گروه جامعه- رسانه ها: روزنامه ايران در گزارشی با عنوان صادرات کليه ممنوع نوشت: در حالی که به گفته وزير بهداشت ۲۵ هزار نفر بيمار نيازمند کليه در فهرست انتظار پيوند قرار دارند و با رنج دياليز و هزينههای آن دست و پنجه نرم میکنند، برخی دلالان با ايجاد بازار سياه فروش اعضای بدن با مبالغ کلان، کليه ايرانیها را به خارجیها در خاک ميهن پيوند میدهند و راه صادارت کليه را باز میکنند.
در همين خصوص کتايون نجفیزاده، رئيس اداره پيوند و بيماریهای خاص وزارت بهداشت، به مرور چگونگی شکلگيری پيوند کليه زنده به زنده در ايران و شکلگيری ارتباط مالی بين دهنده و گيرنده کليه پرداخته است و در خصوص پيوند کليه فرد ايرانی به يک عربستانی در يکی از بيمارستانهای تهران گفته است: پيوند از ايرانی به خارجی و از خارجی به ايرانی در کشور ما ممنوع است. يعنی اگر فرد داوطلبانه بخواهد دست به چنين اقدامی بزند ممنوع است. حال اگر چنين اتفاقی در مراکز درمانی ايران رخ دهد، غير قانونی بوده و عاملان به اشد مجازات محکوم میشوند و منجر به بسته شدن بخش و حتی بيمارستان متخلف خواهد شد. به گفته رئيس اداره پيوند و بيماریهای خاص وزارت بهداشت طبق گزارش وزارت اطلاعات اين تخلف توسط پنج نفر واسطه شکل گرفته است به طوری که دو فرد عربستانی توسط اين واسطهها توانستند شناسنامه جعلی ايرانی دريافت کرده و به انجمن معرفی شوند. گرچه بیدقتی در اين موضوع از سوی انجمن صورت گرفته است اما به دليل وجود هموطنان عرب زبان ما در جنوب کشور انجمن دچار خطا شده و نتوانسته تشخيص دهد که اين افراد تابعيت کدام کشور را دارند و در نهايت به دادن تأييديه پيوند اعضا انجاميده است.
کتايون نجفیزاده با تاکيد براينکه پيوند کليه از اتباع خارجی فقط در صورتی ممکن است که دهنده عضو هم از همان مليت باشد و اين قانونی است که سال ۷۸ تصويب شده است، گفته است: اهداکننده و گيرنده بايد از يک مليت باشند و وظيفه شناسايی مليت اين افراد بر عهده وزارت بهداشت است و هر خارجی که بخواهد در ايران از هم وطن خود پيوند بگيرد در هر جای کشور چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی بايد تأييديه از وزارت بهداشت داشته باشد. رئيس اداره پيوند وزارت بهداشت همچنين به تخلف ديگری در جريان پيوند کليه شهروندان ايرانی به دو تن از اتباع عربستان سعودی اشاره کرده و گفته است: اين افراد در بيمارستانی مورد عمل پيوند کليه قرار گرفتهاند که اصلاً مجوز انجام چنين عملی را به دليل نداشتن امکانات لازم نداشته است. به طوری که نتيجه اين عمل به مرگ يکی از گيرندگان ختم شده است. بنابراين اين بيمارستان مرتکب چندين کار خلاف به صورت همزمان شده است.
اين مقام وزارت بهداشت همچنين گفته است: فروش کليه ايرانیها به خارجیها به هيچ عنوان واقعيت نداشته و اين تخلف به دليل جعل اسناد و جا زدن افراد عربستانی به جای ايرانی اتفاق افتاده است، و در يک تخلف ديگر نيز يک بيمار خارجی به بهانه عمل کيسه صفرا در بيمارستان بستری شده بود در حالی که مقصود بيمارستان و مسئولان بخش از بستری کردن اين فرد پيوند زدن کليه از يک ايرانی به وی بود اما با درايت يکی از پزشکان آن بيمارستان مشکوک بودن عمل اين فرد خارجی محرز و قبل از انجام عمل، از سوی وزارت بهداشت جلوی عمل پيوند به طور کلی گرفته شد.
همزمان نخستين فوق تخصص نفرولوژی ايران و خاورميانه، گفت: متأسفانه بازار داغ فروش کليه با مبالغ ۵۰ تا ۱۰۰ميليون تومانی علی رغم اينکه بسيار ناخوشايند بود، اما درست از آب درآمد.
بهروز برومند با اشاره به انجام عمل پيوند کليه دو ايرانی به دو فرد عربستانی در يکی از بيمارستانهای جنوب تهران به اين روزنامه گفته است: اين اقدام نه تنها غيرقانونی است بلکه بروز چنين اتفاقاتی در ايران ننگين و شرمآور است. چنين وقايعی دودمان بيمار ايرانی را به باد میدهد.اين فوق تخصص نفرولوژی گفت: وقتی يک عربستانی میتواند از يک ايرانی کليه ۱۰۰ ميليون تومانی بخرد يعنی نرخی تعيين شده است که در آن فقط دلالان سود خواهند برد. اگر زمانی بيمار نيازمند کليه میتوانست با فروش خانه ۵۰ متری خود کليه بخرد امروز با خانه ۵۰۰ متری هم ديگر نخواهد توانست کليه دريافت کند. اين حرکتها در کشور آبرو و حيثيت ايران را خدشهدار میکند.
محمدرضا نوروزی عضو انجمن اورولوژی ايران نيز گفت: تا باب مدل زنده به زنده پيوند کليه در کشور باز است وقوع چنين مسائلی انکارپذير نيست. يا پای خارجیها به ميان میآيد، يا گيرنده و دهنده پول زيادی جابه جا میکنند، يا در جای ديگرجعل سند میشود و خارجی جای ايرانی جا زده میشود يا در جای ديگربه تقلب پول را میگيرند و بدون دادن کليه فرار میکنند و اثری از خود برجای نمیگذارند، اينها اتفاقاتی است که در کشور ما رخ داده است. اين عضو انجمن اورولوژی همچنين گفت: اهدای کليه از مرگ مغزی به زنده نه تنها بازار سياه موجود را از بين خواهد برد بلکه میتواند در زمينه کاهش هزينهها مؤثر باشد. به عنوان مثال وجود بيش از ۲۳هزار بيمار دياليزی و اضافه شدن سالانه ۳هزار دياليزی و نيازمند پيوند کليه که هر کدام يک بار در روز دياليز میشوند و هزينه دياليزشان ۱۶۰ هزار تومان است، هزينههای ميلياردی را بر نظام سلامت تحميل میکنند.