گروه اقتصادی: کاسبی از دیرباز مهمترین شکل کسب درآمد مردمان به شمار میرفته و بسیاری از کسب و کارهایی که شاید امروز از رونق افتاده در گذشتههای دور رنگ و لعاب خاصی داشته است. اگرچه اشتغال و پرداختن به این شغلها امروز تا حدی کمرنگ شده اما هنوز در برخی ماههای سال یا اعیاد و مناسبتها از رواج و رونق چشمگیری برخوردار است.
ماه "محرم" از جمله ماههایی است که کسب و کارهای بسیاری در آن رونق میگیرد، از کسب و کارهایی که در طول سال بازارشان کساد است تا کسب و کارهایی که در این ماه هم شکل میگیرند و هم به رونق می افتند. در این گزارش به ذکر برخی کسب و کارها و مشاغلی که در ماه محرم رنگ و لعاب و رونق بیشتری به خود میگیرد، پرداختهایم. یکی از شغلهایی که از دیرباز تا کنون و در همه احوال جایگاه خود را حفظ کرده و در ماه محرم بازار کارش به اصطلاح به رونق بیشتری میافتد قصابی است؛ قصابان با تهیه و توزیع گوشت و قربانی کردن گوسفند، گوشت نذری بسیاری از هیاتها و تکایا را تامین میکنند.
در ماه محرم بازار آشپزخانهها گرم است؛ آشپزها وظیفه پخت و پز غذای نذری هیاتها را بر عهده دارند حتی بسیاری از رستوارنها و کافی شاپها نیز در این ایام با تغییر سبک ارائه خدمات خود سرگرم پخت و تهیه و توزیع غذای نذری میشوند. از قصابان و آشپزخانهداران که بگذریم بازار فروشندگان ظروف یکبار مصرف حسابی داغ است؛ از لیوان چای و قاشق و چنگال گرفته تا کاسههای آش و ظرف غذای پرسی را برای ادای نذورات در اختیار هیاتها و حسینیهها قرار میدهند.
بازار کسب و کار خیاطان و بزازان نیز در این ایام رونق خاصی میگیرد، بزازان با عرضه چادر و برزنت و پارچههای عزاداری و خیاطان با دوختن لباسهای مشکی کسب و کار خود را رونق میبخشند، البته شغلهای دیگری هم هستند که در ایام محرم نمود و جلوه دیگری پیدا میکنند: خواربارفروشان با فروش انواع حبوبات، برنج، رشته آش و قند و شکر، سبزی فروشان با تامین سبزی آش و خورشت، سراجان با عرضه چراغ و فانوس و پارچه نویسان با بنرها و پارچه نوشتها بازار کارشان گرم و گرمتر میشود گویی تمام بازار غرق در محرم میشود.
در این میان سازندگان و فروشندگان ابزار و ادوات عزاداری، علم و کتل، طبل و سنج و زنجیر و پرچم، امانت سراها و فروشندگان لوازم خانگی و برقی را نباید از یاد برد. قهوه خانهداران، مسافرخانهها و زائرسراها نیز در ایام محرم خود را برای پذیرایی از مسافران و زائران آماده میکنند.عطّاریها هم به نوعی در این ایام پرکار میشوند و بازار خرید و فروش گلاب و زعفران و انواع ادویهجات حسابی داغ میشود.
قالیشویان و فرش فروشان نیز برای شستن و فرش کردن مساجد و تکایا دست به کار میشوند و گذشته از اینها بازار مداحان و نوحه خوانان، مبلغان و نقّالان و شاعران و نویسندگان با سرودن و خواندن اشعار مرثیه و نوحه در این ایام حال و هوای دیگری پیدا میکند. اما در این بین رانندگان وانت بار بیش از همه درگیر و پرکار هستند و وظیفه جابجایی وسایل، حمل بار و گوشت قربانی و غذای نذری هیاتهای عزاداری را بر عهده دارند.
ایام محرم به دلیل اهمیتی که همواره برای ایرانیان داشته و دارد مورد استقبال آحاد مختلف جامعه، مردم، کسبه و بازاریان قرار داشته است. همه ساله مساجد و حسینیهها به استقبال سوگواری سالار شهیدان میروند و همراه با تکایا، دستهها و هیاتهای عزاداری، مردم و کسبه نیز با جنب و جوش خاصی آماده ماه محرم میشوند.
در این ایام برای برخی فروشندگان و کسبه حکم بازار کار موقت را دارد و ممکن است با پایان محرم روزهای کسادی دوباره به سراغ آنها برود هرچند که بازار برخی شغلها مثل طلافروشان و آرایشگران در این ایام تا حدودی کساد میشود.