گروه جامعه: رییس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت از بازنگری و ابلاغ دستورالعمل پایگاههای تغذیه مدارس با تمرکز بر کاهش عوامل ایجاد بیماریهای غیرواگیر خبر داد و اقلام مجاز و غیرمجاز جهت عرضه در بوفه مدارس را تشریح کرد.
دکتر زهرا عبدالهی گفت: امسال نیز مانند سالهای گذشته با همکاری دفتر سلامت و تندرستی آموزش و پرورش، دستورالعمل پایگاههای تغذیه مدارس را بازنگری کردیم. بر این اساس دستورالعمل سال 93 تغذیه و اقلام غذایی مجاز و غیرمجاز در پایگاههای تغذیه مدارس تدوین شد. این دستورالعمل با امضای وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش به مدارس سراسر کشور ابلاغ خواهد شد.
وی تاکید کرد: مدارس موظفند در جهت آن دسته از اقلام غذایی که باید به بوفه مدارس بیاید، طبق این دستورالعمل اقدام کنند. با توجه به افزایش شیوع اضافه وزن و چاقی میان دانشآموزان داریم و همچنین به دلیل بیماریهای غیرواگیر مرتبط با تغذیه مانند دیابت و فشارخون بالا که در ایران نیز بسیار شایع هستند، لازم است با پیشگیری و تغذیه پیشگیرانه از افزایش بار این بیماریها جلوگیری شود.
عبداللهی افزود: بنابراین علاوه بر برنامه غذایی دانشآموزان، مواد غذایی چرب و شور حاوی نمک، قند و شکر اضافی نباید در بوفههای مدارس توزیع شود. براساس این دستورالعمل اقلام غذایی مجاز شامل انواع شیر و ماست کم چرب در بستههای یک نفره (حتما باید کم چرب باشد جهت ترویج مصرف شیر و لبنیات کم چرب) لازم است در بوفه مدارس گنجانده شود. عرضه نوشابه و دوغ گازدار یا انواع آبمیوههای حاوی قند افزوده در بوفه مدارس ممنوع است و در مقابل نوشیدنیهای سالم مانند آب معدنی، دوغ بدون گاز و نمک اضافی مجاز هستند.
وی در این باره ادامه داد: با توجه به اهمیت مصرف میوه، انواع مختلف میوه باید به صورت شسته شده و در بستهبندیهای یک نفره توزیع شود؛ چراکه مصرف میوه یکی از روشهای مهم پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی است. عرضه انواع لقمههای ساده مانند نان و پنیر و نان و تخم مرغ که سالم هستند مجاز است و در مقابل عرضه سوسیس، کالباس، فلافل، سمبوسه و سالاد اولویه به دلیل مقادیر زیاد روغن و نمک ممنوع است.
به گفته عبداللهی، عرضه انواع چیپس و تنقلات غذایی شور، غلات حجیم شده مانند انواع پفک ممنوع است. انواع مغزها و خشکبار نیز به شرط کم نمک یا بدون نمک بودن در بستهبندیهای یک نفره و دارای پروانه وزارت بهداشت مجاز است. عرضه انواع بیسکویت، کیک و کلوچه به شرط سبوسدار و ساده بودن مجاز است. عرضه انواع کرمدار آن مجاز نیست. همچنین باید در تهیه کیک و بیسکویتها از روغنی استفاده شده باشد که اسید چرب ترانس آن زیر 10 باشد.
رییس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: هدف کلی این دستورالعمل پیشگیری و در درجه اول حفظ سلامت دانشآموزان است تا به این ترتیب از مشکلاتی نظیر چاقی و اضافه وزن و بیماریهایی مانند فشارخون بالا و بیماریهای قلبی – عروقی جلوگیری شود. از طرف دیگر تغذیه دانشآموزان باید طوری باشد که به رشد آنها کمک کند و مشکلاتی در ارتباط با کمبود ریزمغذیها هم به وجود نیاید.
وی در پاسخ به این سوال که اجرای این دستورالعمل در پایگاههای تغذیه مدارس تا چه میزان از ضمانت اجرایی برخوردار است و آیا نظارتی هم صورت میگیرد؟ گفت: انجام نظارتها حتمی است. بررسیها از طریق بازرسان و کارشناسان تغذیه وزارت بهداشت و همچنین کارشناسان وزارت آموزش و پرورش به صورت مستمر انجام خواهد شد و با متخلفان مطابق با مواردی که در نظرگرفته شده است برخورد قانونی میشود.
عبداللهی ادامه داد: علاوه بر نظارتهای کارشناسان بخش بهداشت دو وزارتخانه مذکور، تقاضا آن است که والدین دانشآموزان نیز نظارت کافی را در این زمینه داشته باشند و در صورت مشاهده عوامل خلاف این دستورالعمل حتما مراتب را به دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش و همچنین مرکز سلامت بهداشت محیط و کار وزارت بهداشت اطلاع دهند تا کنترل و نظارت صورت گیرد و برخورد قانونی انجام شود.
وی بر لزوم پرهیز از توزیع محصولات غذایی پرچرب، پرنمک و دارای قند افزوده در مدارس تاکید کرد و گفت: اگر قرار است تهیه غذا (مانند آش، سوپ، لوبیا، عدسی، حلیم، شلهزرد، فرنی و...) در بوفه مدارس صورت گیرد باید این تهیه غذا در شرایط بهداشتی صورت گیرد. در مجموع دستورالعمل مذکور با نگاه به کاهش عوامل ایجاد بیماریهای غیرواگیر بازنگری شد.
عبداللهی ادامه داد: بسیار مهم است که چه محصولاتی در بوفه مدارس توزیع میشود. همچنین غذایی که والدین برای مصرف فرزندانشان در مدرسه در نظر میگیرند بسیار مهم است. پولی که والدین جهت خرید از بوفه مدرسه به دانشآموز میدهند باید طوری صرف تهیه محصولات سالم شود.