کدام دهک فشار تورمی بیشتری در 1403 متحمل شده؟

گروه اقتصادی: بررسی‌ها نشان می‌دهد، چون در شش ماهه نخست امسال تورم بیشتر از ناحیه غیرخوراکی‌ها و خدمات بوده، بنابراین هر چه به سمت دهک‌های بالاتر حرکت می‌کنیم تورم افزایش می یابد. با این‌حال این روند افزایشی تورم در دهک نهم متوقف و تورم دهک دهم پایین‌تر از دهک نهم اعلام شده است. علت این امر در مسکن نهفته است. چرا که اغلب خانوارهای دهک دهم صاحب مسکن هستند و از همین‌رو اهمیت اجاره مسکن در سبد دهک نهم بیشتر از دهک دهم است بنابراین تورم شش ماهه دهک نهم بالاتر از دهک دهم ثبت شده است.

تورم دهک‌ها به چه معناست؟
اگر تمام خانوارهای کشور به ترتیب میزان هزینه از کمترین به بیشترین مرتب شوند و هر ۱۰ درصد آنها در یک گروه قرار گیرند، دهک‌های هزینه‌ای ایجاد می‌شوند. به این ترتیب، دهک اول شامل ۱۰ درصد از فقیرترین خانوارها در جامعه و دهک دهم شامل ۱۰ درصد از ثروتمندترین آنها است.

همه این دهک‌ها یک سبد مشخص و معینی از کالا را مصرف می‌کنند. با این‌حال آنچه آن‌ها را از یکدیگر متفاوت می‌کند سهم و اهمیت هر کدام از این کالاها در سبد مربوط به هر دهک است و این امر عامل تفاوت فشار تورمی وارد شده به دهک‌ها محسوب می‌شود.

شاخص تورم یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی است که تغییرات مستمر سطح عمومی قیمت کشور را می‌سنجد. بر این اساس، تورم برای یک کالای خاص نیست و اگر قیمت گروهی از کالاها افزایش یابد، تورم ایجاد شده است. همچنین، اگر قیمت‌ها در یک دوره زمانی معین و به صورت مقطعی بالا رود، ‌تورم محسوب نمی‌شود. بلکه اگر گرانی ایجاد شده ادامه‌دار شود و گروهی از کالاها را در برگیرد، تورم نامیده می‌شود.

فشار تورم غیرخوراکی بر دهک‌های بالا
محاسبات اکوایران نشان می‌دهد تورم شش ماهه نخست امسال در کل کشور معادل 15 درصد بوده است. به بیان دیگر شاخص قیمت مصرف کننده شهریورماه سال جاری 15 درصد نسبت به اسفند سال گذشته رشد داشته است.

براین اساس تورم خوراکی‌ها در نیمه نخست امسال نیز برابر با 13درصد بوده است. در مقابل تورم اقلام غیرخوراکی و خدمات در همین مدت نزدیک به 16 درصد محاسبه شده است. بنابراین همانطور که مشاهده می‌شود از آنجایی که فشار تورمی شش ماهه نخست امسال بیشتر از ناحیه اقلام غیرخوراکی وارد شده و اهمیت اقلام غیرخوراکی در سبد مصرفی دهک‌های بالاتر بیشتر است بنابراین هر چه از دهک‌های پایینی به سمت دهک‌های بالاتر حرکت می‌کنیم تورم با افزایش مواجه می‌شود. البته این روند افزایشی تورم در دهک نهم متوقف می‌شود. به طوری که فاصله تورمی دهک نهم از دهک اول معادل 0.8 واحد درصد است.

مسکن؛ عامل تمایز تورم دهک دهم از دهک نهم
همانطور که اشاره شد تورم شش ماهه نخست امسال، هر چه از دهک اول به سمت دهک‌های بالاتر حرکت کنیم با افزایش مواجه می‌شود.  به بیان دقیق‌تر دهک اول در نیمه نخست امسال تورمی معادل 14.4 درصد را از سر گذرانده است. در مقابل قیمت سبد مصرفی خانوارهای دهک نهم در فاصله اسفند سال گذشته تا شهریور امسال 15.2 درصد افزایش را تجربه کرده است.

با این‌حال این روند تا دهک دهم ادامه پیدا نکرده است. در واقع تورم این دهک نسبت به دهک نهم پایین‌تر محاسبه شده است. براین اساس تورم شش ماهه دهک دهم 14.8 درصد برآورد شده که نسبت به تورم دهک نهم در همین مدت 0.4 واحد درصد پایین‌تر است. علت این امر در مسکن نهفته است. چرا که اغلب خانوارهای دهک دهم صاحب مسکن هستند و به همین دلیل اهمیت اجاره مسکن در سبد مصرفی دهک نهم بالاتر از دهک دهم است. شایان ذکر است که در ماه‌های گذشته تورم اجاره بها روندی صعودی داشته است.