گروه بین الملل: در کنفرانس صلح اوکراین در سوئیس، مسئله بر سر آینده اوکراین است. با این حال ۹۲ کشور حاضر در این اجلاس در مورد سند نهایی توافق کامل ندارند. چگونگی مشارکت روسیه در روند صلح، بحثهایی را برانگیخته است.
کنفرانس دو روزه صلح اوکراین که از روز شنبه در سوئیس آغاز شد، آینده اوکراین مورد بحث قرار گرفت. بیش از ۹۰ کشور و چندین نهاد و سازمان در آن شرکت داشتند. این اجلاس سران با بیانیه نهایی پایان یافت.در این کنفرانس ۸۰ کشور از ۹۳ کشور شرکتکننده توافق داشتند که "تمامیت ارضی" اوکراین باید مبنای یک توافق صلح باشد. در بیانیه نهایی گفته شده که روسیه مسئول جنگ در اوکراین است که رنج و ویرانی عظیم انسانی را به همراه داشته است.
ازجمله کشورهای برزیل، عربستان سعودی، هند، آفریقای جنوبی، تایلند، اندونزی و امارات متحده عربی مایل به امضای این سند نبودند. برخی از کشورهای گروه موسوم به بریکس به همکاری و حفظ روابط دوستانه خود با روسیه، بهرغم حمله این کشور به اوکراین، ادامه میدهند.در پیشنویس بیانیه نهایی در واقع مواضع این کشورها در نظر گرفته شده است. از این رو، این بیانیه با صراحت روسیه را به دلیل حملهاش محکوم نمیکند.
به گفته کارل نهامر، صدراعظم اتریش، نپذیرفتن دولتها در مورد بعضی عبارتها، مربوط به ظرافتهای دیپلماتیک مانند کاربست برخی کلمات است. نهامر گفت که موضع پایهای اما تحت تأثیر این موضوع قرار نداشته است: «بنابراین اگر همه الان امضا نکنند، چندان نگران نیستم.»شرکتکنندگان تمایل خود را به برگزاری کنفرانس بعدی در مورد صلح اوکراین ابراز کردهاند. اما هنوز خیلی زود است بگوییم که فرمت آن چگونه خواهد بود و آیا روسیه میتواند در آن شرکت کند. احتمال داده میشود که کنفرانس بعدی صلح اوکراین پس از انتخابات در ایالات متحده آمریکا برگزار شود.
ویولا آمهرد، رئیسجمهوری فدرال سوئیس بیانیه نهایی را به عنوان "یک سیگنال روشن برای مردم در اوکراین و به همه کسانی که مستقیماً متأثر از جنگ بودهاند" تفسیر کرد و افزود: «اراده بخش بزرگی از جامعه جهانی در راستای ایجاد یک تغییر است.»ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در روز اول این نشست، از آن به عنوان یک موفقیت تقدیر کرد و گفت: «این موفقیت مشترک همه کسانی است که معتقدند یک جهان متحد، ملتهای متحد، از هر متجاوزی قویتر هستند.» وی در پایان به شرکتکنندگان گفت که اکنون به نتایج سریع امیدوار است.
به گفته دیمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، این کنفرانس در مجموع پیشرفتهایی به همراه داشت و افزود "ما در مسیر خوبی هستیم". او گفت که سند نهایی کامل و "متوازن" بوده است.
کولبا تاکید کرد که اوکراین به روسیه اجازه نخواهد داد با زبان یک "اولتیماتومدهنده" صحبت کند. پیش از آغاز کنفرانس اوکراین، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه شرایطی را برای مذاکرات صلح با دولت کییف تعیین کرده بود. اکثریت شرکتکننده گفتهاند که شروط "دیکته شده" روسیه به معنای "تسلیم" اوکراین است و قابل قبول نیست.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان گفت که این کنفرانس میخواند تلاش کند تا چارچوب و نقشه راه برای صلح عادلانه، پایدار و همه جانبه در اوکراین پیدا کند. برخی از نمایندگان کشورها از دعوت نشدن روسیه به کنفرانس انتقاد کردند.صدراعظم آلمان همچنین گفت، درست است که صلح در اوکراین بدون مشارکت روسیه محقق نمیشود. شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان سعودی گفت که مذاکرات معتبر مستلزم سازشهای دشوار است. عربستان سعودی یا ترکیه، بعنوان میزبانهای احتمالی کنفرانس بعدی در نظر گرفته شدهاند.
هدف این کنفرانس آغاز یک روند صلح بود که روسیه نیز باید در درازمدت به آن بپیوندد. مسکو این بار دعوت نشد و هیچ تمایلی نیز برای مشارکت ابراز نکرد.
این بیانیه مشترک، پایاندهنده یک کنفرانس دو روزه در تفرجگاه بورگنستوک در سوئیس بود. اجلاسی که روسیه به آن دعوت نشده و چین هم در اعتراض به همین مسئله از حضور در آن انصراف داده بود.با این حال حدود ۱۰۰ هیئت عمدتاً غربی و همچنین برخی کشورهای در حال توسعه، در این کنفرانس حضور داشتند. با این حال برخی از کشورهای در حال توسعه با دقت متن بیانیه پایانی را بررسی کردند و برخی از آنها حاضر نشدند سند نهایی را امضا کنند.
تحلیلگران میگویند که این کنفرانس دو روزه به احتمال زیاد تأثیر ملموسی در پایان دادن به جنگ نخواهد داشت زیرا روسیه که جنگ را رهبری و ادامه میدهد به آن دعوت نشده بود. ضمن اینکه متحد کلیدی آن، چین، نیز در این اجلاس غایب بود و برزیل دیگر متحد روسیه در این کنفرانس به دنبال مسیرهای جایگزین برای دستیابی به صلح بود.سه موضوع ایمنی هستهای، امنیت غذایی و تبادل زندانیان در بیانیه نهایی مورد تاکید قرار گرفته است. جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، با اشاره به اینکه این موارد به «حداقل شرایط» برای مذاکره با روسیه تبدیل شدهاند، افزود: «حل بسیاری از حوزههای دیگر اختلاف بین کییف و مسکو دشوارتر خواهد بود.»
شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، یک روز قبلتر اشاره کرده بود که این کشور پیشتر میزبان مذاکراتی با هیئتهای اوکراینی و روسی بوده که بازگرداندن ۳۴ کودک اوکراینی به نزد خانوادههایشان شده است.شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، یک روز قبلتر اشاره کرده بود که این کشور پیشتر میزبان مذاکراتی با هیئتهای اوکراینی و روسی را بر عهده داشته که به بازگرداندن ۳۴ کودک اوکراینی نزد خانوادههایشان انجامیده است.