گروه علمی: بیشتر ما نمیتوانیم درختان را به عنوان منابع آلاینده محیطزیست تصور کنیم. اما پژوهش جدید دانشگاه کیوشوی ژاپن نشان میدهد که سدرها وسروهای کهنسال میتوانند به اندازه یک زمین کشاورزی مدیریت نشده یا یک مجموعه شهری، آلودگی زیستمحیطی ایجاد کنند.
در حقیقت این آلودگی ناشی از سازوکار نادرست درختان نیست، بلکه مربوط به نحوه کاشت و مدیریت آنها است.
این درختان در ژاپن و سایر کشورها اغلب نقش مهمی در باقی ماندن کیفیت آب بر عهده دارند. بسیاری از جنگلهای سدر و سرو ژاپن در دهههای 1950 و 1960 کاشته شده و 60 درصد از این کاشتها بر روی زمینهای خصوصی بودهاند؛ بنابراین این جنگلها طبیعی نبوده و با اهداف اقتصادی کاشتهشدهاند.
در زمان کاشت آنها، میزان این درختان بسیار اندک بودهاست، ولی افزایش واردات چوب، قیمت چوب سدر و سرو را در ژاپن تحت تاثیر قرار داده و نهایتا منجر به کاهش مدیریت این جنگلهای دستکاشت شده است. در نتیجه، امروز زمینهای متراکم پوشیده از درختان کهنسالی است که به سایر گیاهان اجازه رشد نمیدهند.
بر اساس پژوهشهای انجام شده، این جنگلهای دستکاشت کهنسال، در حال حاضر به منبعی از آلودگی نیتروژن تبدیل شدهاند. در زمان بارش برف و باران، جریان غنی از نیتروژن از این جنگلها به سمت پیکرههای آبی راه میافتد و منجر به رشد بیش از اندازه جلبکها در منابع آبی میشود. اما این نیتروژن از کجا میآید؟ در جنگلهای طبیعی، برگ سوزنی درختان کهنسال میریزد و در کف جنگل جمع میشود که کرمهای خاکی و میکروبهای خاک این برگها را تجزیه میکنند و موادمغذی را به داخل خاک بازمیگردانند. رشد درختان جوان، این فرآیند را تکمیل و مواد مغذی را دوباره جذب میکند.
اما سن بالای درختان در این جنگلهای دستکاشت به این معنی است که آنها رشد بسیار آهستهتری داشته و به مواد غذایی کمتری نیاز دارند و لذا نسبت به درختان جوان، کمتر این مواد را از خاک جذب میکنند. نیتروژن یکی از این مواد مغذی است. علاوه بر این تراکم بیش از اندازه این درختان به این معنی است که سایه زیادی در کف جنگل وجود دارد که مانع از رشد سایر گیاهان میشود. از آنجا که مواد غذایی از جمله نیتروژن بلااستفاده در خاک باقی میمانند، نهایتا به نهرها و مسیرهای آبی راه پیدا میکنند.
سدر و سرو، 30 درصد از زمینهای جنگلی در ژاپن را به خود اختصاص دادهاند. محققان پیشنهاد میکنند که تنک کردن این جنگلهای دستکاشت و در صورت امکان، بازگرداندن این زمینها به وضعیت طبیعی میتواند به رفع این آلودگی کمک کند. این پژوهش در مجله Environmental Quality منتشر شده است.