گروه فرهنگ و هنر: مجسمه غبارروبیشده «آرنالدو پومودورو» - هنرمند ایتالیایی - که نمادی از کره زمین است، در باغ مجسمه موزه هنرهای معاصر رونمایی شد.
در ابتدای این مراسم، مجید ملانوروزی - رییس موزه هنرهای معاصر - با اشاره به روابط خوب هنرمندان ایران و ایتالیا، اظهار کرد: حضور هنرمندان در همه جای دنیا نشاندهندهی ذوق و زیباییشناسی آنها است. ما مفتخریم که اثری از هنرمند ایتالیایی «آرنالدو پومودورو» در موزهی هنرهای معاصر وجود دارد.
او ادامه داد: مرمت و تمیز کردن این اثر، نمادی از غبارروبی کرهی زمین است و توجه به محیط زیست و احترام به آثار هنری را نشان میدهد. این غبارروبی بخشی از سلسله برنامههای موزه برای ارتباط با هنر دنیا است. سال آینده نیز ایران پس از 40 سال، حضور چشمگیری در ونیز خواهد داشت که ویترین هنر جهانی است و 10 برابر بیشتر از سالهای قبل، فضای نمایشگاهی در ونیز در اختیار ما قرار میگیرد.
مجسمهای که انسان را در تضاد قرار میدهد
سپس سفیر ایتالیا در ایران پشت تریبون رفت و با تشکر از موزهی هنرهای معاصر و بنیاد فیضنیا برای تدارک غبارروبی مجسمهی پومودورو، گفت: این اثر هنری بدون داشتن زوایا، حالت شکنندگی دارد. وجود این مجسمه در فضای باز، آن را در معرض آلودگی قرار میدهد و نمای بازتابندگی نورش را از دست میدهد. بنابراین نیاز بود که این اقدام با همکاری دو طرف صورت گیرد. او ادامه داد: «آرنالدو پومودورو» از آغاز حرکت هنریاش در اوایل دههی 60 میلادی، تفکر عمیقی دربارهی هنر، انسان و زیباییشناختی داشت. هنر او از دیدگاه زیباییشناختی از هنر میخی الهام میگیرد و تواناییهای او وامگرفته از دورهی رنسانس در ایتالیا است. حضور مجسمهی این هنرمند در تهران، پیونددهندهی دو کشور کهنسال ایران و ایتالیا است.
سفیر ایتالیا همچنین بیان کرد: شبهجزیرهی ایتالیا و فلات ایران، گهواره هنرهای مختلف در طول تاریخ بودهاند. گاهی بین آنها جدال بوده و گاهی تعامل و صلح. آنها بهخاطر منافع جداگانهشان تا مدتها دور از هم بودند تا اینکه فرهنگ و هنر، نزدیکشان کرد. جادهی ابریشم نمونهای از این پیوند است که قلب آن در فلات ایران و بندرگاه نهاییاش در ایتالیا بود. او افزود: تعمق در این اثر هنری، ما را وامیدارد تا بهتر بتوانیم به پیشواز امروز و آینده برویم. شکستگی و بازشدگی آن، ما را در یک نوع تضاد قرار میدهد و نشان میدهد که برای غبارروبی زمین لازم است که از ظاهر اشیا بگذریم و به دورن و نهاد آنها پی ببریم. این مجسمه به ما یک دیدگاه مشترک میدهد که ناهنجاری واقعیتهای اطرافمان را در اختیار بگیریم تا کمتر به ما آسیب برسانند.
رایزن فرهنگی ایتالیا در ایران نیز به پروژههای مشترک هنری بین ایران و ایتالیا اشاره و اظهار کرد: اطلاع دارم که اثر پومودورو از سال 1977 در مجموعه آثار نفیس موزهی هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود. آلودگیهای آن، ما را بر آن داشت تا با کمک مسوولان این موزه و بنیاد فیضنیا آن را مرمت و تمیز کنیم. او گفت: علاوه بر غبارروبی این کره، سه پروژه نیز در پیش رو داریم که برگزاری نمایشگاه آثار بیژن بصیری و یک پزشک ایتالیایی که شیفتهی ایران بود، از جملهی آنها است. در ادامهی مراسم، فیلمی از نحوهی مرمت و غبارروبی مجسمهی پومودورو پخش شد.
پومودورو امسال 89 ساله میشود
پروفسور «مارکو منگوتزو» - نمایندهی بنیاد پومودورو - دیگر سخنران این مراسم بود. او گفت: دوستی ما با موزهی هنرهای معاصر تهران از زمان سفر اعضای بنیاد به ایران شکل گرفت. امسال پومودورو 89 ساله خواهد شد؛ حقیقتی که خودش همیشه آن را پنهان میکند، اما امروز من آن را افشا کردم. وی بیان کرد: فرهنگ در ایران، بسیار ریشهدار است. این فرهنگ در نحوهی غبارروبی این اثر کاملا بهچشم میخورد. اگر از دید یک انسان خبره به نحوهی برخورد، مرمت و کنش کسانی که این غبارروبی را برعهده داشتند، نگاه کنیم، متوجه میشویم که با چه شیفتگی و عشقی این کار را انجام دادهاند.
نمایندهی بنیاد پومودورو در بخش دیگری از سخنانش دربارهی این اثر نیز اظهار کرد: در این کره، واقعیتی هست که مخاطب آن را دریافت میکند. وقتی به آن نگاه میکنیم، با خود میگوییم چرا دچار خوردگی شده. خوشبختی پومودورو و اثرش در همین شکل گویمانند ریشه دوانده است. مانند همین اثر در برابر ساختمان وزارت خارجه ایتالیا در شهر رم قرار دارد که سمبل نزدیکی دو کشور است. او همچنین اضافه کرد: این اثر مانند فرزندی از فرزندان پومودورو است که حیات و شخصیت دورنی خود را دارد و مانند بیماری بود که دیگران به کمکش شتافتند و این بهترین هدیه برای پومودورو است.
هفت میلیارد آدم روی زمین را پاک کردیم!
مزدک فیضنیا - نماینده بنیاد فیضنیا - آخرین سخنران این مراسم نیز با قرار گرفتن پشت تریبون، گفت: هنرمندان مجسمهساز میدانند که مرمت و غبارروبی یک اثر، اتفاق پیچیدهای نیست و آنچه بیش از غبارروبی اهمیت داشت، اتفاقات اطراف آن بود. مشارکت مردمی و رها نکردن اینگونه آثار بهعنوان میراث معاصر، اهمیت دارد. او ادامه داد: میگویند «بهشت را به بها میدهند، نه به بهانه» پس بهتر است از بهانهجویی کم کنیم. من از کرمانشاه میآیم، شهری که در آن، آلودگی به این شدت وجود ندارد، اما وقتی این مشکل برای بخشی از جامعه هست، به مشکل من و مشکل همه دنیا تبدیل میشود.
فیضنیا اظهار کرد: در پروژه غبارروبی این مجسمه، خیلیها با آن ارتباط برقرار کردند، حتی کارگرهای معمولی. شوخیهای زیادی هم میشد، مثل اینکه ما داریم هفت میلیارد آدم روی زمین را پاک میکنیم! در پایان مراسم، حاضران به باغ مجسمهی موزهی هنرهای معاصر تهران رفتند و از مجسمهی غبارروبیشدهی هنرمند ایتالیایی رونمایی کردند. آرنالدو پومودورو، مجسمهساز و هنرمند ایتالیایی در سال 1926 در شهر مورچیانو ایتالیا به دنیا آمد. او در حال حاضر در شهر میلان ایتالیا زندگی میکند. این هنرمند بهواسطهی خلق تندیسهای کروی و ستونی، شهرت بسزایی دارد. بعضی آثار پومودورو را میتوان در موزهی واتیکان، ترینیتی کالج، دوبلین، مقر سازمان ملل در نیویورک، موزهی هیرشبورن و باغ مجسمه در واشینگتن دیسی، مدرسهی علوم دینی مسیحیت در ایندیاناپولیس، موزهی دیانگ در ساندر سانفرانسیسکو و دانشگاه کالیفرنیا در برکلی دید. از آثار مهم او که در ایران وجود دارد، یکی در مقابل موزهی هنرهای معاصر تهران، دیگری در کتابخانهی اختصاصی کاخ نیاوران و مورد دیگر مقابل پارکینگ پارک ارم تهران است.