دولت مرحوم رئیسی در این سه سال چه بر سر مردم آورد؟

به گزارش انتخاب،اولین شاخص تورم است؛ دولت سیزدهم با صراحت وعده داده بود که تورم در پایان دوره اش تک رقمی شود اما پس از سه سال، تورم در کانال 40 درصد باقی ماند.حسن روحانی بعد از خروج آمریکا از برجام و وضع تحریم‌های بی‌سابقه و یک‌جانبه آمریکا دولت را با نرخ تورم ۴۳.۲ درصد تحویل داد؛ آن هم در دوره ای که اخیرا فرمانده سپاه نیز گفته ترامپ خودش «دست کمی از کرونا نداشت.» 

 

رئیسی و تیم اقتصادی‌اش مدام وعده پایین آوردن این تورم را می دادند اما در دولت سیزدهم پس از دو سال، نرخ تورم در تیرماه ۱۴۰۲ بالاتر هم رفت و به ۴۷.۵ درصد رسید.خود روحانی هم دولت را با تورم ۴۳.۱ درصدی در سال 92 تحویل گرفته بود اما با کاهشی قابل توجه، در تیرماه 94 به 14.2درصد و در مرداد همان سال به 12.6درصد رساند.

 

البته دولت رئیسی در اواخر کار خود تورم را به کانال 40درصد رسانده اما بر خلاف وعده دولت، خبری از نزدیک شدن به تورم تک رقمی نبود.موضوع بعدی، مبارزه با فساد است که از قضا یکی از کلیدی ترین شعارهای دولت سابق بود. با این حال، در دولت سیزدهم نه تنها اتفاق ملموسی در این زمینه رخ نداد بلکه یکی از بزرگترین فسادهای تاریخ ایران یعنی پای دبش در همین دولت رخ داد؛ فسادی که رقم آن ۳٫۴ میلیارد دلار یعنی ۱۴۰ هزار میلیارد تومان در زمان انجام فساد، بود

 

این فساد باعث شد ساداتی‌نژاد از سمت وزارت کشاورزی کنار برود و رئیس قوه قضائیه، علت استعفای وی را به فساد چای دبش، مرتبط دانست. ساداتی نژاد در پرونده فساد 735 میلیون دلاری نهاده های دامی هم به تحمل سه سال زندان محکوم شد.

 

در حوزه بورس هم اتفاق مثبتی رخ نداد؛ در حالی که برخی اعضای دلت سیزدهم از حل مشکل بورس در سه روز سخن گفته بودند، در سه سال هم مشکلی از بورس حل نشد و پس از تجربه شدیدترین نوسانات، شاخص بورس به زیر دو میلیون واحد هم رسید.

در حوزه فرهنگی هم وزارت ارشاد مدعی بود می‌خواهد فضایی باز را در اختیار اصحاب فرهنگ و هنر قرار دهد اما چنین نشد؛ تفاوت مشخص این دوره آن بود که تلاش شد توقیف فیلم‌ها در این سه سال بی‌سروصدا باشد؛ 

با این حال، توقیف برخی فیلم ها مانند «برادران لیلا» جنجالی شد؛ مخصوصا اینکه سعید روستایی، کارگردان فیلم درگیر مشکلات قضایی هم شد

توقیف کمدی «چپ راست» ساخته حامد محمدی در آستانه اکرانش هم جزو اولین توقیفی‌های دولت قبل بود.

 

 در سال 1400 و در آستانه چهلمین جشنواره فیلم فجر هم رسانه‌ها از توقیف چند فیلم خبر دادند که یکی از آنها «عروسک» ساخته اصغر یوسفی‌نژاد که او چندی بعد از توقیف فیلمش در اثر حمله قلبی درگذشت.فیلم «شب، داخلی، دیوار» به کارگردانی وحید جلیلوند هم وقتی کارگردانش حاضر نشد فیلمش را قبل از شرکت در جشنواره فیلم ونیز از فیلتر وزارت ارشاد عبور دهد، توقیف شد.

 

محمدحسین مهدویان هم خبر از بلاتکلیفی فیلم «شیشلیک» داد.در این دوره، هنرمندان فراوانی نیز ممنوع الکار شدند؛ در حالی که شمار هنرمندان ممنوع الکار به دهه ها نفر می رسید در آبان 1402 وزارت ارشاد نام 12 بازیگر زن را به صورت رسمی به عنوان بازیگران ممنوع الکار اعلام کرد.

 

حتی وزیر ارشاد خودش نیز برای اولین بار از رسمی شدن ممنوع الکاری سخن به میان اورد و گفت که ممنوع الکارها را دعوت می‌کنیم و با آنها سخن می‌گوییم؛ آنها می توانند از خود دفاع کنند و در نهایت توسط هیات‌منصفه مورد قضاوت قرار می‌گیرند

 

در این دوره فشار زیادی به رسانه ها نیز وارد شد و بسیاری از رسانه تعطیل یا تعلیق شدند؛ از جمله پایگاه خبری «انتخاب» نیز مسدود شد و وزیر ارشاد با وجود دریافت حکم قضایی، تا مدت ها زیر بارِ باز کردن آن نرفتدر عرصه اینترنت هم عملکرد دولت پیشین مورد رضایت عمومی نبود؛ چنانکه «واتساپ» و «اینستگرام» فیلتر شدند و وزارت ارتباطات هم به جای رفع فیلتر آنها سعی ‌کرد مردم را به سمت استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی سوق دهد.

 

دامنه فیلترینگ در این دولت حتی به گوگل پلی هم رسید. همزمان، سرعت اینترنت و اختلالات در آن به مرز فاجعه نزدیک شد. به جز این، در چند مورد اینترنت به طور کامل قطع شد و هر بار بهانه ای مانند قطع برق در شرکت ارتباطات زیرساخت، دلیل آن عنوان می شد.

 

حملات سایبری هم در این دولت به اوج خود رسید. این حملات به پمپ بنزین ها در چند نوبت، بسیاری از جایگاه های سوخت را تا هفته ها از کار انداخت و شمار زیادی از آنها عملا از شبکه خارج شدند و صرفا به صورت دستی توانستند به فعالیت بازگردند.

 

از قضای به چند پیام‌رسان هم بودجه‌های هنگفتی داده شد آنها نتوانستند زیرساخت‌های خود را به قدر نیاز مردم فراهم کنند و در نهایت مشخص نشد آیا همه بودجه‌های دریافتی هزینه توسعه زیرساخت‌ها شد یا نه؟از سوی دیگر با گسترش فیلترینگ بازار فیلترشکن فروش‌ها داغ شد و برخی سودهای فوق‌العاده زیادی از این مسیر نصیب خود کردند. 

 

در حوزه اجتماعی هم وضعیت پر تنشی را شاهد بودیم؛ مشخصا تشدید فعالیت گشت ارشاد در نهایت با رخداد درگذشت مهسا امینی همراه شد و کشور را درگیر یکی از مهم‌ترین تنش‌های دهه‌های اخیر کرد که پیامد آن کاهش اعتماد عمومی و شکاف میان مردم و مسئولان بود.

 

دولت وقت در حوزه ساخت مسکن وعده ساخت سالی یک میلیون خانه را داده بود. رستم قاسمی وزیر وقت راه و شهرسازی وقتی وعده یک میلیون مسکنِ سال اول را محقق نشده دید، ادعا کرد که منظور دولت، جمعا 4 میلیون مسکن در 4 سال بوده. با این حال دولت سیزدهم هرگز به این اعداد نزدیک هم نشد

 

در حوزه ایجاد شعل نیز، حجت عبدالملکی، وزیر وقت کار ادعا کرده بود که می‌تواند با یک میلیون تومان، یک شغل ایجاد کند. اما در دوزه وزارت او، آش به قدری شور شد که که او از این منصب کنار گذاشته شد.

 

وزیر کار بعدی یعنی صولت مرتضوی هم بارها ادعای ایجاد یک میلیون شغل را مطرح کرد؛ او یک بار هم «اشتغال خالص» سال 1401 را یکی میلیون و 360 هزار نفر عنوان کرد؛ این ادعای عجیب در حالی بود که حتی اعداد و ارقام ثبت شده در مرکز آمار همان دولت، فقط یک پنجم این میزان «اشتغال خالص» را نشان می داد.

 

در حوزه سیاست خارجی هم دولت سیزدهم گرچه ادعا می کرد اولیتش ارتباط با همسایگان است اما در این دوره، کشور یکی از بدترین دوره های خود در این زمینه را تجربه کرد؛ مثلا ایران و پاکستان برای اولین بار به صورت مستقیم به خاک یکدیگر حمله نظامی انجام دادند.در حوره قفقاز و مسئله قره باغ و تنش میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیز کار به جایی کشیده است که ادامه تعللی که در دولت قبل صورت گرفت، می تواند مرز ایران و ارمنستان یعنی یکی از گذرگاه های زمینی ایران به اروپا را برای همیشه از چنگ ایران خارج کند

 

در زمینه ارتباط با عربستان نیز، اگرچه اتفاق مثبتی رقم خورد اما این موضوع یک مسئله حاکمیتی بود که عملا ارتباطی به دولت سیزدهم نداشت تا جایی که حتی رابط ایران در آشتی مجدد با عربستان، نیز دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی بود نه نماینده وزارت خارجه

 

به جز این، دولت سیزدهم با وجود آنکه تمایل داشت با غرب به تفاهم برسد و با احیای برجام، تحریم ها را رفع کند، اما با سنگ اندازی تندروهای درون یا نزدیک به دولت، نتوانست گام مهمی در جهت مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی یعنی رفع تحریم‌ها بردارد

 

این در حالی است که مذاکرات احیای برجام در دولت روحانی در آستانه به نتیجه رسیدن بود، اما در دولت رئیسی به بن بست خورد و متوقف شد تا خبری از رفع تحریم ها نباشد.دولت در این دوره به پیمان شانگهای و بریکس پیوست اما در استفاده از ظرفیت‌های این دو پیمان هم ناموفق بود و عملا هیچ آورده‌ای برای ایران نداشت. 

 

ضمن اینکه مقدمات پیوستن به پیمان شانگهای در دولت روحانی سپری شده بود و فقط امضا و عکس یادگاری آن برای دولت رئیسی باقی مانده بود.دولت سیزدهم در زمینه توافق 25ساله با چین هم به دلایلی مانند تحریم و قرار داشتن در لیست سیاه  اف ای تی اف، نتوانست قراردادهای تکمیلی با این کشور را به سرانجام برساند و این قرارداد صرفا روی کاغذ باقی ماند.