جولان تبلت‌های تقلبی در بازار ایران

گروه اقتصادی-رسانه ها: چندی پیش خبری درباره افزایش تبلت‌های تقلبی و غیراستاندارد در بازار، بر خروجی یک خبرگزاری قرار گرفت؛ تبلت هایی که به ادعای رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران گاه حتی با تشریفات قانونی، از گمرک ترخیص می‌شوند ولی کیفیت و استاندارد لازم را ندارند و گارانتی‌های جعلی این تبلت‌ها نیز مزید برعلت شده و بر مشکلات بعدی خریدار می‌افزاید. رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران شاهد این ادعا را میزان شکایت‌های ارسال شده از وزارت بازرگانی به اتحادیه فناوران رایانه می‌داند که مدتی است افزایش چشمگیری دارد. سیدمهدی میرمهدی که معتقد است عده‌ای سودجو،این کالاها را با قیمت پایین و کیفیت نامناسب وارد می‌کنند وسپس با قیمتی بالا وغیرواقعی به دست مصرف کننده ناآگاه می‌رسانند، می‌گوید: کارشناسان ما در بررسی‌های خود دریافته‌اند که هم تبلت‌ها وهم کارت گارانتی آنها تقلبی بوده است.

تقلب در پاساژهای کامپیوتری امکان ندارد
رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران با اشاره به اینکه به دلیل نظارت کامل اتحادیه، امکان این تقلب در پاساژهای کامپیوتری اصلاً وجود ندارد، واحدهای صنفی پاساژهای کامپیوتری را بیشتر نماینده شرکت‌های صاحب برند می‌داند و معتقد است این واحدها می‌دانند در صورت فروش کالای تقلبی، اتحادیه بسرعت متوجه شده و با آنها برخورد می‌کند پس اصولاً وارد چنین چرخه‌ای نمی‌شوند و از فروختن کالاهای قاچاق یا تقلبی خودداری می‌کنند.

میرمهدی که وقوع بیشترین تقلب را به پاساژهای غیرتخصصی کامپیوتر ازجمله پاساژ علاء الدین نسبت می‌دهد، معتقد است ازآنجا که این واحدهای صنفی در زمینه تلفن همراه فعال هستند پس عملاً اجازه فروش تبلت ندارند ولی به دلیل داشتن مجوز اتحادیه صوت، تصویر و موبایل، ما نمی‌توانیم به واحدهای صنفی متخلف، اخطار ماده 27دهیم و آنها را پلمب کنیم پس حداقل انتظار می‌رود این اتحادیه، واکنش مناسبی به موضوع داشته باشد. به اعتقاد رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران، مشکل فقط تبلت‌های تقلبی نیستند و کارت‌های گارانتی جعلی موجود در بازار نیز خود دردسری بزرگ محسوب می‌شوند چرا که مشتری با اعتماد به آن، کالا را می‌خرد و پس از بروز نخستین مشکل، متوجه تقلب می‌شود.

میرمهدی معتقد است این کارت‌های گارانتی درواقع فقط یک کارت هزارتومانی یا برچسب هستند که می‌توان آن را در هر چاپخانه‌ای چاپ کرد و هیچ ارزشی ندارد. وی در زمینه برخورد اتحادیه با متخلفان اظهارمی کند: به دنبال کسانی هستیم که کارت‌های گارانتی جعلی را در اختیار واحدهای صنفی قرار می‌دهند و پس از شناسایی، در اخطار نخست از آنها تعهد گرفته می‌شود. طی 15 روز بازرسان ما به عنوان خریدار وارد می‌شوند و اگر کالاهایی را با این گارانتی مشاهده کنند،این افراد دیگر بدون اخطار به سازمان بازرسی و تعزیرات و سازمان حمایت معرفی می‌شوند.

گمرک همکاری نمی‌کند
رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران که ادعا می‌کند عزمش را برای جلوگیری از تبلت تقلبی به کشور جزم کرده،به عملکرد گمرک نیز معترض است واعتقاد دارد اگر تبلت‌ها با نظارت کارشناسی، از گمرک ترخیص می‌شد شاید کمتر شاهد چنین مشکلاتی در بازار بودیم. میرمهدی با گلایه از همکاری نکردن گمرک با اتحادیه فناوران رایانه تهران می‌گوید: برای مقابله با ورود کالاهای قاچاق شاید نتوانیم کار چندانی انجام دهیم ولی بارها به گمرک اعلام کرده ایم که می‌توانیم کارشناسانی را به صورت رایگان دراختیار این اداره قراردهیم تا بدون توجه به مالک محموله، درباره کالاهایی که ازطریق قانونی وارد می‌شوند، در کوتاه ترین زمان ممکن نظر کارشناسی بدهند و بلافاصله مشخص کنند که این کالا کیفیت دارد یا نه. ما اعتقاد داریم که نباید اجازه دهیم ارز از مملکت خارج شود ولی حالا که در این زمینه، تولید داخل نداریم با توجه به نیاز بازار، باید کالای باکیفیتی وارد شود که اگرهم درجه یک نیست حداقل درجه 2 باشد.

وی که معتقد است اتحادیه فناوران رایانه تهران به تنهایی نمی‌تواند این مشکل را حل کند اطلاع‌رسانی رسانه‌ها و عملکرد دولت را نیز در این زمینه کارآمد می‌داند و می‌گوید:اگر رسانه‌ها به چنین موضوع هایی نپردازند، به گوش مسئولان نمی‌رسد و مردم هم آگاه نمی‌شوند. دولت هم می‌تواند با پذیرش حضور یک کارشناس در گمرک، با ما همکاری کند یا وقتی در وزارت بازرگانی ثبت سفارش انجام می‌شود به ما اعلام کنند و ما هم مشخص می‌کنیم که این شخص پروانه کسب دارد یا نه؟روند کار، قانونی هست یا نه و به این ترتیب مشکلات، قبل از ترخیص کالا حل می‌شود.

مرجع گمرک،استاندارد است
«اگر کالایی از طریق گمرک و مبادی رسمی به کشور وارد شود مطمئناً سازمان استاندارد بر آن نظارت دارد و با مهر استاندارد راهی بازار می‌شود پس این گفته که تبلت‌های تقلبی از گمرک وارد کشور می‌شوند صحت ندارد.چنین تبلت هایی تنها ممکن است ازطریق قاچاق وارد شوند که به گمرک ارتباطی ندارد.»

این، واکنش رئیس مجمع واردات به سخنان مهدی میرمهدی رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران درباره ترخیص تبلت‌های تقلبی از گمرک است. محمدحسین برخوردار همچنین درباره درخواست این اتحادیه برای استقرار یک کارشناس در گمرک و نظارت بر تبلت‌های وارداتی می‌گوید: گمرک، رویه‌ای خاص دارد و نمی‌توان اجازه داد که هر اتحادیه‌ای کارشناس ویژه خود را برای نظارت بر کالای خاص آن صنف در گمرک مستقر کند.اتحادیه‌ها جایگاه صنفی ویژه خود را دارند،ولی نمی‌توانند در گمرک ناظر یا کارشناس داشته باشند چرا که گمرک، کارشناس ناظر بر کیفیت محصول را سازمان استاندارد می‌داند و باتوجه به مهر استاندارد، دیگر نیازی به حضور کارشناس آی‌تی نمی‌بیند. درواقع ناظر گمرک برای ترخیص کالا، سازمان استاندارد است و حضور کارشناسی دیگر، موازی کاری محسوب می‌شود.
به اعتقاد وی، اگر اتحادیه‌ها اشکالی در کالاهای ترخیص شده می‌بینند باید در نامه‌ای به گمرک، موضوع را اعلام کرده و نوع تبلت‌ها را مشخص کنند. به این ترتیب، گمرک هم به اداره استاندارد هشدارمی دهد که در این موارد نظارت بیشتری داشته باشند. این اتحادیه‌ها همچنین می‌توانند به سازمان استاندارد یا سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده رجوع کنند تا با بررسی نمونه این تبلت‌ها در آزمایشگاه، اگر این ادعا صحت داشته باشد با چنین واردکننده‌هایی برخورد شود.

رئیس مجمع واردات با تأکید دوباره بر صحیح بودن عملکرد گمرک در ترخیص کالاها، البته احتمال‌های دیگری را نیز در این زمینه دور از ذهن نمی‌داند و معتقد است اگر چنین ادعایی صحت داشته باشد، استاندارد وظایف خود را بخوبی انجام نداده است یا مشکل به وارد کننده بازمی گردد. به گفته برخوردار، شرکت واردکننده از یک محموله هزارتایی، یک نمونه را به اداره استاندارد معرفی می‌کند که شاید آن یک نمونه، بدون مشکل بوده و سایر کالاهای محموله، مشکلاتی داشته‌اند که از چشم استاندارد دور مانده است و این مشکل هم به گمرک مربوط نمی‌شود، چرا که در صورت وجود برگ سبز، استاندارد و...، کالا از گمرک ترخیص می‌شود.

وی معتقد است اگر مشخص شود واردکننده، قصد سوء‌استفاده داشته است باید اطلاع‌رسانی شود تا مردم آن جنس را نخرند و همچنین وی را در فهرست سیاه بگذارند تا بار دیگر که محموله این شرکت یا شخص خاص وارد کشور می‌شود، خود گمرک به صورت رندوم کالاها را برای بررسی انتخاب کند تا امکان تقلب به صفر برسد.

فروش تبلت، قانونی است
در حالی که میرمهدی رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران فروش تبلت توسط واحدهای زیرمجموعه اتحادیه صوت، تصویر و موبایل را به طور کلی تخلف می‌داند و معتقد است عملکرد این اتحادیه در مقابله با فروش تبلت‌های تقلبی ضعیف است، رئیس اتحادیه صوت، تصویر و موبایل نظر دیگری دارد. ابراهیم درستی با رد ادعای میرمهدی، تبلت و هر وسیله دیگر سیم کارت خور که بتوان با آن مکالمه انجام داد را زیرنظر اتحادیه صوت و تصویر می‌داند. وی که خود را یکی از قاطع ترین مخالفان بحث قاچاق و کالاهایی می‌داند که خارج از شبکه توزیع وارد کشور شده‌اند می‌گوید: ما اصولاً با هرعملی که چارچوب قانون را رعایت نکند مخالف هستیم ولی بهتر است در اظهارنظر از هرگونه جناح‌بندی دوری کرده و با گفته‌های خود، امنیت شغلی یک صنف خاص را به خطر نیندازیم. مطمئناً اگر مشکلی هست در جایی خاص متمرکز نشده بلکه در تمام شهر دیده می‌شود و به هرحال باید جلوی آن را گرفت.

نایب رئیس اول اتاق اصناف تهران می‌گوید: نمی‌توان هیچ چیزی را مطلق گفت چراکه تخلف همه جا و درهمه شغل‌ها وجود دارد ولی با این همه، ما تلاش کرده‌ایم در زمینه کالاها در پاساژ علاء الدین چندبرابر سطح شهر اطلاع‌رسانی داشته باشیم تا مشتری بتواند بهترین کالا را خریداری کند و همچنین همه توان خود را نیز به کار گرفته ایم ساختار را طوری بچینیم که اصلاً تخلفی وجود نداشته باشد، پس نمی‌توان همه پاساژ را زیر سؤال برد. درستی ادامه می‌دهد: با اینکه اعتقاد داریم شرکت‌های وارد کننده اصلی باید پاسخگو باشند نه واحدهای صنفی، ولی با واحد‌های متخلف برخورد می‌کنیم و اگر موارد تخلف افزایش یابد، حتی تا 6 ماه تعطیلی واحد صنفی را نیز به دنبال دارد.

خریداران مراقب باشند
آنچه مسلم است اینکه به هرحال به دلیل مرزهای گسترده ایران و ورود کالاهای قاچاق و همچنین به دلیل احتمال وجود کالاهای تقلبی در بازار بیشتر کارشناسان، افزایش آگاهی خریدار را یکی از مهم ترین راهکارها برای مقابله با سودجویان می‌دانند. خریداران حتماً باید هنگام خرید، فاکتور رسمی از واحد صنفی دریافت کنند که در آن، شماره سریال، مدل دستگاه و مشخصات دستگاه قید شود و این فاکتور حتماً ممهور به مهر همان واحد صنفی باشد نه مهر متفرقه تا اتحادیه‌ها بتواند به مصرف‌کننده‌ها کمک کنند. نوع ضمانت کالا نیز موضوعی است که نباید از چشم خریدار دور بماند تا شاهد به حداقل رسیدن مشکلات فعلی بازار شویم.