گروه سیاسی: معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه که در تیم مذاکرات هسته ای ایران حضور داشت، یکی از سیاسیون اهل فوتبال است.
مجید تختروانچی، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه که در تیم مذاکرات هسته ای ایران حضور داشت، یکی از سیاسیون اهل فوتبال است. «من پرسپولیسیام و بازی 6 تاییها را در استادیوم دیدم مهندس عمران از دانشگاه کانزاس. فوق لیسانس عمران. کارشناس ارشد اقتصاد سیاسی از دانشگاه فوردهام آمریکا. دکترای علوم سیاسی از برن سوییس.» مجید تخت روانچی تا دلت بخواهد مدرک دانشگاهی معتبر دارد. به سه زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسه آشناست و به فوتبال هم علاقه دارد.
مذاكرات و توافق اگر تصويب شود، در حوزههاي مختلف از معيشت مردم تا مسائل كلان تأثيرگذار خواهد بود. يكي از حوزههايي كه احتمالاً خيلي تأثير بگيرد همين بحث ديپلماسي عمومي ورزش و هنر و... است شما فكر ميكنيد كه چه اتفاقي ممكن است بيفتد؟ چقدر اميدوار هستيد تجربهاي كه در دوران تحريم و مشكلاتي كه در فضاي فرهنگ و ورزش داشتيم، حل شود و اين فضا باز شود؟
در دوراني كه تحريم بوديم فضاي بسيار منفي به صورت ناجوانمردانه عليه كشور ما ساختند و تحريمهاي ناعادلانهاي عليه ما صورت گرفت كه فقط هم به موضوع اقتصادي يا سياسي مختص نميشد.
ما در زمينههای ورزش، مسائل فرهنگي، مطالعاتي و... به ناحق تحريم بوديم اما الان آن فضاي ايرانهراسي و شيعههراسي شكسته شده گرچه هنوز تحريمها هست. يعني درست است كه ما مذاكرات را به يك جايي رساندهايم، ولي هنوز اين تحريمها هست اما شما آن فضا را ديگر به آن صورت نميبينيد. فضايي كه سه سال پيش يا دو سال و نيم پيش بود. طبيعتاً اگر برجام تصويب و اجرايي شود، وارد فضاي جديدي خواهيم شد كه در اين فضاي جديد هم يك مقداري از بعد اقتصادي كار مملكت بهتر پيش ميرود.
البته من يك مسألهاي را در پرانتز بگويم، در زمينه اقتصادي ما بايد اصل كار را در درون خودمان جستوجو كنيم. همانطور كه خيلي هم روي اين موضوع تأكيد شده و واقعاً هم همينطور است، ما اگر اقتصاد خودمان را به صورت داخلي سر و سامان ندهيم - آن چيزي كه تحت عنوان اقتصاد مقاومتي از آن نام برده ميشود- اگر اتكا به داخل نباشد هر چقدر هم در صحنه خارجي گشايش باشد، شما چون داخل را سر و سامان ندادهاي، آنقدرها محسوس نيست.
اگر ما داخل را از نظر اقتصادي سر و سامان بدهيم، آن گشايشهايي كه در زمينه بينالمللي برايمان ايجاد ميشود به بهتر شدن وضعيتمان كمك ميكند و طبيعتاً اين گشايش در زمينه مسائل فرهنگي، ورزشي، اجتماعي و... تأثير ميگذارد. پيش از اين، حتی در زمينه ورزش ما يك بازي دوستانه فوتبال ميخواستيم ترتيب بدهيم مشكل داشتيم.
يك دورهاي بحث اين بود كه اين مسأله را بهانهاي كردهاند براي اينكه بازي دوستانه برگزار نكنند. نه بهانه نبود. من واقعاً شاهد اين مسأله بودم. آقاي هاشمي ميگفتند شما سه يا چهار بازي با آقاي كیروش هماهنگ كردهايد خودشان نخواستهاند. بله يكي دو مسابقه را ما هماهنگ كرديم و آقاي كفاشيان به ايشان گفتند. بالاخره فضا طوري نبود كه فدراسيون راحت بتواند هماهنگ كند. اروگوئه را يادم است، لتوني هم بود. اين دو را مطرح كرديم و با مقامات سياسي صحبت كرديم و اعلام آمادگي شد كه اين بازي انجام شود.
شما خودتان دغدغه اين مسأله را داشتيد؟
من خودم فوتبال را دنبال ميكنم و به آن علاقه دارم. آن زمان مسابقات جامجهاني هم در پيش بود و واقعاً اميدوار بودم تيم ملي بتواند مسابقه تداركاتي داشته باشد و چون حوزه من اروپا و آمريكاست امید داشتم اگر ميشد تيمهاي اروپايي يا تيم آمريكاي لاتين را برای مسابقه تنظيم كرد خوب بود. آقاي كفاشيان به خاطر موضوع ديگري پیش من آمده بودند، بحث بازيهاي تداركاتي شد، من گفتم هر كاري از دستمان بربيايد در وزارت خارجه در جهت ارتقاي فوتبال و ورزش دريغ نميكنيم و بعد از آن در چند سفر و ملاقات با ديگر كشورها در اين باره گفتوگوهايي داشتيم. مثلاً يادم است معاون وزير خارجه اروگوئه تهران بود، من اين موضوع را مطرح كردم گفت اتفاقاً رئيس فدراسيون فوتبال اروگوئه دوست من است. من به تو خبر ميدهم كه بعد زنگ زد و اعلام كرد گفت ما آمادهايم. ما هم به آقاي كفاشيان منعكس كرديم و جزئياتش را نميدانم كه به چه دليل نشد، ولي بههرحال رويكرد وزارت خارجه حمايت از فعاليتهاي ورزشي است و در سطح بينالمللي هر كاري كه بتوانيم ميكنيم براي اينكه ميدانيم اين مسأله به پويايي جامعه كمك ميكند.
در زمان تحريم يك اتفاقاتي افتاد؛ رفتوآمد پول بين فدراسيون فوتبال و... شما نقشي نداشتيد؟ نه؛ اين مسأله مربوط به بعد از آن است. تحريمها كه شد يك مشكلاتي فدراسيون فوتبال داشت...
هنوز هم دارد؟
فكر ميكنم بايد حل شده باشد. يك ميليون دلار پول فدراسيون بلوكه شده بود. تا جايي كه من ميدانم فكر ميكنم مشكل حل شده باشد و اگر هم حل نشده باشد ما تلاش ميكنيم تا حل شود.
در زمينه پرسپوليس هم ميتوانيد كاري كنيد؟
حقيقتش من از دوران بچگي فوتبال را دنبال ميكردم و به پرسپوليس علاقه داشتم، ولي الان خيلي وقت نميكنم دنبال كنم.
فکر میکنید امسال تيم خوبي دارد؟
پرسپوليس را من الان نگاه ميكنم تيم جوان و خوبي است و شايد آقاي برانكو نياز به وقت بيشتري براي ساخت تيم دارد. البته بالاخره طرفدارها هم نتيجه ميخواهند، اينطور نيست كه بگوييم بازي ميكند، نتيجه نميگيرد. پرسپوليس و استقلال دو تيمی هستند كه شايد جمعا پنجاه ميليون طرفدار دارند و بالاخره اين سرمايه است. اگر اين دو تيم نتوانند دل هوادارها را شاد كنند این یک مشكل است و بايد به آن رسيدگي شود. البته همه تيمها مهم هستند بهخصوص تيمهاي شهرستاني كه من بعضي اوقات ميبينم بسيار خوب بازي ميكنند و اين واقعاً جاي خوشحالي دارد كه جوانهاي شهرستاني در حالي كه امكاناتشان كمتر است ميآيند و اينها بايد تشويق شوند، اين مسأله هم مهم است اما به دو تيم اصلي تهران یعنی استقلال و پرسپوليس بايد بيشتر رسيدگي شود. يكي از صحبتهايي كه مردم با آقاي روحاني در شبكههاي اجتماعي دارند اين است كه مسأله مذاكرات به آن مهمي را حل كردهايد، چرا مشكل پرسپوليس را نميتوانيد حل كنيد.
دولت عنايت دارد كه به اين موضوع برسد.
هيچوقت به اين فكر كردهايد كه براي از بين بردن اين ديوار بياعتمادي كه بین ما و آمريكا است، از ورزش استفاده كنيد ؟ مثل آن بازي معروف كه ما سال 99 انجام داديم. شما هيچوقت به اين فكر كردهايد يا بايد اين خواسته در فدراسيون شكل بگيرد؟
من نميخواهم درباره كشور خاصي صحبت كنم، ولي كلاً ورزش يك پديدهاي است كه شما ميتواني از طريق آن پيام خودت را منتقل كني. نهتنها ورزش، بايد به كارهاي فرهنگي و هنري هم اهتمام شود و اينها جزئي از ارتباطات مردم با مردم است. شما با يك تيم اروپايي يا آمريكايي يا بههرحال تيمهايي كه در فوتبال مطرح هستند بتواني يك بازي ترتيب بدهي يا يك برنامه فرهنگي داشته باشي، طبيعتاً سعي كردهاي فرهنگ خودت را ارتقا بدهي و طبيعتاً اين مورد تأكيد دولت آقاي روحاني است. ما هم در وزارت خارجه هر جايي كه در زمينه مسائل فرهنگي و ورزشي كاري از دستمان بربيايد، قطعاً انجام ميدهيم. من خودم چون فوتبالدوست هستم روي اين قضيه حتماً كار ميكنم.
استاديوم هم ميرويد؟
الان خيلي وقت نميكنم ولي روز شانزده شهريور 1352 آن بازي معروف شيش تايي را من در استاديوم آزادي و از نزديك ديدم. يادم است واقعاً باور نميكرديم اين اتفاق بيفتد. بالاخره پرسپوليس هم به استقلال باخته، ولي آن بازي خيلي عجيب غريب بود كه فكر نميكنم تكرار شود. نهتنها در مورد استقلال و پرسپوليس در مورد هيچكدام از تيمهاي بزرگ ديگر هم تكرار نميشود. من پانزده ساله بودم و بعد از آن بازي خيلي خوشحال بودم. يك بازي ديگري كه تيمملي داشت و من در عالم بچگي در استاديوم بودم و خيلي مغبون شدم و غصه خوردم بازي ايران و استراليا بود. ما در استراليا باخته بوديم و در تهران نيمه اول دو هيچ برديم و نيمه دوم نتوانستيم گل بزنيم.
بعد انقلاب هم استاديوم ميرفتيد؟
خيلي كمتر. هم مشغول درس و هم كار و هم خارج از كشور بوديم و آخرين بار كه به استاديوم رفتهام فكر ميكنم ده پانزده سال پيش بود. بازي پرسپوليس بود؟به بچههاي من استقلالي هستند و آنها را به استاديوم برده بودم. فكر ميكنيد مشكل پرسپوليس داوري باشد؟ ميدانم. من به مسائل فني داوري وارد نيستم. بههرحال اشتباهات داوري هم قسمتي از بازي است و شيريني فوتبال به اين است كه يك زماني گلر اشتباه ميكند، يك زماني داور و... و اگر كلانتر نگاه كنيم ميبينيم به هر صورت همه اينها اتفاقات ورزش است. اگر تعصب و نگاه تند بخواهيد داشته باشيد ميبينيم كه نگاه درستي نيست.