روسیه در جنگ علیه اوکراین از سلاح شیمیایی استفاده می‌کند

در صورت واقعیت داشتن چنین اتهامی، این مسئله نقض قوانین بین‌المللی در منع استفاده از تسلیحات شیمیایی محسوب می‌شود. مقام‌های وزارت خارجه آمریکا می‌گویند که روسیه از عامل خفگی کلروپیکرین برای به دست آوردن «پیشرفت‌هایی در میدان نبرد» علیه اوکراین استفاده کرده است. به گفته این مقام‌ها، استفاده از این تسلیحات شیمایی «به یک مورد محدود» نمی‌شود و با کنوانسیون بین‌المللی منع جنگ‌افزارهای شیمیایی در تضاد بوده که به امضای روسیه نیز رسیده است.
براساس تعریف سازمان منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی که یک سازمان جهانی ناظر بر اجرای کنوانسیون بین‌المللی منع جنگ‌افزارهای شیمیایی است، سلاح شیمیایی ماده‌ای است که برای ایجاد مرگ عمدی یا آسیب از طریق خواص سمی از آن استفاده می‌شود. در سال ۲۰۱۷ سازمان منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی اعلام کرد که روسیه آخرین انبار تسلیحات دوران جنگ سرد خود را بر طبق کنوانسیون بین‌المللی منع جنگ‌افزارهای شیمیایی، نابود کرده است.
طبق کنوانسیون بین‌المللی منع جنگ‌افزارهای شیمیایی که در سال ۱۹۹۳ و توسط ۱۹۳ کشور امضا شد، کشورها از توسعه یا دستیابی به سلاح‌های جدید منع شده‌اند. اما به گفته اسناد مجلس عوام بریتانیا، از آن زمان به بعد مسکو بارها به ارائه اطلاعات ناقص در خصوص ذخایر خود متهم شده است. از سال ۲۰۱۷ تاکنون نیز، روسیه حداقل به دو حمله شیمیایی متهم شده است که یکی در خصوص حمله شیمیایی به یک افسر اطلاعاتی شوروی سابق در بریتانیا و دیگری مسمومیت الکسی ناوالنی، رهبر فقید اپوزیسیون روسیه در سال ۲۰۲۰ است.
ایالات متحده می‌گوید روسیه از کلروپیکرین برای «خروج نیروهای اوکراینی از مواضع مستحکم» آنها استفاده کرده است. کلروپیکرین یک ماده روغنی است که به طور گسترده در طول جنگ جهانی اول مورد استفاده قرار گرفته بود.
به گفته مرکز کنترل بیماری‌های ایالات متحده آمریکا این ماده باعث تحریک چشم‌ها و پوست می‌شود و می‌تواند باعث استفراغ، حالت تهوع و اسهال شود.
استفاده از این ماده شیمیایی در جنگ، صراحتا تحت کنوانسیون بین‌المللی منع جنگ‌افزارهای شیمیایی ممنوع است و در فهرست ممنوعه سازمان منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی به عنوان عامل خفگی قرار دارد.
وزارت امور خارجه آمریکا همچنین گفت که مسکو به طور مرتب از «مواد کنترل شورش» یا گاز اشک‌آور در طول جنگ استفاده کرده است. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا پیشتر به روسیه درباره استفاده از تسلیحات شیمیایی در اوکراین هشدار داده بود.
در مارس سال ۲۰۲۲ و تنها چند هفته پس از آغاز تهاجم مسکو، بایدن گفته بود در صورت استفاده از تسلیحات شیمیایی از سوی روسیه، آن کشور «بهای سنگین» را پرداخت خواهد کرد. اما گزارش‌های متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد مسکو این هشدار را نادیده گرفته است. مالوری استوارت، دستیار وزیر خارجه آمریکا در امور کنترل تسلیحات، پیشتر گفته بود که روسیه از مواد مخصوص کنترل شورش در درگیری‌ها استفاده می‌کند.
اوکراین نیز می‌گوید که نیروهایش در ماه‌های اخیر با حملات شیمیایی فزاینده‌ای مواجه شده‌اند. خبرگزاری رویترز در اوایل سال جاری گزارش داد که نیروهای روسیه از نارنجک‌های مملو از گازهای اشک آور سی‌اس و سی‌ان استفاده کرده‌اند. این گزارش می‌افزاید که حداقل ۵۰۰ سرباز اوکراینی به دلیل قرار گرفتن در معرض گازهای سمی تحت مداوا قرار گرفته‌اند و یک نفر نیز پس از خفگی بر اثر گاز اشک‌آور جان خود را از دست داده است.
مقام‌های وزارت خارجه آمریکا گفتند که سه نهاد دولتی روسیه مرتبط با برنامه سلاح‌های بیولوژیکی و شیمیایی آن کشور و چهار شرکت را که به نهادهای دولتی روسیه کمک می‌کردند، تحت تحریم قرار داده‌اند. روسیه بارها استقرار تسلیحات شیمیایی در جنگ اوکراین را رد کرده است. سفارت روسیه در هلند در ماه ژانویه اعلام کرد: «هیچ گونه سلاح شیمیایی در انبارهای ارتش روسیه وجود ندارد، همانطور که تحقیقات بین‌المللی نیز آن را تایید کرده است.»