موقعیت اجتماعی بر ابتلا به زوال عقل نقش دارد؟

نتایج تحقیق اخیر نشان داده است که ارتقا در موقعیت اجتماعی افراد می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد یا حداقل شروع آن را به تاخیر بیندازد.

زوال عقل، اصطلاحی برای شرایطی است که با از دست دادن حافظه و کاهش عملکرد شناختی مشخص می‌شود و نه تنها سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی را تحت فشار قرار می‌دهد، بلکه به شدت بر کیفیت زندگی بیماران و خانواده‌های آنها تأثیر می‌گذارد.

نتایج تحقیقات قبلی، ارتباط بین وضعیت اجتماعی و اقتصادی ازجمله دارایی والدین، سطح تحصیلات، درآمد و وضعیت شغلی و خطر ابتلا به زوال عقل را نشان داده است. با این حال، نقش تحرک اجتماعی، یا تغییرات در وضعیت اجتماعی و اقتصادی طی زندگی فرد، در تأثیرگذاری بر این خطر به خوبی مستند نشده است.

زوال عقل، اصطلاح کلی برای کاهش عملکرد شناختی به حدی است که در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند و شامل طیف وسیعی از شرایط است که با از دست دادن حافظه، اختلال در قضاوت و تغییر در رفتار مشخص می‌شود.

بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل است که ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد را تشکیل می‌دهد. علائم زوال عقل اغلب با از دست‌دادن حافظه خفیف شروع می‌شود اما به مرور زمان بدتر می‌شود. این اختلالات شناختی ناشی از آسیب به سلول‌های مغز است که بر توانایی آنها در برقراری ارتباط با یکدیگر تأثیر می‌گذارد.

در حالی که سن مهمترین عامل خطر است، زوال عقل بخشی طبیعی از پیری نیست. ژنتیک، سبک زندگی و شرایط سلامتی مانند بیماری قلبی و دیابت نیز در این خطر نقش دارند. تشخیص زودهنگام و مراقبت‌های حمایتی می‌تواند کیفیت زندگی افراد آسیب‌دیده و خانواده‌های آنها را بهبود بخشد.

محققان دانشگاه اوزاکا ژاپن، شواهد مبتنی بر داده‌ها را ارائه کرده‌اند که ارتقا اجتماعی با خطر کمتر زوال عقل مرتبط است. یافته‌های آنها نشان می‌دهد که گذار رو به پایین در موقعیت اجتماعی با بیشترین از دست دادن طول عمر سالم از سن ۷۵ سالگی به بعد همراه است.

ویژگی‌های جسمانی و رفتارهای سبک زندگی به‌ویژه در گذارهای رو به بالا تأثیرگذار بودند، در حالی که عوامل اجتماعی نقش مهمی در گذارهای رو به پایین داشتند.این مطالعه تأثیر قابل توجهی را که ارتقا اجتماعی می‌تواند بر کاهش خطر زوال عقل و ارتقای طول عمر سالم‌تر داشته باشد، نشان می‌دهد. به این ترتیب، بهبود شرایط اجتماعی اقتصادی ممکن است راهبرد کلیدی در پیشگیری از زوال عقل و امیدی برای زندگی سالم‌تر و عاری از زوال عقل باشد.مقاله کامل این تحقیق در مجله JAMA Network Open منتشر شد.