فرهاد کیانفرید
هنوز دقیق مشخص نیست نتیجه رفراندوم بریتانیا یک انقلاب است یا نوعی فروپاشی اما آنچه شکی در آن وجود ندارد، تاثیرات منفی خروج این کشور از انحادیه اروپا است. تاثیراتی که محدود به انگلستان یا کشورهای همسایه نمی شود و موجب شده که برخی از شرکت های بزرگ برای خروج از لندن اقدام کنند تا فعالیت خود را در یکی از کشورهای اتحادیه اروپا ادامه دهند. اولین کمپانی بزرگی که دفتر خود را در پایتخت انگلستان تعطیل کرد سامسونگ بود. چراکه پس از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا بازار بورس لندن یک سقوط قابل ملاحظه را تجربه کرد و برای چند ساعت متوالی ارزش پوند انگلستان به میزان قابل ملاحظه پایین آمد. این اتفاقات باعث شد شرکتهای بزرگ فناوری برای ادامه حضور در این جزیره اروپایی تصمیمات جدید اتخاذ کنند.
در این میان شرکت سامسونگ تصمیم گرفت شعبه خود در شهر لندن را تعطیل کند و از بازار انگلستان خارج شود. به دنبال آن شرکت کرهای الجی هم اعلام کرد که فرآیند مشابه را انجام میدهد و فعالیتهای خود را در دیگر کشورهای اروپایی متمرکز میکند. زیرا حالا که انگلستان از اتحادیه اروپا خارج شده است، تعرفه واردات محصولات به این کشور تغییر میکند و ضمن کاهش ارزش پولی پوند، هزینههای مربوط به گمرک برای واردات محصولات الکترونیکی به انگلستان بسیار افزایش میابد. همچنین شرکت هواپیمایی بریتانیایی ایزی جت از مقامات امنیت حمل و نقل هوایی چندین کشور اتحادیه اروپا تقاضای صدور مجوز فعالیت و پرواز کرده است.
از سوی دیگر ارزش سهام تقریبا تمام شرکتهای فناوری در آنجا حدود 8درصدکاهش یافت و حتی شرگت های بزرگ مخابراتی در انگلیس هم از این رای مردم ضرر کرده اند. شرکت مخابراتی BT شاهد نزول 9.73 درصدی ارزش سهام خود بوده و وودافون هم سقوط 3.35 درصدی را ثبت کرده است. ارزش سهام Talk Talk هم 12 درصد کاهش یافته است. Softcat، Sage و Micro Focus هم به ترتیب از نزول 13.65، 3.11 و 7.70 درصدی ارزش سهام خود خبر داده اند. همچنین سهام شرکتهایی چون آمازون، مایکروسافت و گوگل بین ۳٫۲ تا ۳٫۹۵ درصد نیز سقوط کردند.
از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی پیش بینی کرده اند که با توجه به اینکه بریتانیا دومین بازار بزرگ خودرو در اروپا و محسوب میشود، خودرو سازان در پی خروج آن از اتحادیه اروپا حدود 9/8 میلیون دلار متضرر خواهند شد. به عنوان مثال فیات-کرایسلر که مقرر اصلی بخش اروپایی آن در لندن قرار دارد میتواند در این دوره اروپا آسیبپذیرتر نشان دهد. گروه خودروسازی پژو-سیتروئن نیز در واکنش به افت ناگهانی ارزش پوند قیمتهایش را افزایش میدهد.
براساس پیشبینیهای موسسه "LMC اتوماتیو"، رای به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا میتواند باعث کاهش فروش 120 هزار دستگاه خودرو تا پایان سال جاری شود. موسسه تحلیلگر «اورکور »نیز در این خصوص نظرات مشابهی دارد. فروش خودرو در بریتانیا پس از خروج از اتحادیه اروپا تا سال 2017 حدود 14 درصد کاهش مییابد. براساس این پیشبینی این کاهش 14 درصدی معادل 8 میلیارد یورو (8.9 میلیارد دلار) در 2 سال آینده است.
همین مسائل موجب شد که موسسه رتبهبندی اعتباری مودی چشمانداز اعتباری بریتانیا را از "با ثبات" به "منفی" تغییر دهد. از نظر موسسه مودی نتیجه همهپرسی سرآغاز "دورهای طولانی از نااطمینانی" خواهد بود و این کشور ممکن است که با رشد اقتصادی پایین و تضعیف سیاستگذاری اقتصادی مواجه شود و استحکام مالی دولت بریتانیا هم پایین بیاید. مودی گفته آثار منفی همهپرسی بر اقتصاد تنها در صورتی ممکن است مهار شود که دولت بریتانیا بتواند در مذاکره با اتحادیه اروپا به تفاهمنامهای تجاری دست یابد که شرایطی مشابه دسترسی کنونی بریتانیا به بازار واحد اروپایی را تامین کند. همچنین موسسه رتبهبندی اقتصادی "استاندارد اند پور" هم گفته است که احتمالا رتبه اعتباری بریتانیا را تنزل خواهد داد.
البته ضرر و زیان انگلستان به همین موارد ختم نخواهد شد. زیرا بی شک با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا صدها هزار فرصت شغلی که با اتحادیه اروپا ارتباط مستقیم دارند، ار بین خواهند رفت و حدود 950 هزار شغل در این کشور حذف خواهد شد. ضمن اینکه سرمایهگذاری اُفت خواهد کرد و میلیونها شغل از دست خواهد رفت چراکه تولیدکنندگان جهانی، کارخانههای خود را به کشورهای کمهزینهتر اتحادیه اروپا منتقل خواهند کرد. نمونه بارز آن هم آلمانیها هستند که حدود 61 درصد شرکت هایشان آماده میشدند که در صورت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا سرمایه خود را از این کشور بیرون ببرند. زیرا معتقدند که خروج این کشور از اتحادیه اروپا بر فعالیت آنها تأثیر منفی خواهد داشت.
با این حال همچنان این احتمال وجود دارد که این تاثیرات موجب شود انگلیسی ها از خروجشان از انحادیه اروپا منصرف شود. هرچند به عقیده بسیاری بی توجهی به رای مردم نوعی خودکشی سیاسی است اما همچنان راههایی برای لغو این تصمیم وجود دارد. شاید با توجه به تشکیل کمپین اخیر که به دنبال تکرار رفراندوم هستند، برگزاری مجدد همه پرسی بتواند به نوعی عواقب این تصمیم را تلطیف کند.