گروه بينالملل: در حاليكه خبرگزاري رويترز در گزارشي مدعي شد كه جمهوری اسلامی ایران و آمریکا درباره این که در وضعیت کنونی چه کسی مناسب نخست وزیری در عراق است، با یکدیگر مذاکره کردند و در نهایت بر سر حیدر العبادی، به توافق رسیدند، ايران و آمريكا اين خبر را تكذيب كردند.
یک مقام مسئول در وزارت امور خارجه کشورمان، خبر منتشره از سوی خبرگزاری رویترز مبنی بر مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در مورد تعیین نخست وزیر دولت عراق را کذب خواند. به گزارش ایرنا، این مقام مسئول بامداد پنجشنبه با بیان اینکه خبرسازی انجام شده در خبرگزاری رویترز مسبوق به سابقه است و بارها در موضوع های مختلف شاهد آن بوده ایم، افزود: این خبر از اساس کذب است. وی گفت: جمهوی اسلامی ایران همانگونه که بارها اعلام کرده است، تعیین مقام ها در عراق را فقط در چارچوب قانون اساسی، خواست و اراده مردم و همچنین ساز و کارهای سیاسی داخلی عراق دانسته و هرگونه دخالت خارجی در امور این کشور را مردود می داند.
حیدر العبادی روز دوشنبه گذشته از سوی محمد فواد معصوم رئیس جمهور عراق، مامور تشکیل دولت این کشور شد و این در حالی است که نوری مالکی همچنان نخستوزیری را حق خود میداند و میگوید انتخاب حیدر العبادی نقض قانون اساسی است و فقط به حكم دادگاه قانون اساسي از اين منصب كناره گيري خواهد كرد! در این باره خبرگزاری رویترز به نقل از فردي كه از او به عنوان «یک مسئول بلندپایه ایرانی که خواسته نامش فاش نشود»، نام برده است نوشته بود: ایران و آمریکا بر سر شخصی که می تواند با نخست وزیری در عراق، این کشور را از بحران های کنونی اش خارج کند، گفت و گو کردند. این مسئول ایرانی گفته است: «ایرانی ها و آمریکایی ها درباره نامزدهای احتمالی جانشینی مالکی دستکم 3 جلسه مذاکره کردند و بر سر عبادی به توافق رسیدند.»
او افزود: «عبادی شیعه است و با توجه به حساسیت وضعیت در عراق و نیاز مبرم برای تشکیل جبهه سیاسی واحد، ایران موافقت کرد تا گروه های شیعه را به حمایت از او متقاعد کند. در این تلاش ها شماری از روحانیون نجف شرکت کردند که در بسیج کردن حمایت ها از عبادی، نقش ایفا کردند.»
یک مسئول آمریکایی هم هرگونه تلاش واشنگتن برای رساندن عبادی به قدرت را رد کرد و گفت نام او از سوی کانال های سیاسی عراقی مطرح شد. این مسئول که او نیز خواسته نامش فاش نشود گفته است: «ما این روند را پیش نمی بریم. سعودی ها نیز به ما گفتند چنانچه عراق خود نمی خواهد برای خود کاری کند، آن ها برای عراق نمی کنند. صبر آن ها از مالکی لبریز شده بود.»
یک مسئول ایرانی دیگر که در گزارش رویترز او نیز بلندپایه توصیف شده، گفته است: «آیت الله علی سیستانی چند هفته پیش با آیت الله خامنه ای تماس گرفت تا راه را برای انتخاب نخست وزیر جدید هموار کند.» او ادامه داده است: «آیت الله سیستانی از ایران خواسته است اراده ملت عراق را در اختیار رهبری برای خود بپذیرد و ایرانی ها هم موافقت کردند.»
علاوه بر بحران های سیاسی، عراق اکنون با حمله بی سابقه شبه نظامیان تندرو روبرو است. گروه دولت اسلامی موسوم به داعش ماه ژوئیه گذشته در حملاتی ناگهانی، مناطق وسیعی از شمال عراق را تصرف کرد. این گروه در مناطق تحت تصرف خود در عراق و سوریه، برپایی خلافت اسلامی اعلام کرده است. آیت الله سیستانی مرجع عالی شیعیان عراق که ترجیح می دهد در پشت پرده سیاست عراق نقش ایفا کند، به شکلی صریح از عراقی ها خواست علیه گروه داعش، دست به اسلحه ببرند. در خطبه های نماز جمعه، سیستانی بارها از زبان دستیارانش از سیاستمداران عراق خواست تا بر ادامه حضور در پست های خود اصرار نکنند؛ سخنانی که اشاره روشن به نوری مالکی به شمار آمد.
به نوشته رويترز، همچنین با تلاش هایی در پشت پرده، آیت الله سیستانی از نفوذ خود استفاده کرد تا سیاستمداران شیعه را به کنار گذاشتن مالکی متقاعد کند. در نهایت هم نپذیرفتن درخواست پیشوای میلیون ها شیعی دیگر قابل قبول نبود. برخی اعضای ائتلاف ملی عراق که از گروه های شیعه تشکیل شده است گفته اند که سه هفته پیش این ائتلاف نمایندگانی از سوی خود برای گفت و گو، نزد آیت الله سیستانی فرستاد تا نظر او را درباره تحولات عراق و نخست وزیر جویا شوند.
یک سیاستمدار شیعه عراقی به رويترز گفته است: «مساله برای ما آسان نبود. تحت فشار سازمان دینی قرار گرفتیم و دیگر مساله از حدود سیاست تجاوز کرد و به تکلیف شرعی تبدیل شد. از این رو مکلف به حمایت از عبادی شدیم.» در نهایت موضع صریح آیت الله سیستانی به علاوه گرداب فشارها که پیشروی های گروه داعش یکی از آن ها است، شش تن از رهبران ائتلاف ملی را بر آن داشت تا تشکیل جلسه داده و به صورت رسمی با نامزدی عبادی برای پست نخست وزیری موافقت کنند. آن ها این موافقت خود را صورتجلسه کرده و در اختیار فواد معصوم رئیس جمهوری عراق قرار دادند.