نقش رنگ‌ ها در رژیم غذایی

گروه سلامت: در تغذیه سالم همواره توصیه بر استفاده از میوه‌ها و سبزی‌ها در رنگ‌های مختلف شده و بر نقش و اهمیت آن‌ها در پیشگیری از سرطان، مهار بیماری‌ها و تعویق عوارض مرتبط با پیری، تاکید شده است.

 برخی معتقدند هر رنگی به تفکیک می‌تواند در پیشگیری و درمان یک سری بیماری‌ها موءثر باشد. از جمله رنگ سبز که اغلب و به وفور در سبزیجات دیده می‌شود می‌تواند باعث پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی شود، سیستم ایمنی بدن را ارتقا داده و به سلامت جشم، پوست و روده کمک کند.

یا میوه‌هایی که در طیف رنگ زرد قرار دارند، می‌توانند در سلامت روده، تقویت سیستم ایمنی و احساس سیری موءثر باشند. میوه‌ها و سیزیجات در طیف نارنجی هم می‌توانند در سلامت پوست، چشم و روده نقش داشته باشند. میوه‌های قرمز رنگ هم می‌توانند در پیشگیری از سرطان و فشار خون موءثر باشند. میوه‌ها و سبزیجات بنفش هم در سلامت قلب و عروق، کنترل کلسترول و تعویق پیری تاثیر دارند.

دکتر خدیجه رحمانی، استاد تغذیه دانشگاه شهید بهشتی درباره فواید سبزی‌ها و میونه‌های رنگی گفت: به طور کلی رنگ‌های طبیعی بر خلاف رنگ‌های مصنوعی (که بسیار مضر هستند) بسیار مفیدند و آنتی اکسیدان و ترکیبات شیمیایی رنگی گیاهی دارند که به آن فیتوکیمیکال گفته می‌شود. این رنگ‌های طبیعی با فواید زیاد، نقش آنتی اکسیدانی هم دارند و در پیشگیری از سرطان، کنترل بیماری‌ها و به تاخیر انداختن پیری می‌توانند موءثر باشند.

این متخصص تغذیه درباره فرضیه درمانی رنگ‌ها بیان کرد: اینکه تفکیک کنیم و بگوئیم یک رنگ، فلان تاثیر را دارد مبنای علمی ندارد، البته امکان دارد اخیرا به چنین فرضیاتی اشاراتی شده باشد.
رحمانی به اهمیت استفاده از میوه‌ها و سبزیجات در رنگ‌های مختلف بر سر سفره غذا اشاره کرد و گفت: آخرین توصیه‌ها مبنی بر این است که شما در سفره غذایتان کد رنگی هر رنگ را داشته باشید، به این معنا که از یک رنگ غذا استفاده نکنید. بحث تنوع رنگ‌ها در رژیم غذایی روزانه به عنوان یکی از اصول سلامت تغذیه‌ای مطرح می‌شود. سبزی خوردن یک نمونه از این تنوع را دارد، پیازچه سفید، تربچه قرمز و بنفش و بقیه سبزی‌ها هم سبز تیره یا روشن است، باید طبیعیت را الگو بگیریم و از رنگ‌های مختلف در برنامه غذای روزانه استفاده کنیم که تاکیدی است بر استفاده از تنوع مواد غذایی برای ارتقای سلامت برنامه غذایی.

او با اشاره به نقش سبزیجات سبز در سلامت انسان عنوان کرد: در تعریف گروه‌های غذایی زمانی که صحبت از سبزی‌ها می‌کنیم، منظورمان این نیست که فقط سبزی باشند، مد نظرمان کلیه صیفی‌جات و سبزیجاتی است که کم کالری هستند یا کالری ندارند، البته در میان صیفی جات، طالبی و گرمک را به خاطر قندی که دارند و اینکه بیشتر در گروه میوه‌ها قرار می‌گیرند باید کنار بگذاریم. از نظر تغذیه‌ای کلیه سبزجات و صیفی جاتی که در فرهنگ غذایی خود داریم و کالری خیلی کمی دارند و قند ندارند، همه را باعنوان کلی سبزیجات نام می‌بریم.

این استاد دانشگاه با اشاره به این نکته که تنها رنگ باعث سودمندی ماده غذایی نمی‌شود، گفت: از نظر تغذیه‌ای تنها معنی سبزیجات این نیست که سبز باشند. سبزیجات کم کالری ترین گروه غذایی اما در مقابل پر ارزش‌ترین گروه غذایی هستند که این گروه غذایی باید در تمام وعده‌ها در هر وعده غذایی حتی در صبحانه باشد. در صبحانه مصرف سبزی می‌تواند به صورت سبزی خوردن باشد یا حتی هویج و گوجه یا خیار و گوجه مصرف شود.

این متخصص تغذیه درباره میزان مصرف سبزیجات در وعده‌های مختلف بیان کرد: البته در وعده‌های ناهار و شام میزان مصرف سبزی باید بیشتر باشد. یعنی اگر در وعده صبحانه یک واحد سبزی مصرف می‌شود، در وعده‌های ناهار و شام باید حداقل دو واحد باشد. سبزیجات پخته آنتی اکسیدان بیشتری دارند و به دلیل اینکه تاکید بر دریافت آنتی اکسیدان در هر وعده غذایی است حتما یک واحد از سبزیجات مصرفی در وعده ناهار سبزیجات پخته (به اندازه نصف لیوان) و یک واحد دیگر نیز از سبزیجات خام باشد. از جمله سبزیجاتی که عموما برای طبخ استفاده می‌شوند می‌توان به کلم، کلم بروکلی، هویج و کدوی پخته اشاره کرد. در سبزیجات خام مقدار ویتامین C بیشتر است به همین دلیل توصیه می‌شود که یک واحد از سبزیجات مصرفی در وعده ناهار و شام خام باشد.