شهروندانی که زیر قطار می‌مانند!

این‌جا همیشه خطر در کمین است. نه پل عابر پیاده‌ای وجود دارد و نه زیرگذری. چاره‌ای ندارند باید از روی ریل‌ها عبور کنند. صدای قطار و لرزش ریل‌ها را احساس می‌کنند. عجله دارند. می‌دوند تا زودتر از سرعت قطار از ریل عبور کنند. قطار در کنار خانه و مدرسه و محل کارشان هر روز از روی ریل‌های موازی حرکت می‌کند. نه حصار دارد و نه حفاظی. از ابتدای ‌سال جدید تاکنون حوادث گوناگونی در کشور رخ داده است که حادثه‌های ریلی سهمی از این حوادث را به خود اختصاص داده‌اند. حادثه‌های ریلی با این‌که به ندرت رخ می‌دهد اما با این حال چندین کشته و زخمی یا حتی خسارت‌های مالی بسیاری را برجای می‌گذارد. طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور در هفت ماهه ‌سال جاری 22 نفر در حوادث ریلی جانشان را از دست داده‌اند. از این تعداد 18 نفر مرد و چهار نفر زن بوده‌اند.

خطوط موازی ریل قطار در کنار مدرسه
مدرسه‌ای در کنار ریل قطار، وقتی زنگ تعطیلی به صدا درمی‌آید هیاهویی به راه می‌افتد و دانش‌آموزان چاره‌ای ندارند جز این‌که از روی ریل‌ها عبور کنند. پسر نوجوانی که چشم‌های منتظر مادرش را به اشک نشاند و هم‌مدرسه‌ای‌هایش را سیاهپوش کرد. این پسر با برخورد به قطار به گوشه‌ای پرتاب شد و برای همیشه آرمید.

آرش رحمتی معاون معاون مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی استان البرز گفت: تازه‌ترین حادثه در ساعت 8 صبح روز سه‌شنبه 18 آذرماه در منطقه گرمدره رخ داده است که متأسفانه زن 50 ساله‌ای در برخورد قطار با او، جانش را از دست داد. وی در ادامه از حادثه دیگری گفت: متأسفانه این حادثه نیز حدود ساعت 22 یکشنبه 17 آذرماه در محدوده سهرابیه رخ داد و در این میان یک مرد 30 ساله حین حرکت قطار وارد محدوده راه‌آهن شد و جان خود را از دست داد. تحقیقات برای پی بردن به علت اصلی این حادثه همچنان ادامه دارد اما طبق اطلاعات اولیه احتمال خودکشی کردن مرد جوان وجود دارد.

همیشه این حادثه‌ها مرگبار نیستند و گاهی اوقات افراد حادثه‌دیده با خوش‌شانسی از چنگال مرگ فرار می‌کنند و تنها دچار مصدومیت می‌شوند. حادثه تلخی که ساعت 20 روز جمعه 14 آذرماه امسال در کوی ایثارگران واقع در خیابان کارگر قائمشهر به وقوع پیوست نیز از آن حوادث ریلی به شمار می‌رود که خوشبختانه کسی جانش را از دست نداد. در این حادثه یک مرد 70 ساله پس از برخورد قطار با او فقط دچار مصدومیت شد. وقتی شاهدان ماجرای برخورد قطار با پیرمرد 70 ساله قائمشهری را به نیروهای امدادی اطلاع دادند امدادگران بلافاصله در محل حادثه حضور پیدا کردند و فرد مصدوم را به بیمارستان ولیعصر(عج) قائمشهر انتقال دادند. مصدوم در بخش ICU بیمارستان ولیعصر(عج) بستری شد.

آمار مرگبار حوادث ریلی
از این دست حوادث از آغاز ‌سال تا به امروز چندین مورد رخ داده است. طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور در هفت ماهه‌ سال جاری 22 نفر در حوادث ریلی جانشان را از دست داده‌اند. از این تعداد 18 نفر مرد و چهار نفر زن بوده‌اند که متأسفانه جانشان را از دست داده‌اند. این آمار نشان می‌دهد در‌ سال گذشته 42 نفر جانشان را در حوادث ریلی از دست داده‌اند که نسبت به‌ سال قبل از آن 47.6 ‌درصد کاهش داشته است.

با توجه به این حوادث مرگبار یک سوال به وجود می‌آید که به چه دلیلی این حوادث مرگبار رخ می‌دهد و قطار با عابران پیاده برخورد کرده و مرگ دردناکی را برای این افراد رقم می‌زند. برای پاسخ به این سوال به سراغ مسئول رسانه راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران رفتیم. حسن عباس‌زاده در این‌باره به «شهروند» گفت: «اگر شما در کنار خط‌راه‌آهن قرار داشته باشید از فاصله‌ای حدود 300 متری می‌توانید متوجه نزدیک شدن قطار شوید از طرفی فاصله ریل‌های راه‌آهن بیشتر از یک متر نیست پس با توجه به این دو موضوع اگر کسی روی ریل قطار قرار گرفته باشد می‌تواند خیلی سریع از مسیر قطار خارج شود و جانش را نجات دهد اما بیشتر مرگ‌های ریلی مربوط به خودکشی است. افرادی که قصد دارند به زندگی خود پایان دهند این نوع مرگ را انتخاب می‌کنند.»

عباس‌زاده در ادامه گفت: «در رابطه با برخورد قطار با وسایل نقلیه نیز باید بگویم در بیشتر نقاطی که خطوط راه‌آهن با جاده تقاطع دارند، سعی شده است از تقاطع‌های غیرهم‌سطح استفاده کنیم. در این تقاطع‌های غیرهم‌سطح، عابران پیاده یا خودرو‌ها می‌توانند مسیر خود را از زیر گذرهایی که برای آنها تعبیه شده است ادامه دهند اما در بعضی از مناطق تقاطع‌های همسطح داریم. در این تقاطع در مکان‌هایی خاص راه‌بند ایجاد شده که مأموری نیز در آن‌جا حضور دارد. مأمور راه‌بند به محض این‌که قطار درحال نزدیک شدن به راه‌بند باشد بلافاصله مسیر خودروها را با نرده می‌بندد و تا عبور کامل قطار به هیچ خودرو یا عابری اجازه تردد نمی‌دهد اما متأسفانه در این میان بعضی از خودروهای عبوری بدون توجه به ایستگاه راه‌بند با فرض این‌که می‌توانند از قسمت دیگری مسیر خود را ادامه دهند از روی ریل‌ها عبور می‌کنند و به خاطر شرایط ریل‌ها خودروهایشان گیر کرده و به همین خاطر با قطار برخورد می‌کنند.»

مسئول امور رسانه‌های راه‌آهن در ادامه با اشاره به این‌که برای جلوگیری از بروز این حوادث احتیاج به کارهای آموزشی است، گفت: راه‌آهن ایران یکی از فعال‌ترین حوزه‌های حمل‌ونقل کشوری را بر عهده دارد. راه‌آهن ایران طبق استانداردهای بین‌المللی ریل می‌سازد اما چرا در بعضی از مناطق راه آهن‌ها در کنار مکان‌های مسکونی راه‌اندازی شده است؟ در واقع هیچ خطوط ریلی در مناطق مسکونی ساخته نشده است بلکه این مناطق مسکونی و ساختمان‌ها هستند که در کنار خطوط ریلی ساخته می‌شوند. مردم همیشه به خاطر کمبود اراضی به سوی حاشیه شهر رفته و در کنار خط راه‌آهن استقرار پیدا می‌کنند. امروزه با توجه به این پیشرفت و توسعه حریم شهری مسیر ریل راه‌آهن در هسته مرکزی شهرها قرار گرفته است. مثلاً در شهر اصفهان خط راه‌آهن 20 کیلومتر خارج از شهر ساخته شد اما پس از چند‌ سال ساخت‌وسازها در کنار خطوط ریل راه‌آهن آغاز شد و حالا کار به جایی کشیده است که باید خطوط راه‌آهن را به مکانی دورتر منتقل کنند. اگر شهرداری نتواند از این ارزش‌های افزوده به درستی استفاده کند و این ساخت و سازها را طبق یک برنامه مشخص زیر نظر نگیرد، این ساخت و سازها نیز ادامه پیدا خواهد کرد.

به گفته او برای این‌که دیگر شاهد این حوادث نباشیم باید همه مسئولان و افرادی که دستی در کار دارند اقدام به فرهنگ‌سازی بکنند. اولین قدم برای فرهنگ‌سازی این موضوع است که ساکنان حاشیه ریل‌های راه‌آهن باید متوجه شوند که عبور از راه‌بند‌های مطمئن و تقاطع‌های غیرهمسطح تعبیه‌شده ضامن جانشان است. از طرفی شهرداری نیز می‌تواند با ساماندهی ساخت‌وسازهای اطراف خطوط ریلی به کاهش حوادث کمک کند. همچنین صداوسیما و مطبوعات نیز می‌توانند در این خصوص وارد شده و با دادن اطلاعات صحیح و دلسوزانه مردم را از خطرات مرگباری که می‌تواند برایشان اتفاق بیفتد با خبر کنند.