محمد توکلی
1ـ در چند روز اخیر موضوع لغو عضویت منتخب مردم یزد در شورای این شهر خبر اول فضای سیاسی و رسانهای کشور بوده است و با وجود اعلام نظر شورای نگهبان بسیاری از چهرههای سیاسی و همچنین رسانهها اعتراضات خود را نسبت به این اقدام اعلام کرده اند. با نگاهی به اعتراضات شاهد آن هستیم که همان میزان که اصلاح طلبان در تلاشند تا مخالفت خود با این تصمیم را به طور صریح و علنی بیان کنند چهرههای اصولگرای معترض به این تصمیم بیشتر در فضاهای غیررسمی و با کنایه معترض این اقدام هستند. شاید این نوع مواجهه اصولگرایان با این موضوع به دلیل آن باشد که تصور میکنند انتقاد علنی و صریح از شورای نگهبان موجب تضعیف نظام خواهد بود. تصوری که بارها نادرست بودن آن مشخص شده است و در بسیاری از موضوعات معلوم شده که اتفاقا لاپوشانی کردن نقاط ضعف و توجیهتراشی برای خطاهای نهادها و مسئولان مختلف سبب ضعف نظام خواهد شد نه انتقادات صریح و علنی.
از همین رو میتوان این پیشنهاد را خطاب به چهرههای اصولگرایی که مخالف این تصمیم شورای نگهبان هستند ارائه کرد که آنان نیز انتقادات خود را صریح و علنی مطرح کنند و به عنوان مثال طی یک نامه سرگشاده خطاب به رهبری نظام، روسای قوای سه گانه، رییس مجلس خبرگان و رییس مجمع تشخیص مصلحت دیدگاه خود درباره حذف منتخب مردم از شورای شهر یزد را به صریحترین شکل ممکن بیان کنند. کمترین فایده اجرایی شدن چنین پیشنهادی آن است که حداقل یک بار هم در چهار دههای که از آغاز نظام فعلی کشورمان میگذرد نام اصولگرایان نیز در موضوعات مرتبط با حقوق مردم دیده شود. حداقل یکبار هم شاهد آن باشیم که جریان اصولگرا، دلواپس آرمان هایی همچون آزادی و مردمسالاری شده است.
2ـ با نگاهی به خبرهای هفتههای اخیر شاهد به راه افتادن جوّی هستیم که در آن افرادی از خطاهای گذشته شان عذرخواهی میکنند. به عنوان مثال آیت الله حائری شیرازی به دلیل به کار بردن تعبیر ناپسندی درباره سیدمحمد خاتمی از این چهره اصلاح طلب عذر خواسته است یا حجت الاسلام قرائتی پس از انتشار گسترده ویدئوی برخورد نامناسبش با یک شهروند از او به شکل رسمی عذرخواهی کرده و یا خبرنگاری که با ناجوانمردی سبب انتشار تصاویر خصوصی خانم مینو خالقی، منتخب مردم اصفهان در انتخابات مجلس شد از او عذرخواهی کرده است. با توجه به این جوّ ایجاد شده چقدر خوب است که چهرههای اصلاحطلب نیز به میدان آمده و از خطاهای خود به خصوص در دوران دهه شصت عذرخواهی کنند و از روشنفکران، دگراندیشان، چهرههای ملی و اعضای نهضت آزادی و. . . عذرخواهی کنند.
واقعیت آن است که در آن دوران بخش اعظمی از نظامات تصمیمگیری کشور در اختیار جریانی بود که این روزها به اصلاحطلب مشهور است و تندرویها و خطاهای بسیاری نیز در آن ایام رخ داد. این انتظار وجود دارد که همانطور که شخصیت هایی همچون آیت الله صانعی، عبدالله نوری، مصطفی تاجزاده و. . . پیشتر از اینها به شکلی رسمی و صریح عذرخواهی کردهاند دیگر اصلاحطلبانی نیز که در آن روزگار مسئولیتی داشتهاند و مرتکب خطا و یا تندروی هایی شدهاند از پیشگاه مردم و آنان که مورد ظلم واقع شدند عذرخواهی کرده و حلالیت بطلبند. توجیهتراشی هایی از جنس آنچه در هفتههای اخیر از سوی آیت الله موسوی خوئینیها شاهدش هستیم با تمام احترام به ایشان و زحماتی که درطول سالیان برای این کشور کشیدهاند بیشتر از آنکه سبب شفافسازی شود نشانگر تصویری از توجیه گری هایی غیرقابل قبول است. به جای توجیه، عذرخواهی کنیم. این برای همه بهتر است.