گروه فرهنگ و ادب: امسال سال ناخوش آیندی برای ادبیات ایران بود.سال 93 هنرمندانی چون سیمین بهبهانی، مشفق کاشانی، باستانی پاریزی و.. از کنار مار پر کشیدند.
در گزارش زیر نگاهی فهرست وارد داشته ایم به درگذشتگان عرصه ادبیات که در امسال ما را ترک کردند. در ابتدای این سال در حالی که تنها 5روز از آغاز آن نگذشته بود خبر درگذشت استاد بزرگ ادبیات جامعه فرهنگی را در بهت فرو برد. دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی تاریخدان، نویسنده، پژوهشگر، شاعرو موسیقیپژوه بود که آثار بسیار ارزشمندی را برای محققان و پژوهشگران به یادگار گذاشت. از آثار او می توان به پیغمبر دزدان، راهنمای آثار تاریخی کرمان، خاتون هفت قلعه ، آسیای هفت سنگ، اژدهای هفت سر، کوچه هفت پیچ، زیر این هفت آسمان و بسیاری آثار دیگر اشاره کرد.
دیگر خبری که امسال در مردادماه منتشر شد و شعردوستان را در غم بزرگی فرو برد خبر درگذشت سیمین بهبهانی بانوی شاعر پیشکسوت بود که از بیش از تمام آثارش، خلاقیت ها و ابداعات او در ایجاد اوزان تازه در شعر فارسی خدمت بزرگی به ادبیات کشورمان بوده است. سیمین بهبهانی نویسنده و غزلسرای معاصر ایرانی و از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران بود. سیمین بهبهانی در طول زندگیاش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شدهاند.
از دیگر اهالی قلم که در سال93 ما را ترک کردند می توان به افراد زیر اشاره کرد:
_عباس کیمنش مشهور به مشفق کاشانی شاعر پیشکسوت درگذشته در سال 93 بود. او ریاست هیات مدیره انجمن شاعران ایران را بهعهده داشت. از آثار او می توان به صلای غم، سرود زندگی، شراب آفتاب، آذرخش و... اشاره کرد.
_کیکاووس جهانداری مترجم، نویسنده و پژوهشگری بود که در سال 93 درگذشت. وی همگام با مترجمان بزرگی همچون احمد آرام، نجف دریابندری، محمدقاضی و ... با تکیه بر ترجمهٔ دقیق و نثر روان نوشتاری، سهم بهسزایی در آشنایی ایرانیان با آثار برگزیدهٔ جهانی داشته است. از آثار او می توان به گرگ بیابان، اثر هرمان هسه، دربارهٔ شاهنشاهی ایران، اثرانگلبرتکمپفر، شاه اسماعیل دوم صفوی، اثر والتر هینتسو ... اشاره کرد.
_روشن وزیری دیگر مترجم کشورمان بود که در اواخر امسال درگذشت. وزیری را به ترجمه از آثار لهستانی می شناسند و از آثار ترجمه شده توسط او می توان به کتابهایی از «کولاکوفسکی»، «کاپو شچنیسکی»، «سولژ نیتسین»، «ولادیموف»، «دموسلاوسکی»، «چسلاو میلوش» اشاره کرد. روشن وزیری که در کنار کار ترجمه پزشک عمومی نیز بود، برادرزاده علینقی وزیری موسیقیدان نامدار ایران و خواهرزاده بزرگ علوی نویسنده نامآشنای ایرانی به شمار میرفت.
_ ساسان تبسمی، مترجم آثار نویسندگان فرانسوی زبان نیز امسال چشم از جهان فروبست. در کارنامه کاری تبسمی برگردان آثار متعددی از نویسندگانی چون پل الوار، کریستین بوبن، ژرژ سیمنون، فرانسوا موریاک، روژه فورمن و آنتونیا فریزر به چشم میخورد.
_ نوشین گنجی دیگر شاعر درگذشته در این سال است. او وي از شاگردان زندهياد حسين مسرور استاد ادبيات و شاعر تواناي مشهدی و همسر اقبال افشار از بزرگان نيشابور بود. وی رمان «خانم کوچيک» را با ويرايش عباس خيرآبادی منتشر کرد که مورد استقبال و تشويق خوانندگان واقع شد.
_ حسن زنگنه روزنامهنگار و مترجم بوشهری و نویسنده تاریخ جنوب کشورمان بود که در این سال درگذشت. از ترجمه های وی می توان به هجوم انگلیس به جنوب ایران، لشکرکشی انگلیس به ایران، دریای پارس و سواحل متصالح اشاره کرد.
_احمد بیگدلی دیگر نویسنده درگذشته امسال بود که رمان اندکی سایه از این نویسنده توانست جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی را از آن خود کند. از آثار او می توان بهآوای نهنگ، شبی بیرون از خانه ،زمانی برای پنهان شدن و... اشاره کرد.
_نورمحمد مجیدی کرایی نیز نویسنده، محقق و شاعر پیشکسوت یاسوجی بود که در این سال عرصه ادبیات را ترک کرد.
_محمدحسین توس وند نیز در این سال درگذشت. او بنیانگذار و واقف بنیاد فردوسی بود. او بیشتر به فعالیت های انسان دوستانه خود مشهور است که به همین سبب کاندیدای جایزه نوبل بخش انسان دوستی بود اما تاسیس بنیاد فردوسی سبب شده است که ما نام او را درمیان بزرگان ادبیات هم محسوب کنیم.
علاوه بر اهالی قلم که در بالا اشاره شد چند تن از فعالان حوزه نشر نیز امسال ما را ترک کردند از آن جمله می توان اشاره کرد به:
محسن باقرزاده مدیرانتشارات توس که نزدیک به ۶۰۰ عنوان کتاب را در طول بیش از ۴۰ سال کار نشر منتشر کرد. تمرکز این کتاب ها بر تاریخ و فرهنگ ایران با نگاهی پژوهشگرانه و نه از سر تفنن و داستانسراییهای عامیانه بود.
رسول دادمهر نیزمدیر انتشارات چاپخش و از برگزیدگان بخش فنی آیین قدردانی از خادمان علمی و فنی نشر کشور بود که در سال 93 درگذشت.