ذرات ریز پلاستیکی در مغز انسان جمع می‌شوند

گروه علمی: یک بررسی جدید نشان می‌دهد که میزان تجمع ذرات ریز پلاستیکی در مغز انسان‌ها در حال افزایش است.به گزارش همشهری آنلاین این بررسی به‌وسیله پژوهشگران آمریکایی در دانشگاه نیومکزیکو که هنوز برای انتشار در نشریات پزشکی مورد داوری کارشناسان مستقل (داوری همتا)‌ قرار نگرفته است، نمونه‌های کالبدشکافی مربوط به سال ۲۰۲۴ را گردآوری کرد و نشان داد که این نمونه‌ها حاوی حدود ۵۰ درصد پلاستیک بیشتر از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از مغزهای متوفیان از سال ۲۰۱۶ هستند.

یافته‌های این بررسی همچنین نشان می‌دهند که نمونه‌های مغزها نمونه‌های کلیه‌ها و کبدهای اجساد حاوی ۷ تا ۳۰ درصد بیشتر ذرات ریز پلاستیکی هستند.میکروپلاستیک‌ها به عنوان ذرات پلاستیکی کمتر از ۵ میلی‌متر تعریف می‌شوند و نانوپلاستیک‌ها به عنوان ذرات پلاستیکی بین یک نانومتر (یک‌هزارم میکرون یا میکرومتر) و یک میکرومتر یا میکرون (یک هزارم میلی‌متر)‌ طبقه‌بندی می‌شوند. میکروپلاستیک‌ها به اندازه‌ای ریز هستند که بسیاری از جانوران می‌توانند آنها را ببلعند و نانوپلاستیک‌ها نیز می‌تواند به بسیاری از غشاهای زیستی نفوذ کنند.

نانوپلاستیک‌ها آن‌قدر ریز هستند که می‌توانند از خون وارد مغز شوند و به نظر می‌رسد محتوای چربی مغز این ذرات را بیشتر از سایر اندام‌ها جذب می‌کند و منجر به غلظت بالاتر پلاستیک در بافت مغز می‌شود.

یک ذره ریز پلاستیکی در مغز یک موش نشان می‌هد این ذرات توانایی نفوذ به سد خونی- مغزی را دارند.شواهد علمی فزاینده‌ای نشان می‌دهند که ذرات ریز پلاستیکی می‌توانند در اندام‌های حیاتی انسان تجمع یابند و دانشمندان خواستار اقدام فوری برای جلوگیری از آلودگی پلاستیکی محیط‌زیست شده‌اند.

بررسی‌های قبلی همچنین تجمع ذرات ریز پلاستیکی را در ریه‌ها، جفت، اندام‌های تناسلی، کبد، کلیه، مفاصل زانو و آرنج، رگ‌های خونی و مغز استخوان نشان داده‌اند.البته اثرات تجمع این ذرات بر سلامت این اندام‌ها هنوز کاملاً شناخته‌نشده نیست. هنوز مشخص نیست که آیا خود ذره پلاستیکی مشکل‌ساز است یا مشکلات ناشی از مواد شیمیایی است که می‌تواند وارد بدن کند.

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض میکرو و نانوپلاستیک‌ها با افزایش استرس اکسیداتیو (افزایش تولید مواد آسیب‌رسانی به نام رادیکال‌های آزاد)‌ می‌تواند به آسیب سلولی و التهاب منجر شود و خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی مانند زوال عقل را افزایش دهد و ممکن است در ایجاد بیماری‌های مزمنی مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و چاقی نقش داشته باشد.

بررسی‌های در حیوانات آزمایشگاهی ذرات ریز پلاستیکی را با مشکلات باروری، سرطان‌های گوناگون، اختلال در دستگاه غدد درون‌ریز و دستگاه ایمنی و اختلال در یادگیری و حافظه مربوط کرده‌اند.
متأسفانه، اجتناب کلی از پلاستیک ناممکن است و همان‌طور که گفته شد هنوز خطر تجمع ذرات پلاستیکی در بدن دقیقاً معلوم نیست.

بااین‌حال، اگر می‌خواهید قرار گرفتن در معرض میکرو و نانوپلاستیک‌ها را محدود کنید، از استفاده از ظروف پلاستیکی غذا خودداری کنید، کمتر از آب در بطری‌های پلاستیکی بنوشید و غذا را در ظروف پلاستیک گرم نکنید. علاوه بر این، انتخاب غذاهای تازه به جای غذاهای بسته‌بندی‌شده، در مصرف غذاهای دریایی تعادل را رعایت کنید (ماهی‌ها در معرض آلودگی پلاستیکی آب اقیانوس هستند) و انتخاب فراورده‌های زیبایی بدون پلاستیک می‌تواند به کاهش بیشتر خطر کمک کند.