غذا‌های فوق فرآوری شده چه بلایی سر ما می‌آورند؟

گروه علم و فناوری: یافته‌های یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که یک تغییر ساده در رژیم غذایی و کم کردن مصرف غذاهای فوق فرآوری شده می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک کند.
در این مطالعه که با همکاری محققان در کالج دانشگاهی لندن، دانشگاه کمبریج و امپریال کالج لندن انجام شده است، پژوهشگران مصرف غذاهای فوق فرآوری‌شده را در حدود ۳۱۰ هزار نفر در ۸ کشور اروپایی برای به طور میانگین طی ۱۰.۹ سال مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
بر اساس نتایج این مطالعه هر ۱۰ درصد افزایش مصرف در میزان غذاهای فوق فرآوری شده در رژیم غذایی افراد، با افزایش ۱۷ درصدی خطر دیابت مرتبط است.
محققان می‌گویند این خطر را می‌توان با مصرف غذاهای کمتر فرآوری شده کاهش داد. این لزوماً به معنای نخوردن غذاهای فرآوری نشده نیست، بلکه مواردی را شامل می‌شود که در بالاترین سطح فرآوری نشده‌اند.
درجه فرآوری در غذاها اغلب با استفاده از طبقه‌بندی موسوم به «نووا» (Nova) ارزیابی می‌شود که غذاها را به ۴ گروه تقسیم می‌کند:
۱- خوراک‌های فرآوری نشده یا حداقل فرآوری شده مانند تخم مرغ، شیر و میوه؛
۲- مواد اولیه آشپزی فرآوری شده مانند نمک، کره و روغن؛
۳- خوراک‌های فرآوری شده مانند ماهی کنسرو شده، آبجو و پنیر هستند؛
۴- مواد غذایی فوق فرآوری شده مانند غذاهای آماده، میان وعده‌های خوش طعم، شیرینی و دسر.
بیشترین خطر در میان مواد غذایی فوق فرآوری‌شده را تنقلات خوش‌طعم، محصولات حیوانی مانند گوشت‌های فرآوری شده، غذاهای آماده، و نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و شیرین‌شده مصنوعی تشکیل می‌دادند.
پروفسور راشل باترهام، نویسنده ارشد این مطالعه از بخش پزشکی کالج دانشگاهی لندن، در این باره می‌گوید: «نتایج این مطالعه تأیید می‌کند که همه غذاهای طبقه‌بندی شده به عنوان فوق فرآوری شده از نظر خطرات سلامتی مرتبط با آنها یکسان نیستند.»
وی اضافه کرد: «به عنوان مثال، نان‌ها و غلات جزء اصلی رژیم غذایی بسیاری از مردم هستند. بر اساس نتایج فکر می‌کنم که از نظر توصیه‌های غذایی‌ای که ارائه می‌دهیم، باید با تنقلات خوش طعم یا نوشیدنی‌های شیرین رفتار متفاوتی داشته باشیم.»
ساموئل دیکن، نویسنده اول این مطالعه از بخش پزشکی کالج دانشگاهی لندن، نیز در این خصوص گفت: «بیشتر مطالعات تا به امروز غذاهای فوق فرآوری‌شده را به عنوان یک واحد کلی در نظر می‌گیرند، اما ما تصور می‌کنیم که مواد غذایی زیرمجموعه آن‌ها هر کدام سطح خطر متفاوتی دارند.»
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که جایگزینی ۱۰ درصد از غذاهای فوق فرآوری‌شده با ۱۰ درصد از غذاهای فرآوری‌شده خطر دیابت را تا ۱۸ درصد کاهش می‌دهد.
همچنین تجزیه و تحلیل ۹ زیر گروه غذاهای فوق فرآوری‌شده نشان داد که میان وعده‌های خوش طعم، محصولات حیوانی، غذاهای آماده، و نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر و شیرین‌شده مصنوعی با بروز بیشتر دیابت نوع ۲ مرتبط هستند.