داریوش احمدیان
در خبرها آمده است که بنا بر تصمیم اتخاذ شده از طرف دولت قرار شده است تا ارز مبادلهای در اختیار مسافران حج قرار بگیرد. بر اساس گفته نماینده مقام رهبری در سازمان حج و زیارت هنوز میزان ارز تخصیص یافته که در اختیار حجاج قرار خواهد گرفت مشخص نشده است اما قرار است این ارز، شامل ارزهای ۳۹۰۰ تومانی بوده در اختیار حجاج باشد.
در هفتههای اخیر و با خروج دونالدترامپ، رییسجمهور ایالات متحده از برجام و نزدیک بودن بازگشت مجدد تحریمها شاهد به وجود آمدن جو ملتهبی در فضای اقتصادی کشور و به خصوص بازار ارز بودیم که به عنوان مثال قیمت هر دلار را به هشت هزار تومان هم رساند. این التهابات در بازار ارز، سکه و دیگر حوزههای اقتصادی سبب آن شد که مسئولان دولتی تصمیمات ویژهای را برای این شرایط ویژه اتخاذ کنند. یکی از این تصمیمات ویژه اختصاص ارز مبادلهای برای واردات کالاهای اساسی همچون دارو، مواد غذایی و مواد اولیه برای تولید بوده است.
درباره این موضوع که آیا این سیاست دولت توانسته است سبب کاهش تنش ارزی شود و از آن مهمتر آیا امکان ادامه اجرایی شدن آن وجود دارد یا خیر مباحث مختلفی مطرح شده است؛ برخی معتقدند این نوع اقدامات دولت تنها مسکّنی موقت است و نمیتوان آن را ادامه داد، گروهی دیگر بر این باورند که عدم مداخله دولت در بازار میتواند بیشتر از این شکل از دخالتها به حلوفصل بحرانهای ارزی کمک کند و گروهی سوم نیز که بیشتر اقتصاددانان نزدیک به دولت هستند این تصمیمات ویژه را تنها راه عبور از شرایط ویژه میدانند.
اما حالا با اتفاق تازهای مواجه شدهایم و آن اتفاق تصمیم دولت برای اختصاص ارز مبادلهای به گروهی از مسافران به بهانه حج است.
در سالهای اخیر موضوع سفر حج از پروندههای پیچیدهای شده است که در حوزه سیاست خارجی با آن مواجه بودهایم؛ موضوعی که حتی به تعطیلی سفر حج برای ایرانیان نیز انجامید. یکی دو سالی است که با مذاکرات صورت گرفته و با وجود تنشهای فزاینده میان ایران و عربستان سفر ایرانیان به عربستان از سر گرفته شده است، امسال اما مشکل نه قطع رابطه میان این دو قدرت منطقهای بلکه بحران ارزی در ایران است.
این بحران ارزی سبب آن شده است تا مقامات ارشد دولتی به صراحت خواستار کاهش سفرهای خارجی مسئولان و مردم شوند. در چنین شرایطی این انتظار وجود داشت و دارد که مسئولان تصمیمگیر توجه به اولویتها را فراموش نکنند و اگر قرار است ریاضتی رخ دهد این ریاضت اقتصادی شامل همه شود.