۵ دانشمند پر استناد ایرانی معرفی شدند

تامسون رویترز هر سال پراستنادترین پژوهشگران جهان را که نشان‌دهنده بعضی از پرنفوذترین مغزهای علمی جهان است، معرفی می‌کند.با محاسبات زیرنظام طلایه‌داران علم (ESI) در حدود سه هزار و ۱۲۶ پژوهشگر به کسب این موفقیت نایل آمده‌اند. معیار انتخاب پژوهشگران پراستناد، رتبه‌بندی در میان یک درصد مقالات پراستناد هر رشته موضوعی در دهه گذشته است.

در میان سه هزار و ۱۲۶ پژوهشگر پراستناد جهان از جمهوری اسلامی ایران تنها پنج پژوهشگر پراستناد معرفی شده است که دکتر جعفر مهراد، رئیس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز اسامی آنها را به شرح زیر اعلام کرد:

۱ ـ داوود دومیری گنجی در رشته مهندسی از دانشگاه فنی بابل

۲ ـ مجید اسحاقی گرجی در رشته ریاضیات از دانشگاه سمنان

۳ ـ مهدی دهقان در رشته مهندسی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر

۴ ـ مهراورنگ قائدی در رشته مهندسی از دانشگاه یاسوج

۵ ـ سعید عباس‌بندی در رشته ریاضیات از دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی

مهراد گفت: قابل توجه است که مهدی دهقان دو بار به عنوان پژوهشگر پراستناد معرفی شده است؛ یک بار در رشته مهندسی و بار دیگر در رشته ریاضیات.وی افزود: وابستگی سازمانی هر پنج پژوهشگر پراستناد ایران، دانشگاه‌هایی است که به آن دانشگاه‌ها تعلق دارد. تنها مورد متفاوت، مورد رابرت شیرانی است که وابستگی سازمانی خود را دانشگاه استنفورد اعلام کرده، اما جزو پژوهشگران پراستناد ایران به شمار می‌آید.وی اظهار داشت: در سال ۲۰۱۴ میلادی تعداد پژوهشگران پراستناد ایران ۱۰ نفر بود. این در حالی است که ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی در تامسون رویترز، ۳۱ هزار و ۵۵۰ مدرک ثبت و نمایه‌سازی کرده است. آمار سال ۲۰۱۵ میلادی در حال تکمیل شدن است و لذا نمی‌توان به آمار فعلی که نزدیک به ۳۰ هزار مدرک است، استناد کرد.

رئیس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز گفت: تعداد پژوهشگران پراستناد ترکیه ۱۳ نفر اعلام شده است. در این میان وابستگی سازمانی تعداد چهار نفر از پژوهشگران پراستناد ترکیه در وهله اول عربستان سعودی و در مرحله دوم، ترکیه معرفی شده است. در ضمن، یکی از پژوهشگران پراستناد این کشور نیز دومین وابستگی سازمانی خود را کشور رومانی اعلام کرده است. به استثنای چهار پژوهشگر پراستناد در رشته علوم کشاورزی، ۹ نفر باقیمانده عموماً مقالات خود را در حوزه‌های مهندسی و ریاضیات منتشر کرده‌اند.

وی افزود: تعداد پژوهشگران پراستناد ترکیه در سال ۲۰۱۴ میلادی، ۱۰ نفر بود که در سال ۲۰۱۵ میلادی به ۱۳ نفر افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۵ نیز عربستان سعودی مانند سال قبل برای ارتقای رتبه دانشگاه‌های خود، از روشی غیرعلمی استفاده کرده است. فهرست پژوهشگران پراستناد در ESI نشان می‌دهد که وابستگی سازمانی ثانویه (نشانه دوم)، پژوهشگرانی که نام خود را منتسب به عربستان سعودی کرده‌اند، متعلق به سایر دانشگاه‌های جهان هستند.

مهراد گفت: همچنین وابستگی سازمانی اولیه تعداد زیادی از این پژوهشگران به سایر دانشگاه‌های جهان تعلق دارد و وابستگی سازمانی ثانویه آنان، عربستان سعودی است. به هر حال، در سال ۲۰۱۵ میلادی، از عربستان سعودی ۱۱۰ نفر به عنوان پژوهشگر برتر معرفی شده‌ است.وی افزود: برعکس جمهوری اسلامی ایران و ترکیه، کشور عربستان سعودی تقریباً در هر ۲۱ رشته موضوعی که ESI، داده‌ها را مربوط به این حوزه‌ها می‌داند، پژوهشگر پراستناد دارد.

وی اظهار داشت: تعداد پژوهشگران پراستناد عربستان سعودی در سال ۲۰۱۴ میلادی، ۷۰۲ نفر بود که متن‌های زیادی در این مورد نوشته شد و به نظر می‌رسد به خاطر انتقادهای فراوان به روش غیرعلمی این کشور، عربستان سعودی در جذب و مشارکت پژوهشگران بین‌المللی نیز تجدیدنظر به عمل آورده است.

مهراد ادامه داد: تعداد پژوهشگران سایر کشورهای اسلامی مانند مالزی و پاکستان هر کدام تنها سه پژوهشگر پراستناد است.وی گفت: از کل سه هزار و ۱۲۶ پژوهشگر پراستناد جهان، تعداد هزار و ۵۹۱ پژوهشگر به ایالات متحده آمریکا تعلق دارد. در حالی که تعداد انتشارات نمایه شده جمهوری خلق چین در تامسون رویترز بسیار زیاد بوده، طوری که از نظر رتبه، حائز مقام دوم تولید علم جهان است، تعداد پژوهشگران پراستناد این کشور تنها ۱۸۵ نفر است.

وی اظهار داشت: کشور انگلستان از نظر تعداد پژوهشگران پراستناد در رتبه دوم قرار دارد. تعداد پژوهشگران پراستناد این کشور ۳۹۳ نفر است. در همین سال کشورهای آلمان ۱۸۱، کانادا ۸۷، ژاپن ۸۲، فرانسه ۷۹ و هندوستان ۱۶ پژوهشگر پراستناد دارد.