعی دارند. این اتفاقات وقوع جنگ 30 ساله را به یاد من میاندازد که آلمان هدف دهها قدرت خارجی از سوئد تا اسپانیا قرار گرفت و نگاه کنید ببینید چه اتفاقی برای آلمان افتاد.سفیر سابق آمریکا گفت: نوری مالکی فردی است که دشوار میشود با وی همکاری کرد. او هرچه میگوید انجام میدهد اما با توجه به اختلافات قومی و مذهبی در عراق، فردی همانند نلسون ماندلا (رهبر ضد آپارتاید آفریقای جنوبی) و یا واتسلاو هاول (اولین رئیسجمهور جمهوری چک) نیاز است و مالکی چنین فردی نیست.
وی افزود: مالکی هشت سال پیش به صورت ناگهانی از طرف حزب الدعوة انتخاب شد و هیچکس او را نمیشناخت و به عنوان کاندیدای مورد توافق اعلام شد. این اتفاق ممکن است دوباره رخ دهد و یک رهبر شیعه انتخاب شود. چنین افرادی در میان شیعیان هست، به طور مثال فالح الفیاض (مشاور امنیت ملی مالکی) و یا طارق عبدالله (رئیس ارتش سابق دولت مالکی). از نظر من در میان شیعهها نیز افرادی هستند که بسیار موثرتر از مالکی عمل کنند اما آنها باید از طریق رای اکثریت انتخاب شوند.
سفیر سابق واشنگتن در بغداد در خصوص انتقادهای وارد شده به دولت اوباما درباره بحران عراق گفت: در حال حاضر ما در مسیر تعیین شده حرکت میکنیم. رئیسجمهوری آمریکا آماده است. وی به وضوح و البته به صورت غیر مستقیم گفته است که چنانچه داعش تهدیدی علیه پرسنل آمریکایی باشد، بغداد را محاصره کند و یا به سمت مناطق شیعهنشین برود، حمله میکند. مالکی باید از طریق راه حل سیاسی و با پشتیبانی نظامی بر بحران غلبه کند و این چنین رویکردی درست است. مشکل این است که اگر ما راه حل سیاسی را در نظر نگیریم، چطور میتوانیم با داعش که بیشتر مناطق مرزی عراق و سوریه را در دست دارد، مبارزه کنیم؟ این سوال مهمی است.